Jesteś tutaj: Ogłoszenia i aktualności » Aktualności » Wystawa „Primus inter pares” (2)
Kwintesencją staropolskiej sztuki wojennej XVII w. był obóz wojskowy, który mógł przyjąć formę okopu oszańcowanego wałem ziemnym z bastionami lub taboru obwiedzionego wozami obronnymi. Współdziałanie piechoty broniącej ogniem muszkietów i dział przystępu do obozu umożliwiało impetyczne szarże husarii i pancernych, dosłownie miażdżące wroga. W razie niepowodzenia ataku jazda zawsze chroniła się do obozu. Takie połączenie ataku i obrony przyczyniło się do wielu świetnych zwycięstw polskiego oręża w XVI i XVII w.
Wewnątrz obóz trzymał się ścisłego planu, z „rynkiem placu wielkiego”, zwanym majdanem. Na nim centralnie stawiano stan hetmański lub królewski. Stan to inaczej stancja zawierająca: namiot monarchy oraz dwa do czterech namiotów służebnych (dla służby króla) i kordegardę (namiot straży). Stan otoczony był wysokim na 2,5 m parawanem z wieżyczkami imitującymi mur obronny.
Inspiracją dla naszej interpretacji historycznej były XVII-wieczne stany wojenne Jana III Sobieskiego. W naszej rekonstrukcji oparliśmy się na dwóch przedstawieniach malarskich obrazujących obozy wojenne króla Jana III Sobieskiego, pod Ostrzyhomiem i Lwowem. W obu wypadkach namioty królewskie w formie wielkiego płóciennego zamku stanowiły serce obozu wojennego. W historycznym stanie w namiotach mieścił się wszelki dobytek królewski: skarb, regalia, stroje, rzędy końskie, uzbrojenie, wreszcie utensylia i umeblowanie obozowe umożliwiające bytowanie podczas wielomiesięcznych kampanii wojskowych (łóżka, skrzynie, sepety, kufry, kredensy, taborety, stoliki, pulpity). W namiotach prócz króla mieszkali służba i zaufani rękodajni. Stan królewski prócz pawilonu – sypialni królewskiej pełniącej funkcje prywatne i miejsca poufnych biesiad i narad – zawierał także kancelarię, kuchnię, skarbczyk i namiot straży, w którym także odbywały się ogólne narady. Czerwony parawan otaczający zespół namiotów królewskich w tym wypadku przyjmujący formę muru obronnego, ze śpiczastymi blankami, oszańcowany czterema wieżycami, miał za zadanie wizualne podkreślenie splendoru władcy oraz zapewnienie mu intymności w życiu codziennym. Wokół stanu rozkładano zazwyczaj gwardyjskie jednostki wojskowe strzegące osoby króla dzień i noc.
W naszej rekonstrukcji stanu, prócz pawilonu króla eksponującego najważniejsze sprzęty niezbędne do normalnego życia, będą działały następujące stoiska rekonstrukcyjne:
Serdecznie zapraszamy w okresie 23 kwietnia – 15 października 2013 r.
zdjęcie i reprodukcja ze zbiorów Muzeum Pałac w Wilanowie