Martyrologium monarchistów polskich w czasie II wojny światowej

Jacek Bartyzel

Tomasz Komierowski (5 X 1885 – 3 IX 1939), ziemianin, członek Organizacji Monarchistycznej – zamordowany przez Niemców w swoim majątku Komierowo.

Gen. dyw. Eugeniusz de Henning-Michaelis (29 XII 1863 – 14 IX 1939), członek Rady Redakcyjnej rojalistycznego tygodnika „Pro Patria” – zastrzelony na grobli w pobliżu Sinołęki serią z erkaemu z niemieckiego motocykla z koszem.

Henryk Skirmunt (1868 – 18 IX 1939), ziemianin, działacz Organizacji Monarchistycznej – zamordowany bestialsko wraz z siostrą Marią przez bolszewików w swoim majątku Mołodów k. Brześcia Litewskiego.

Ks. kan. Ignacy Charszewski (22 VI 1869 – 14 IV 1940), członek Rady Redakcyjnej oraz publicysta rojalistycznego tygodnika „Pro Patria” – więziony przez Niemców od listopada 1939 w Dębowej Łęce, Chełmnie i KL Stutthof, po trzech dniach katowania zamordowany w KL Sachsenhausen.

Prof. Franciszek Bossowski (12 IV 1879 – 3 V 1940), prawnik, członek Rady Redakcyjnej rojalistycznego tygodnika „Pro Patria” oraz Monarchistycznej Organizacji Wszechstanowej – zmarł wskutek wyniszczenia organizmu i chorób nabytych podczas uwięzienia w KL Sachsenhausen w ramach Sonderaktion Krakau.

Władysław hr. Tyszkiewicz-Łohojski (30 X 1898 – 1940), prezes Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowych Monarchistów i publicysta monarchistyczny – zmarł na zesłaniu w Związku Sowieckim.

Gen. broni Kazimierz Raszewski (29 II 1864 – 14 I 1941), członek Organizacji Monarchistycznej, wicemarszałek Rady Naczelnej Zjednoczenia Monarchistów Polskich – zmarł w Poznaniu wkrótce po zwolnieniu z więzienia Gestapo, gdzie przebywał przez 14 miesięcy.

Jan Korolec (26 VIII 1902 – 30 VII 1941), prawnik i publicysta, działacz Obozu Narodowo-Radykalnego, współpracownik „Nowego Ładu” i „Prosto z Mostu”, ostatni redaktor naczelny „ABC” – aresztowany w 1940, więziony na Pawiaku, wywieziony 14 VIII 1940 do KL Auschwitz, gdzie zginął niecały rok później.

Jerzy de Virion (23 IX 1901 – 3 XI 1941), wiceprezes Organizacji Młodzieży Narodowo-Zachowawczej i współzałożyciel Organizacji Młodzieży Monarchistycznej – zmarł w KL Auschwitz.

Michał Howorka (29 IX 1900 – 10 III 1942), prawnik i działacz narodowy, m.in. przywódca promonarchistycznego Stronnictwa Wielkiej Polski – aresztowany przez Gestapo w maju 1941, więziony na Pawiaku, a następnie przewieziony do KL Auschwitz, gdzie poniósł śmierć.

Doc. Konstanty Troczyński (9 XII 1906 – 27 V 1942), dr hab. filozofii i teoretyk literatury, redaktor pisma Organizacji Młodzieży Monarchistycznej – aresztowany 16 kwietnia 1942, osadzony w więzieniu Montelupich w Krakowie, przewieziony do KL Auschwitz i tam rozstrzelany w masowej egzekucji pod Ścianą Straceń.

Karol Stefan Frycz (31 X 1910 – 27 V 1942), dr praw, publicysta, sekretarz redakcji „Myśli Narodowej”, współpracownik „Gazety Warszawskiej / Warszawskiego Dziennika Narodowego”, „Prosto z Mostu” i „Pro Christo”, działacz Stronnictwa Narodowego – więziony w KL Auschwitz od września do listopada 1940, po ponownym uwięzieniu tam w kwietniu 1942, rozstrzelany pod Ścianą Straceń.

Zdzisław książę Lubomirski (4 IV 1865 – 31 I 1943), członek Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego (1917–1918), członek Rady Naczelnej Zjednoczenia Monarchistów Polskich – zmarł w swoim domu w Małej Wsi wkrótce po torturach doznawanych podczas dwumiesięcznego uwięzienia na Pawiaku.

Jan Moszyński (18 VII 1902 – 28 VI 1943), dr praw, pierwszy prezes Zarządu Głównego Organizacji Młodzieży Monarchistycznej, członek Zarządu Głównego Organizacji Monarchistycznej, członek Zarządu Monarchistycznej Organizacji Wszechstanowej, publicysta „Pro Patrii” i „Głosu Monarchisty”, członek Stronnictwa Prawicy Narodowej, ostatni redaktor naczelny „Czasu”, w czasie wojny działacz Konfederacji Narodu i kierownik propagandy ZWZ/AK– aresztowany na początku 1943 roku, osadzony na Pawiaku, wywieziony do KL Auschwitz i tam rozstrzelany.

Henryk Korewicki (19 XII 1899 – IX 1943), filmowiec, działacz Organizacji Młodzieży Monarchistycznej i Organizacji Monarchistycznej oraz Zarządu Głównego Zjednoczenia Monarchistów Polskich – zmarł na tyfus w KL Majdanek.

Julian Jerzy Babiński (16 II 1900 – IX 1943), dziennikarz i publicysta, współpracownik „Pro Patrii”, redaktor „Merkuriusza Polskiego Ordynaryjnego”, w czasie wojny członek mesjanistycznej UNII – poległ w potyczce partyzanckiej pod Włoszczową.

Adolf Maria Bocheński (13 IV 1909 – 18 VII 1944), pisarz i publicysta, redaktor „Głosu Zachowawczego”, współpracownik „Buntu Młodych/Polityki”, działacz Myśli Mocarstwowej, kawaler maltański – zginął jako oficer PSZ pod Ankoną, rozbrajając minę.

Leszek Gembarzewski (28 VIII 1899 – po 1 VIII 1944), prawnik i publicysta, współzałożyciel i działacz większości ugrupowań monarchistycznych w Dwudziestoleciu (OMM, OM, MOW, Związek Monarchistów, Klub im. Króla Bolesława Chrobrego), redaktor „Głosu Monarchisty”, „polski Maurras” – zginął w niewyjaśnionych okolicznościach po wybuchu powstania warszawskiego. 

Ppor. Ludwik de Vaqueret (1900 – 3 IX 1944), współzałożyciel Organizacji Młodzieży Narodowo-Zachowawczej i redaktor jej organu „Bez Przyłbicy”, członek Organizacji Młodzieży Monarchistycznej – zginął jako żołnierz AK w bombardowaniu podczas powstania warszawskiego.