Jesteś tutaj: Ogłoszenia i aktualności » Aktualności » Stulecie Wielkiej Wojny — najnowszy numer kwartalnika „Herito”

Stulecie Wielkiej Wojny — najnowszy numer kwartalnika „Herito”

Międzynarodowe Centrum Kultury

Nie byłoby Europy Środkowej w jej współczesnym kształcie bez Wielkiej Wojny, a jednak mało kto dziś o tym pamięta. W nowym numerze kwartalnika „Herito” analizowane są przyczyny niepamięci narodów środkowoeuropejskich o I wojnie światowej oraz jej obraz w kulturze i sztuce.

Przypadająca w tym roku setna rocznica wybuchu I wojny światowej to okazja do przywrócenia pamięci o wydarzeniu, które po dramacie II wojny światowej i Holokauście zostało niemal całkowicie wyparte z narracji narodowych1.

Wojnę, którą jako pierwszą nazwano światową, witano z wielką nadzieją, oczekiwano, że nada ona ludzkości nowe oblicze. Jak pisze Klaudiusz Magris w eseju Krwawy sen nowego Adama: nacjonaliści2 wszelkiej maści marzyli o supremacji własnego kraju, demokraci śnili o młodej Europie złożonej z wolnych i solidarnych ludów, wyzwolonych z odwiecznej niewoli społecznej i narodowej, socjaliści natomiast – o nowym świecie, gdzie zapanuje sprawiedliwość i równość. Futuryści widzieli w wojnie próbę ogniową i doświadczenie radykalnej odnowy, jaką – wraz z rewolucją techniczną, przemieniającą również samego człowieka – niesie z sobą nowoczesność, rosyjska awangarda zaś wychwalała w swoich nadzwyczajnych wierszach „nowego człowieka”, brata wszystkich innych ludzi, nowy świat i nowego Adama oczyszczonego z dawnych win i złych instynktów.

Tymczasem samych Polaków zginęło wówczas ponad czterysta tysięcy, nie wspominając o zniszczeniach miast i wsi oraz stratach materialnych i kulturalnych. Walczono w armiach „obcych” imperiów, ale też żadne z nich tej wojny nie przetrwało.

Herito nr 16

Autorzy zaproszeni do współpracy przy najnowszym numerze kwartalnika „Herito” przyglądają się przegranym i wygranym w Wielkiej Wojnie, tropiąc poświęcone jej narodowe narracje. Profesorowie Andrzej Chwalba, Jacek Purchla i Robert Traba w rozmowie z Łukaszem Galuskiem zauważają, że w Polsce niepamięć o pierwszej wojnie była jedną z najważniejszych strategii propagandy PRL-u, z kolei w Rosji temat w ogóle nie istnieje – rosyjscy historycy nie biorą udziału w międzynarodowych kongresach związanych z wojną ani nie prowadzą badań na jej temat. Maciej Czerwiński w tekście Chorwacki bóg Mars i serbska Golgota brak wzmianek na temat Wielkiej Wojny w chorwackiej historiografii tłumaczy tym, że większość Chorwatów biła się pod berłem Habsburgów. W numerze znalazły się też teksty poświęcone konfliktowi z początku XX wieku i pamięci o nim z perspektywy serbskiej, węgierskiej, czechosłowackiej i rumuńskiej oraz funkcjonowaniu tego tematu w sztuce i kulturze Niemiec, Austrii i Rosji.

Osobny blok tekstów dotyczy mitu Galicji. Jacek Purchla, Mikołaj Riabczuk, Marcin Pollack i Janusz Sepioł zastanawiają się nad fenomenem krainy, której od nieomal 100 lat już nie ma, a od 70 lat jej terytorium jest podzielone jałtańską granicą, jaka od dekady stanowi wschodnią flankę Unii Europejskiej. Tymczasem pamięć o Galicji wciąż jest żywa. Świadczy o tym choćby „europejski zryw” na kijowskim Majdanie, w którym „galicyjskie doświadczenie” zachodniej Ukrainy stało się jednym z najważniejszych argumentów. Autorzy widzą w tym dowód mocy, z jaką mit może oddziaływać na rzeczywistość.

Dwujęzyczny, polsko-angielski kwartalnik „Herito”, wydawany jest od 2010 roku przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie. Zapraszani do współpracy autorzy to polscy i zagraniczni specjaliści związani z tematyką aktualnego numeru. Pismo skupia się na zagadnieniach kultury środkowoeuropejskiej, sztuki, nauk społecznych oraz dziedzictwa kulturowego. Tworzy unikalną przestrzeń do dyskusji na temat Europy Środkowo-Wschodniej. Zabiera wyraźny głos w kwestii tożsamości, współczesności i przyszłości krajów środkowoeuropejskich.

„Herito” jest dostępne również w wersji cyfrowej na systemy iOS i Android z Google Play i App Store w jednej z dwóch wersji językowych – polskiej lub angielskiej.

„Herito” nr 16, Stulecie Wielkiej Wojny, premiera: 22 października 2014 roku, www.herito.pl.


1 O tym, co było historycznym dramatem, ostatecznie rozstrzyga późniejsza polityka historyczna (zwłaszcza zwycięskiej strony konfliktu…) – przypis redaktora naczelnego Portalu.

2 Raczej nacjonalitaryści – przypis redaktora naczelnego Portalu.

PMK Design
© Organizacja Monarchistów Polskich 1989–2024 · Zdjęcie polskich insygniów koronacyjnych pochodzi z serwisu replikiregaliowpl.com.