„Darmowy listopad” w Muzeach Rezydencjach Królewskich

Rezydencje Królewskie w Polsce

Akcja „Darmowy Listopad”, która ma na celu zwiększenie dostępności polskich zbiorów muzealnych oraz promocję rezydencji polskich monarchów, jest jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych organizowanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach akcji wszyscy chętni mogą skorzystać ze zwiedzania wystaw stałych i czasowych, a także wziąć udział w specjalnych wydarzeniach – spotkaniach, wykładach, konferencjach i warsztatach. Ponadto dzieci i młodzież oraz grupy szkolne będą mogły skorzystać z darmowych lekcji muzealnych oraz prezentacji online.

W tym roku w akcji bierze udział aż osiem rezydencji królewskich – Zamek Królewski w Warszawie, Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Łazienki Królewskie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Zamkowe w Malborku, Muzeum Narodowe w Poznaniu (oddział Muzeum Sztuk Użytkowych), Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka i Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Wszystkie rezydencje przygotowały bogatą i niezwykle ciekawą ofertę dla zwiedzających.

Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum. Rezydencja Królów i Rzeczypospolitej

W listopadzie Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum. Rezydencja Królów i Rzeczypospolitej zaprasza na zwiedzanie Trasy Królewskiej wraz ze znajdującymi się na niej wystawami czasowymi oraz ekspozycji stałej w pałacu Pod Blachą.

W ramach Trasy Królewskiej będzie można zobaczyć odrestaurowane wnętrza apartamentów króla Stanisława Augusta, w tym sale reprezentacyjne, składające się na Apartament Wielki, oraz Apartamenty Królewskie, czyli pomieszczenia mieszkalne ostatniego króla Polski. Trasa zwiedzania obejmuje również Salę Senatorską, w której uchwalona została Konstytucja 3 maja, oraz Pokoje Królewiczowskie z najsłynniejszymi obrazami wielkoformatowymi Jana Matejki: Konstytucja 3 maja 1791 roku, Rejtan – upadek Polski, Kazanie Skargi i Stefan Batory pod Pskowem oraz dwunastoma szkicami z serii Dzieje cywilizacji w Polsce.

W trasę zwiedzania włączone zostały wystawy czasowe:

Chopin. Salon romantyczny,

Albumy prof. Stanisława Lorentza. Dokumentacja historii odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie,

Traktat ryski – odzyskane dziedzictwo. 100-lecie traktatu ryskiego na Zamku,

Skarby Stanisława Augusta. Złote monety kolekcjonerskie Narodowego Banku Polskiego.

Jak co roku w ramach akcji Zamek Królewski w Warszawie przygotował ofertę edukacyjną. Składają się na nią:

lekcje muzealne Twoja najpiękniejsza lekcja historii,

niedzielne spotkania dla dzieci na wystawie Caravaggio i inni mistrzowie…,

wykłady stacjonarne Jubileusz – śladami odbudowy,

prelekcje Roberto Longhi – uczony i kolekcjoner i Caravaggia „Wieczerza z Emaus” z 1606 r.: pomiędzy realizmem a sacrum,

konferencja naukowa pt. Zamek Królewski w Warszawie w okresie międzywojennym – przestrzeń państwowa, dyplomatyczna i rezydencjonalna.

W formie online dostępne będą wykłady dla uczniów klas maturalnych Zamek dla maturzystów oraz film edukacyjny Historia prosto z Zamku – Jaki znak Twój…?

Zamek Królewski w Warszawie jest otwarty dla zwiedzających od wtorku do niedzieli w godz. 10.00-17.00 (ostatnie wejście o godz. 16.00). Wstęp na podstawie wejściówek do odebrania w kasie Zamku. Pałac Pod Blachą jest otwarty w środy, soboty i niedziele w godz. 10.00-17.00 (ostatnie wejście o godz. 16.00).

Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki

W listopadzie Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki zaprasza do zwiedzania ekspozycji stałych z oprowadzaniem przewodnika:

Zbrojownia, gdzie na szczególną uwagę zasługuje znakomita pod względem konstrukcyjnym i estetycznym zbroja turniejowa z Dworu Artusa w Gdańsku – dzieło norymberskiego płatnerza Konrada Polera z około 1490 roku;

Sztuka Wschodu. Namioty Tureckie, której najistotniejszą część stanowią trofea i pamiątki związane z odsieczą wiedeńską – walnym zwycięstwem wojsk koalicji europejskiej pod wodzą króla Jana III nad armią turecką dowodzoną przez Kara Mustafę w 1683 r.;

Reprezentacyjne Komnaty Królewskie, gdzie najcenniejszym elementem ekspozycji renesansowych komnat, jedynym zachowanym z ich pierwotnego wystroju, są utkane na zamówienie Zygmunta Augusta arrasy o tematyce biblijnej bądź z ornamentem groteskowym oraz z herbami Polski i Litwy (zwiedzanie wyłącznie 30 listopada);

Wawel Odzyskany i Wawel Zaginiony – wystawy poświęcone historii wzgórza wawelskiego.

Dostępna będzie również ekspozycja czasowa z oprowadzaniem przewodnika pt. Wazy, serwisy, misy… Osiemnastowieczne srebra, porcelana i szkła ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu.

Zamek przygotował lekcje muzealne stacjonarne i online, m.in. Wszystkie arrasy króla Zygmunta Augusta, Życie codzienne na zamku, Wawel – rezydencja władców Polski, Rycerz i kultura rycerska, Sztuka międzywojenna na Wawelu.

11 listopada dostępna będzie tylko wystawa Wawel Odzyskany.

Muzeum Łazienki Królewskie

W listopadzie Muzeum Łazienki Królewskie udostępnia zwiedzającym:

Pałac na Wyspie – jeden z najcenniejszych polskich zabytków w stylu klasycystycznym z Królewską Galerią Obrazów;

Starą Oranżerię, w której znajdują się: Królewska Galeria Rzeźby z gipsowymi kopiami najsłynniejszych rzeźb starożytnego świata, Galeria Rzeźby Polskiej z pracami niemal wszystkich najwybitniejszych polskich artystów, tworzących od początku XIX w. do połowy XX w., a także Teatr Królewski, jeden z nielicznych w Europie oryginalnych XVIII-wiecznych teatrów dworskich;

Pałac Myślewicki, w którym zachowały się oryginalne polichromie Jana Bogumiła Plerscha, m.in. widoki Rzymu i Wenecji;

Koszary Kantonistów, w których eksponowane są wystawy stałe Las i Oko w oko oraz wystawa czasowa Co wiemy o grzybach?;

Stajnie Kubickiego, w których mieszczą się dwie wystawy stałe: Powozownia im. Zbigniewa Prus-Niewiadomskiego i Królewska Manufaktura Tkacka.

Przez listopad dostępna jest wystawa Chocim 1621, prezentująca cenne, niezwykle zdobione uzbrojenie używane niegdyś w armiach Orientu oraz w Polsce i na Litwie. Ekspozycja, która mieści się w Stajniach Kubickiego, powstała z okazji czterechsetlecia wojny chocimskiej, czyli jednego z największych sukcesów militarnych szlacheckiej Polski. Otwarta jest od wtorku do czwartku w godz. 10.00-16.00 oraz od piątku do niedzieli w godz. 10.00-18.00.

Do 14 listopada w Stajniach Kubickiego prezentowany będzie również obraz Przysięga Witolda autorstwa Jana Styki, jednego z najsłynniejszych polskich malarzy batalistów.

27 listopada o godz. 12.00 Muzeum Łazienki Królewskie organizuje spacer szlakiem słynnego dramatu Stanisława Wyspiańskiego Noc listopadowa.

