Toruń: Spotkanie Klubu „Społeczeństwo” z dr. hab. Michałem Moszyńskim

Jan Królewski

27 marca w siedzibie toruńskiego oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” odbyło się pierwsze w tym roku spotkanie Klubu „Społeczeństwo”, zorganizowane we współpracy z Organizacją Monarchistów Polskich. Uczestników spotkania zaszczycił swoją obecnością dr hab. Michał Moszyński, występując z prelekcją: Ład spontaniczny i ład stanowiony w teorii i praktyce życia społeczno-gospodarczego.

Inspiracją do przeprowadzenia wykładu był artykuł prof. dr hab. Anieli Dylus pt. Patriotyzm gospodarczy. Wielowymiarowość i ambiwalencja. Dla lepszego zrozumienia podstaw złożonego zagadnienia, jakim jest patriotyzm gospodarczy, niezbędne jest poznanie aspektów historyczno-filozoficznych, które miały wpływ na jego powstanie.

Tego wymagającego zadania podjął się dr hab. Michał Moszyński, który przybliżył sylwetki Friedricha Augusta von Hayeka (wybitny przedstawiciel myśli austriackiej w ekonomii) oraz Waltera Euckena (niemiecki ekonomista, jeden z twórców ordoliberalizmu). Zarysował kontekst historyczny, który wpłynął na ukształtowanie sposobów myślenia von Hayeka i Euckena, i nie pominął przy tym bardzo istotnych podstaw filozoficznych. Przede wszystkim dr hab. Michał Moszyński skupił się jednak na wskazaniu istotnych różnic pomiędzy „ładem spontanicznym” (za którym optował von Hayek) a „ładem stanowionym” (vel „ładem konstruowanym”, za którym opowiadał się Eucken). Scharakteryzował je i porównał. Oba te „łady” stanowiły próbę odnalezienia właściwego sposobu organizacji życia gospodarczego społeczeństw ludzkich. Starały się odpowiedzieć na pytania: jaka i jak duża powinna być rola państwa, czy możliwa jest kontrola zjawisk gospodarczych (a jeśli tak, to w jakim stopniu), jaki jest cel danego „ładu” (stanowionego albo spontanicznego), aż wreszcie, jaka w tym wszystkim jest rola człowieka. Zjawiska gospodarcze nie powstają bowiem same z siebie, ale są dziełem konkretnych ludzi. Konkretnych działań i osobowości.

Prelekcja dr. hab. Michała Moszyńskiego zakończyła się dyskusją z uczestnikami spotkania. Padały pytania dotyczące współczesnych zjawisk na scenie polityki oraz gospodarki, jak: problem globalizacji, problem imigracji, program 500 +, podział na niedziele handlowe i niehandlowe.

W dzisiejszych czasach, gdy gospodarka pełni bardzo ważną funkcję w życiu społecznym, rynek stał się zjawiskiem globalnym, a państwa wykazują coraz intensywniejsze dążenie do kontroli życia finansowego – podobne spotkania są szczególnie potrzebne. Im większa bowiem świadomość gospodarcza, tym większa świadomość obywatelska. A tylko świadomi obywatele są w stanie tworzyć dobrze działające i uczciwe państwo.