Jesteś tutaj: Ogłoszenia i aktualności » Aktualności » 145. rocznica ślubu królowej Marii IV (III)
145. rocznica ślubu królowej Marii IV (III)
Dziedzictwo jakobitów
20 lutego 1868 roku, w wiedeńskim kościele św. Augustyna, Maria Teresa Henrietta Dorota Habsburg-Lotaryńska, xiężniczka Anglii, Szkocji i Irlandii, arcyxiężniczka Austria-Este, xiężniczka Węgier i Czech, xiężniczka Modeny1, poślubiła xięcia Ludwika (późniejszego króla Ludwika III) z Bawarii, najstarszego syna xięcia regenta Luitpolda. Głównym świadkiem ślubu był biskup Brna, hrabia Antoni Schaffgotsch, który wcześniej udzielał Marii Teresie Chrztu, pierwszej Komunii św. oraz Bierzmowania. Maria Teresa była oczywiście bratanicą króla Franciszka I i jedyną po nim dziedziczką praw do tronu brytyjskiego, Ludwik natomiast był bratankiem królowej Adelgundy (siostry xięcia regenta Luitpolda). Z tego małżeństwa wywodzi się linia senioralna, związana z obecnie panującym (mówię to jako legitymista) Królewskim Domem Wittelsbachów.
Ludwik i Maria Teresa mieli trzynaścioro dzieci:
Rupert (1869-1955). Pierwsze małżeństwo zawarł z xiężniczką Marią Gabrielą z Bawarii, drugie zaś z xiężniczką Antonią z Luxemburga. Po śmierci matki został królem Anglii, Szkocji i Irlandii Robertem I (IV) (od 3 lutego 1919 do 2 sierpnia 1955 r.). Król Bawarii od 18 października 1921 r. Miał dzieci z obu małżeństw.
Adelgunda (1870-1958). Poślubiła Wilhelma, xięcia Hohenzollern-Sigmaringen. Zmarli bezpotomnie.
Maria (1872-1954). Poślubiła xięcia Ferdynanda Burbon-Sycylijskiego, późniejszego króla Obojga Sycylii. Ich potomstwo żyje nadal wśród dwóch niewielkich niemieckich rodzin szlacheckich.
Karol (1874-1927). Zmarł bezpotomnie.
Franciszek (1875-1957). Poślubił xiężniczkę Izabellę von Croÿ. Ich potomstwo tworzy drugą dużą grupę w prawowitej sukcesji jakobickiej, a w swoim czasie nabędzie ono prawa sukcesyjne do korony bawarskiej. Do grupy tej zaliczają się także liczni „brazylijscy jakobici”, potomkowie śp. xiężnej Marii Elżbiety, de iure cesarzowej Brazylii (zm. 2011), oraz austro-toskańscy potomkowie JCiKW arcyxiężnej Doroty, wielkiej xiężnej (wdowy) Toskanii.
Matylda (1877-1906). Poślubiła xięcia Ludwika Saxe-Coburg-Gotha. Dziś nie żyje już nikt z ich potomstwa.
Wolfgang (1879-1895). Zmarł bezżennie.
Hildegarda (1881-1948). Zmarła niezamężna.
Notburga (1883-1883). Zmarła w niemowlęctwie.
Wiltruda (1884-1975). Poślubiła Wilhelma Karola, xięcia Urach, w 1918 r. proklamowanego królem Litwy. Nie dochowali się potomstwa.
Helmtruda (1886-1977). Zmarła niezamężna.
Dietlinda (1888-1889). Zmarła w niemowlęctwie.
Gundelinda (1891-1983). Poślubiła hrabiego Jana Jerzego Preysing-Lichtenegg-Moos. Mieli potomków.