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie przygotowało spacery i warsztaty:

Zobacz pałac – weekendowe oprowadzanie skupiające się na historii oraz wystroju pałacowych wnętrz. Edukatorzy opowiedzą o etapach budowy rezydencji, architektach, malarzach, rzeźbiarzach oraz jego słynnym właścicielu – królu Janie III. Zwiedzający będą rozszyfrowywać symbolikę ukrytą w obrazach i rzeźbach, a także poznają funkcje pomieszczeń i przedmiotów, które spotkają na trasie zwiedzania (soboty i niedziele, godz. 11.00 i 13.00);

Jeden dzień z życia Jego Królewskiej Mości – warsztaty dla dzieci w wieku od 6 lat i ich opiekunów o życiu dworu polskiego;

Zwykłe – niezwykłe komnaty – trzy spacery tematyczne, które zabiorą dorosłych w podróż w świat porcelany, roślin i zwierząt: Kobaltem malowane, Królowa Róża i jej dwór, Na łowy. Punktem wyjścia będą nieoczywiste pomieszczenia wilanowskiego pałacu, których wyposażenie i zdobienia staną się inspiracją do działań twórczych (12, 19, 26 listopada, godz.13.00).

Wejściówki można pobierać w kasie Muzeum w tygodniu poprzedzającym wydarzenie i w dniu spotkania.

Dla grup szkolnych Muzeum przygotowało zajęcia edukacyjne. Na zajęcia dla grup wymagana jest uprzednia rezerwacja. Jedna grupa zorganizowana może liczyć nie więcej niż 15 osób.

Muzeum Zamkowe w Malborku

W listopadzie Muzeum Zamkowe w Malborku zaprasza na:

zwiedzanie zamku w Malborku oraz wystawy czasowej Regnum defendo ense et alis tego stricto. Malbork w Prusach Królewskich, poświęconej dziejom zamku i Malborka w okresie panowania królów polskich od XV do XVIII w. (obowiązuje opłata za przewodnika lub audioprzewodnik);

oprowadzania kuratorskie towarzyszące wystawie czasowej Regnum defendo ense… w I, III i IV sobotę listopada o godz. 12.00;

lekcje muzealne towarzyszące wystawom: Malbork jako rezydencja królewska, Malbork jako twierdza i arsenał królewski, Pisma, kroniki, pamiętniki – piśmiennictwo i drukarstwo, Malborskie mennice w okresie nowożytnym, Jezuici w Malborku;

zajęcia edukacyjne dla rodzin 20 listopada o godz. 12.00 pod hasłem Jezuici w Malborku.

Ponadto na stronie internetowej Muzeum opublikowany będzie film Rozmowy historyczne, ukazujący rolę Malborka jako rezydencji królewskiej oraz w wojskowości nowożytnej. Film wyemitowany zostanie w listopadzie w trzech odcinkach.

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka

W listopadzie Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka oferuje wstęp na wystawy stałe:

Solniczki – małe arcydzieła sztuki. Solniczki pochodzą z różnych kontynentów i krajów, prezentując style od gotyku przez barok, klasycyzm, secesję po art déco. Obiekty pochodzą z najlepszych warsztatów złotniczych i wytwórni porcelany, obejmują przykłady sztuki złotniczej, ceramiki, szkła oraz innych materiałów takich jak kości, kamienie, masa perłowa.

Wystawa archeologiczna. Rejon wielicki zaliczany jest do najstarszych w Europie miejsc pozyskiwania soli. Na wystawie można prześledzić rozwój produkcji soli od neolitu aż po wieki średnie, podziwiając przy tym m.in. jedyny w Polsce puchar warzelniczy kultury łużyckiej z epoki brązu. Ekspozycja zabiera też w podróż w głąb starożytnego świata duchowości, pokazując różne formy pochówków, np. bardzo realistyczną rekonstrukcję grobu szkieletowego kultury łużyckiej.

