Wyróżnienie dla Jurrego Hermansa

Jacek Sierpiński

Dziesięcioletni Holender, Jurre Hermans, wysłał na konkurs Nagrody Ekonomicznej Wolfsona swoją propozycję rozwiązania problemu zadłużenia Grecji. Propozycja z grubsza sprowadzała się do przymusowego odebrania wszystkim Grekom ich oszczędności w euro – w zamian za walutę zastępczą – i spłacenia z tego długów greckiego rządu. Dziesięciolatek nie otrzymał wprawdzie głównej nagrody, ale jury konkursu przyznało mu honorowe wyróżnienie w wysokości 100 euro.

Oczywiście nie należy wymagać od dzieciaka znajomości niuansów ekonomii i polityki gospodarczej. Tym niemniej fakt, że przyszedł mu do głowy pomysł spłacenia długów rządu Grecji poprzez zwykłe obrabowanie jej obywateli (bo jak inaczej nazwać przymusową wymianę pieniędzy?) sporo mówi o tym, jak jest uczony i wychowywany. Że albo zasada „nie kradnij” nie jest w tej edukacji i wychowywaniu zbyt istotna, albo też w kolektywistyczny sposób zaciera się w nich różnicę między państwem i zamieszkującymi jego obszar ludźmi. Zaś przyznanie mu honorowego wyróżnienia – zamiast listu o treści np.: Jurre, doceniamy Twoje zainteresowanie ekonomią w tak młodym wieku, ale musimy Ci wyjaśnić, że propozycji okradzenia obywateli Grecji z ich oszczędności w celu spłacenia długów zaciągniętych przez polityków rządzących tym państwem nie uważamy za moralnie właściwą – świadczy o tym, że ekonomiści oceniający prace w tym konkursie (byli doradcy premierów kilku krajów i dwóch wielkich banków) nie widzą w takim pomyśle w gruncie rzeczy nic złego. W końcu już nie raz dobierano się do oszczędności ludzi, by rozwiązać problemy spowodowane przez polityków – jak na przykład w 1933 roku, gdy prezydent Roosevelt nakazał oddać wszystkim Amerykanom posiadane przez nich złoto w zamian za dolarowe papierki, które stopniowo potem traciły wartość. Dla samozwańczych kapłanów światowych finansów – mainstreamowych ekonomistów – jednostka jest zerem.