Arcyxiężniczka Maria Teresa urodziła się 2 lipca 1849 r. w Brnie na Morawach (Królestwo Czech2), gdzie znajdowały się rozległe włości należące do rodziny Austria-Este. Gdy miała pięć i pół miesiąca, umarł jej ojciec, arcyxiążę Ferdynand. Sześć dni po jej narodzinach zmarła jej mała kuzynka, xiężniczka Anna Beatrycze (ur. 19 października 1848), będąca jedyną córką króla Franciszka I i królowej Adelgundy. W ten sposób Maria Teresa stała się w swych wczesnych latach dziedziczką prawowitej sukcesji jakobickiej. Jej matka, arcyxiężna Elżbieta (dość osobliwie zwana przez neojakobitów „xiężną wdową po Ferdynandzie”), wywodziła się z gałęzi Domu Habsburgów, znanej jako gałąź palatyńsko-węgierska, która znacznie mniej wrażliwie niż gałąź Austria-Este3 podchodziła do kwestii legitymizmu w odniesieniu do monarchij europejskich. Elżbieta wyszła za mąż za arcyxięcia Karola Ferdynanda wywodzącego się z jeszcze innej linii Domu Habsburgów — gałęzi xiążąt cieszyńskich. Z ich związku urodziło się sześcioro dzieci, z których czworo przeżyło, a troje miało własne potomstwo. Jak to często bywa w przypadku osieroconych dzieci z pierwszego małżeństwa, Maria Teresa dorastała raczej na uboczu cesarskiego dworu, podczas gdy jej przyrodnie rodzeństwo zdawało się być traktowane z większą uwagą.
Głowa Domu Habsburgów, cesarz Franciszek Józef, miał nadzieję, iż Maria Teresa zostanie żoną Ferdynanda IV, zdetronizowanego wielkiego xięcia Toskanii, wdowca. Ten jednak poślubił 11 stycznia 1868 r. siostrzenicę Henryka V (hrabiego Chambord), xiężniczkę Alicję Burbon-Parmeńską, najmłodszą córkę Karola III, xięcia Parmy, i xiężnej Ludwiki Marii Teresy z Francji. Maria Teresa i Ludwik spotkali się po raz pierwszy, gdy przybył on do Wiednia na pogrzeb arcyxiężniczki Matyldy z linii cieszyńskiej (ur. 25 stycznia 1849, zm. 6 czerwca 1867), której matka, arcyxiężna Hildegarda z Bawarii, była siostrą xięcia regenta Luitpolda. Arcyxiężniczka Matylda, kuzynka w pierwszej linii Marii Teresy i Ludwika, zginęła w dziwacznym i tragicznym wypadku. Mając na sobie krynolinę, Matylda zapaliła papierosa, chowając go za plecami w chwili, gdy zjawił się jej ojciec, który zabraniał jej palić. W ten sposób jej suknia przypadkowo zajęła się ogniem, a płomienie ogarnęły ją całą w mgnieniu oka. Zmarła w wyniku poparzeń drugiego i trzeciego stopnia.
Po ślubie Maria Teresa i Ludwik osiedlili się w rozległych włościach pałacu Leutstetten, 30 km na południe od Monachium. Wiedli tam względnie skromne życie, wychowując dużą, nawet jak na ówczesne katolickie standardy, rodzinę. Królowa Maria IV (III) była znaną hodowczynią róż, szczególnie ze względu na słynną rosae albae, tj. jakobicką białą różę. Fakt, iż jej dwaj synowie pozostali bezżenni, a jej trzy córki niezamężne — lub jak to było w przypadku xiężniczki Wiltrudy, która wyszła za mąż dopiero po czterdziestce, zostając drugą żoną dość sędziwego xięcia Urach — pokazuje, że oszczędność w jej rodzinie była raczej koniecznością niż wyborem.
opracowanie: Dawid Świonder
Na podstawie korespondencji p. Steliosa Rigopoulosa na jakobickiej liście dyskusyjnej. Uzupełnienia pochodzą od redakcji Portalu Legitymistycznego.
1 Współcześni jej neojakobici nazywali ją czule „Marią z Modeny”.
2 A dokładniej: Margrabstwo Moraw (jeden z krajów Korony Świętego Wacława) — przypis redakcji Portalu Legitymistycznego.
3 Król Franciszek I, jako xiążę Modeny, był jedynym europejskim suwerenem, który nie uznał uzurpacyj Ludwika Filipa Orleańskiego i hiszpańskiej „Izabeli II”; jego dwie siostry wyszły za mąż, odpowiednio, za Henryka V, xięcia Bordeaux, hrabiego Chambord, de iure króla Francji i Nawarry, oraz za infanta Jana Karola z Hiszpanii, króla Hiszpanij Jana III w sukcesji karlistowskiej, znanego jako hrabia Montizón, który po śmierci Henryka V, hrabiego Chambord, został najstarszym z Kapetyngów i de iure Janem III, królem Francji i Nawarry.
