Błogosławiona Salomea (17 listopada)

Rok Boży w liturgji i tradycji Kościoła świętego

Salomea była córką króla polskiego Leszka Białego¹, a siostrą Bolesława Wstydliwego. Żyła w XIII wieku. Jak mówi o niej stara księga, księżniczka Salomea „z młodości Ducha św. pełna, do cnoty i służby Boskiej skłonna, wielkie znaki przyszłej świątobliwości po sobie pokazywała”.

Urodziła się księżniczka Salomea w 1202 r.², zapewne w Krakowie. Według ówczesnego zwyczaju – zaręczono ją jako 3-letnią jeszcze dziewczynkę z pięcioletnim Kolomanem, synem króla węgierskiego, Andrzeja, i odesłano do Węgier, aby na tamtejszym dworze królewskim pobierała nauki razem ze swoim przyszłym mężem. Zamłodu jeszcze uczyniła Salomea ślub czystości dziewiczej na całe życie. Gdy oboje z Kolomanem dorośli, – za wolą rodziców ich obojga odbyły się ich zaślubiny; jednak Salomea, bardzo pobożna i cnotliwa i wierna ślubowi czystości, uczynionemu pierwej Bogu, – wymogła też na królewiczu Kolomanie, że podobny ślub uczynił. Oboje zapisali się do III-go zakonu św. Franciszka, czyli byli terjarzami. Salomea umartwiała się ciągle, unikając wygód, poszcząc i czuwając na modlitwie. Unikała też strojów kosztownych i jaskrawych, ubierając się w ubogie ciemne suknie, jakie wówczas nosiły tylko wdowy: pod suknią miała 3 ostre włosiennice dla umartwienia ciała, ale nikomu, prócz spowiednikowi, o tem nie mówiła.

Koloman został wkrótce po śmierci ojca³ swego księciem halickim (Halicz leży w obecnej Małopolsce); o posiadanie tego księstwa walczyli wówczas Polacy z Węgrami, więc niedługo tam młody książę Koloman z żoną Salomeą przebywał, gdyż zostali oboje z Halicza wypędzeni, potem więzieni, a Koloman umarł w więzieniu.

Te wielkie nieszczęścia przyjmowała księżna Salomea z poddaniem się woli Bożej, wiedząc, że komu Bóg krzyże zsyła – tego kocha i wyróżnia. Chociaż chciano, aby po śmierci męża rządziła krajem, ona jednak zrzekła się korony, a wolała wrócić do Polski i wstąpić do klasztoru. Ufundowała też ze skarbów, które do kraju przywiozła, klasztory klarysek, czyli franciszkanek, w Zawichoście i pod Krakowem w Kamieniu. Bł. Salomea za czasów swego pobytu w klasztorze była dla innych zakonnic przykładem pobożności, czystości i pokory. Gdy na klasztor w Zawichoście napadli Tatarzy, – część zakonnic pozostała i te poniosły śmierć męczeńską, a część z bł. Salomeą przeniosła się do Krakowa.

Gdy wreszcie Bogu podobało się powołać ją do Swej chwały, zmarła świątobliwie, rozradowana widzeniem Matki Najśw. z Dzieciątkiem na ręku.

Grób jej zasłynął cudami, – a Ojciec święty, Klemens X, zaliczył ją do błogosławionych.

W kościele franciszkanów w Krakowie mamy śliczny witraż (obraz układany z kolorowych szkieł) według projektu sławnego malarza i pisarza Stanisława Wyspiańskiego. Bł. Salomea przedstawiona tam jest jako zakonnica, jakby słuchająca głosu Bożego natchnienia; z rąk upuszcza koronę, którą pogardziła dla służby Bożej.

Kopję tego witrażu widzimy w Poznaniu, w kościele św. Wojciecha, po lewej stronie od wielkiego ołtarza.

¹ Leszek Biały był xięciem małopolskim. Inne dane biograficzne podane w artykule, jak np. okoliczności śmierci króla halickiego Kolomana, również mogą się różnić od współczesnego stanu wiedzy historycznej. Sygnalizujemy niektóre różnice – przypis redakcji Portalu Legitymistycznego.

² Prawdopodobnie chodzi o rok 1212 – przypis redakcji Portalu Legitymistycznego.

³ Król Andrzej II zmarł w 1235 r., kiedy jego syn Koloman już od dawna nie panował w Haliczu – przypis redakcji Portalu Legitymistycznego.