Archeolodzy odkrywają zapomniany zamek w Sierpcu

Nauka w Polsce

Pozostałości murów obwodowych XVI-wiecznego zamku w Sierpcu (woj. mazowieckie) odnaleźli naukowcy w czasie badań archeologiczno-architektonicznych.

Relikty zamku nie są widoczne w terenie. Dopiero dzięki szeroko zakrojonym wykopaliskom, które ruszyły na początku lipca, archeolodzy natknęli się na mury sprzed kilkuset lat.

Badania terenowe poprzedziła wielomiesięczna kwerenda dostępnych źródeł archiwalnych na temat nieistniejącej dziś warowni. Projekt badawczy prowadzą Tomasz Olszacki z Pracowni Archeologicznej „Trecento” z Łodzi wspólnie z dr. Arturem Różańskim z Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu. Badaczom udało się ustalić, że murowana siedziba obronna zbudowana została przez kasztelana sierpeckiego Prokopa Sieprskiego herbu Prawdzic w początkach XVI wieku.

Dotąd na północnym brzegu rzeki Sierpienicy odsłoniliśmy pozostałości murów obwodowych zbudowanych z kamienia i cegły gotyckiej, tzw. palcówki, bruków związanych z owym najstarszym murowanym zamkiem oraz płytę posadzkową, będącą pozostałością po funkcjonującym tam wówczas piecu hypokaustycznym, który był częścią systemu ogrzewającego pomieszczenia zamku – opowiada Olszacki.

W II połowie XVI stulecia założenie zostało rozbudowane przez Potulickich herbu Grzymała. Powstała wtedy rozległa, wsparta przyporą kamienica, wpisana w południowy bok dawnego dziedzińca i ogrzewana piecami zbudowanymi z kafli płytowych.

Wkrótce po zniszczeniach wojennych z połowy XVII lub początków XVIII wieku ten znacznych rozmiarów, bo zajmujący około 1500 m², prywatny zamek został rozebrany i pamięć o nim uległa całkowitemu zapomnieniu. Dopiero nasze badania rzucają nowe światło na jego historię – dodaje Olszacki.

Dotychczas archeolodzy wydobyli ponad 5 tys. zabytków, w tym między innymi naczynia ceramiczne, okazały zbiór późnorenesansowych kafli, które zdobiły niegdyś piec, również skóry i dewocyjny medalik wyobrażający świętych Benedykta i Scholastykę. Ten ostatni być może pochodzi z czasów przebywania na zamku Panien Benedyktynek w I połowie XVII wieku.

Prace badawcze finansowane są przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz miasto Sierpc. Być może w przyszłości powstanie w tym miejscu park kulturowy z wyeksponowanymi reliktami zamku. Planowana jest również wystawa poświęcona twierdzy.

Tekst pochodzi z serwisu Nauka w Polsce.