15 listopada 1889 r.: oficerowie i ziemianie buntują się przeciwko cesarzowi

Corona

125 lat temu doszło do zamachu stanu w Cesarstwie Brazylii. Nie był to zwyczajny pucz – przeprowadzony został przez republikańskich oficerów wespół ze zrozpaczonymi (po zniesieniu niewolnictwa) latyfundystami przeciwko cesarzowi Piotrowi II, po którego obaleniu proklamowano republikę. A jednak prezydent Wenezueli Jan Paweł Rojas Paúl na wieść o końcu monarchii w Brazylii lamentował: To kres jedynej republiki, która istniała w Ameryce – Cesarstwa Brazylii.

15 listopada 1889 roku oznaczał koniec wolnościowego okresu brazylijskiej historii. Xiężniczka Izabela, jako regentka, podpisała Złote Prawo (A Lei Áurea), które zniosło niewolnictwo w Brazylii. To przyniosło jej tytuł Oswobodzicielki (A Redentora) oraz złotą różę od papieża Leona XIII, ale także nienawiść posiadaczy ziemskich, którzy wraz z abolicją utracili kapitał ludzki. Ich synowie zajmowali wysokie stanowiska oficerskie. Znając te fakty, można dostrzec, jak zbrodnicze było obalenie i wygnanie cesarza, który udał się do Europy.

Próby restauracji monarchii w 1894 roku – przedsięwzięte przy współpracy z Wielką Brytanią¹ – nie powiodły się ze względu na blokadę morską stołecznego portu w Rio de Janeiro przez marynarkę wojenną Stanów Zjednoczonych. Okupacja, która trwała kilka miesięcy, miała na celu powstrzymanie wszelkich działań podejmowanych przez brazylijskich monarchistów.

5 grudnia 1891 r. w Paryżu zmarł cesarz Piotr II, którego panowanie w Brazylii trwało ponad 58 lat. Znany ze swojej otwartości był pierwszym monarchą, który – w czasie Targów Światowych w Paryżu – odbył konwersację telefoniczną. Jego następczyni, cesarzowa Izabela I, zmarła we francuskim zamku Eu 32 lata po przewrocie wojskowym – 14 listopada 1921 r. Wprawdzie w 1920 roku reżim republikański zniósł prawo skazujące cesarską rodzinę na wygnanie, lecz było już za późno. Po I wojnie światowej cesarzowa była już zbyt słaba, by wrócić do ojczyzny. W 1971 r. doczesne szczątki jej oraz jej męża, cesarza-małżonka Gastona (zwanego hrabią Eu²), wnuka „króla Francuzów” Ludwika Filipa, spoczęły w monarszym mauzoleum w katedrze w Petrópolis.

W 1993 roku, kilka lat po upadku dyktatury wojskowej, Brazylijczycy wybierali przyszłą formą rządów. 6 840 551 osób³ głosowało za restauracją Cesarstwa; niestety, zbyt mało, aby je przywrócić. Należy jednak podkreślić, że ze względu na wiele nieważnych i pustych głosów system prezydencki nie zdobył większości bezwzględnej (49,2%).

Obecnie prawowitym władcą Brazylii jest Jego Cesarska i Królewska Mość cesarz Ludwik I, prawnuk cesarzowej Izabeli.

opracowanie: Igor Olech

¹ Warto zwrócić uwagę na tę osobliwość: państwo we władaniu uzurpatorów z dynastii hanowerskiej podjęło próbę przywrócenia prawowitej władzy w Brazylii – przypis redakcji Portalu Legitymistycznego.

² Tytuł nadany przez jego dziadka, uzurpatora francuskiego tronu – przypis redakcji Portalu.

³ Wikipedia podaje: 6 843 196 – przypis redakcji Portalu.