Europejskie Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku: „Dziedzictwo — źródło tożsamości”

Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu

13-14 i 20-21 września 2014 r.

Rejs po Odrze galarami, zwiedzanie odrestaurowanego zamku w Goli Dzierżoniowskiej i domów przysłupowych w polskiej części Górnych Łużyc, wizyta w Chacie Walońskiej – to niektóre z atrakcji tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku. Swój udział w obchodach zapowiedziało około stu organizatorów, w programie są m.in. spacery z przewodnikami, wyprawy rowerowe, pikniki, jarmarki, wystawy, koncerty, spektakle teatralne, wykłady i zabawy dla dzieci.

Odbywające się co roku we wrześniu Europejskie Dni Dziedzictwa to największy w Europie projekt społeczny i edukacyjny, którego celem jest promocja unikatowych zabytków, kształtowanie postaw otwartości na kulturową różnorodność i rozbudzanie zainteresowanie historią własnego regionu. Wszystkie imprezy odbywające się w ramach EDD są bezpłatne, wielu organizatorów udostępnia w tym czasie miejsca na co dzień niedostępne dla turystów. Tegoroczne Europejskie Dni Dziedzictwa odbywają się pod hasłem Dziedzictwo – źródło tożsamości.

Tak uniwersalny temat, szeroko interpretowany i powiązany z wieloma aspektami, które czerpią z naszej wspólnej przeszłości – jak poczucie przynależności do własnej społeczności czy narodu, więź z historią, językiem, tradycją i rodziną – jest niezwykle ciekawy i inspirujący – tłumaczą koordynatorzy EDD w Polsce. – Tożsamość daje szansę zrozumienia szerszego kontekstu relacji z otoczeniem, a co za tym idzie, umożliwia bardziej świadome obcowanie z zabytkami.

Do udziału w tegorocznych Europejskich Dniach Dziedzictwa na Dolnym Śląsku zgłosiło się około stu organizatorów, są wśród nich zamki, pałace, muzea, domy kultury, biblioteki, fundacje. W tym roku po raz pierwszy zapraszają m.in. Kraina Domów Przysłupowych, Społeczne Mobilne Muzeum Militariów (w organizacji), Stowarzyszenie Miłośników Mojęcic „Dwór Mojęcice” i Oleśnicki Dom Spotkań z Historią.

Jedną z największych atrakcji tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa będzie możliwość zwiedzenia 33 domów przysłupowych – uważa Agnieszka Szepetiuk-Barańska, koordynatorka EDD na Dolnym Śląsku. – Ten typ architektury występuje na terenach Górnych Łużyc (pogranicze polsko-niemiecko-czeskie), charakterystyczne dla niego elementy konstrukcyjne to drewniane słupy okalające izbę na parterze i podtrzymujące ciężar górnych kondygnacji. Podczas EDD można będzie zwiedzić zarówno domy przysłupowe ogólnodostępne (mieszczą się w nich muzea, restauracje, hotele), ale również domy prywatne, które na co dzień nie są udostępniane dla zwiedzających.

Biorące po raz pierwszy udział w EDD Społeczne Mobilne Muzeum Militariów we Wrocławiu zaprasza do zwiedzania wnętrza bunkra i wojskowego obozu polowego, natomiast otwarty na początku tego roku Oleśnicki Dom Spotkań z Historią organizuje spacer wzdłuż rzeki Oleśnicy. W Karpaczu można będzie zobaczyć wystawę „Skarbiec Ducha Gór” prezentującą dziedzictwo kulinarne, rzemieślnicze i artystyczne regionu, natomiast w Szklarskiej Porębie obejrzeć Chatę Walońską i poznać historię sprowadzenia Walonów w Karkonosze.

Mieszkańcy Wrocławia będą mogli m.in. zwiedzić z przewodnikiem Psie Pole, przejść szlakiem lwowskich pamiątek i wybrać się na przejażdżkę zabytkowym tramwajem po wrocławskich mostach. Podczas trwającej niecałe dwie godziny wycieczki zobaczymy między innymi Most Grunwaldzki, Stary Most Mieszczański czy Most Sikorskiego, ale najciekawszy na pewno będzie przejazd przeprawami w najstarszej części miasta, czyli przez Mosty Młyńskie i Piaskowy — zachęcają organizatorzy z Klubu Sympatyków Kolei we Wrocławiu.

W tym roku organizatorzy EDD chcą zwrócić szczególną uwagę na niedostrzegany na co dzień związek kultury i historii z wodą. Źródła wody jako kluczowy czynnik w dziejach osadnictwa, sieć dróg wodnych, która poprzez handel i wymianę kulturalną stała się ważnym historycznie elementem rozwoju państwa, pozostawiły silny ślad w dziedzictwie materialnym i niematerialnym. Port Uraz zaprasza na wyprawę galarami po Odrze, natomiast Muzeum Odry (Fundacja Otwartego Muzeum Techniki) we Wrocławiu przygotowało cykl wykładów i warsztatów na temat wpływu dziedzictwa odrzańskiego – od zabytków hydrologicznych po świat ginącej żeglugi śródlądowej – na tożsamość lokalną.

Koordynator regionalny: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, oddział Muzeum Etnograficzne

Szczegółowy program