Sala Gotycka – nazywana w przeszłości Izbą Grodzką – najbardziej reprezentacyjna komnata Zamku Żupnego o sklepieniu żebrowym wspartym na jednym filarze.

Dla zwiedzających dostępna będzie również bezpłatnie wystawa czasowa Środkowoeuropejska kultura stołu i królewskie srebra stołowe z kolekcji Helga Matzke. Prezentowane obiekty pochodzą z zastaw stołowych dworów panujących. Niektóre z naczyń w przeszłości wchodziły też w skład wysokiej klasy kolekcji należących do bogatych kolekcji rodowych. Stanowiły także ozdobę dawnych gabinetów sztuki.

Ponadto w każdą sobotę i niedzielę listopada w wyznaczonych godzinach można zwiedzać wystawy zamkowe z przewodnikiem. Zapisy i szczegóły akcji na stronie internetowej muzeum.

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu

W listopadzie Muzeum Okręgowe w Sandomierzu zaprasza do zwiedzania wystaw stałych:

Sandomierskie dziedzictwo – wystawa prezentująca zabytki związane z historią miasta,

Dawna wieś sandomierska – wystawa etnograficzna prezentuje wybrane aspekty kultury ludowej,

Ciemne ścieżki – wystawa poświęcona Jarosławowi Iwaszkiewiczowi,

Ziemia Sandomierska w pradziejach i wczesnym średniowieczu,

Krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych – jedyne miejsce w Polsce i na świecie, w którym gromadzi się krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych,

Dawna kuchnia królewska – zbiory artystyczne. Rzemiosło – malarstwo (XVII–XX w.),

Lapidarium – fragmenty detali rzeźbiarsko-architektonicznych z XVI w.,

Dzieje zamku sandomierskiego – od wczesnego średniowiecza aż do czasów współczesnych.

Dla zwiedzających dostępne są również wystawy czasowe: Droga do wolności – Sandomierz 80-89, Początki muzealnictwa i archeologii w Ziemi Sandomierskiej oraz 100 lat Muzeum Okręgowego w Sandomierzu 1921-2021.

Muzeum organizuje też oprowadzania kuratorskie oraz seanse filmu dokumentalnego w ramach wystawy jubileuszowej.

Muzeum Narodowe w Poznaniu (oddział Muzeum Sztuk Użytkowych)

W ramach akcji Muzeum Sztuk Użytkowych – oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu zaprasza na spotkania z historią Zamku podczas prelekcji Co trzeba wiedzieć o Zamku (6 i 20 listopada o godz. 13.00). Zwiedzający zapoznają się z nieznaną historią Wzgórza Przemysła – legendami i faktami z dziejów stojących tu obecnie i w przeszłości budynków i ich gospodarzy – oraz odwiedzą zwykle niedostępne zakamarki Zamku. Muzeum zaprasza także do udziału w następujących wydarzeniach:

Osobowości: Kenya Hara – spotkanie poświęcone osobie, która była zarówno praktykiem, jak i teoretykiem sztuki, co nadało wyjątkowe znaczenie projektowanej sztuce użytkowej: plakatom, identyfikacji wizualnej czy obiektom designu (13 listopada o godz. 13.00),

Alessi – design z włoskiej fabryki snów – oprowadzanie po ikonach designu stworzonych przez firmę Alessi (5 listopada o godz. 18.00 – po polsku, 19 listopada o godz. 18.00 – po włosku),

spotkanie towarzyszące wystawie dzieł kopenhaskiego malarza Wilhelma Hammershoia, poświęcone fenomenowi, jaki zrodziła Kopenhaga – z wyjątkowej klasy porcelaną (27 listopada o godz. 11.15),

wykład Design północy – projektowanie w duchu hygge, lagom i sisu na temat współczesnego wzornictwa krajów nordyckich (28 listopada o godz. 11.15).