Przesłanie (fragmenty)
Fernando Pessoa (tłum. A. da Silva, H. Siewierski)

DOM DUARTE. KRÓL PORTUGALII
Stworzyło mnie moje powołanie, jak Bóg stworzył świat.
Zasada bycia Królem tchnęła we mnie duszę,
Sumiennie i dogłębnie, jak każe litera.

Tak utwierdzony w smutku żyłem.
Spełniłem obowiązek przeciw Przeznaczeniu.
Niepotrzebnie? Nie, bo go spełniłem.

DOM FERNANDO. INFANT PORTUGALII
Bóg mi swój miecz do ręki dał
Bym jego wojnę toczył świętą.
Na dolę i niedolę swym sługą zrobić chciał,
W czasie, gdy chłodny wiatr
Nad chłodną wieje ziemią.

Na mych barkach położył swe dłonie
I ozłocił mi czoło swym spojrzeniem;
Ta gorączka by iść Dalej, którą płonę
I ta żądza wielkości - są jego
Drżącym we mnie prawdziwym imieniem.

Idę, a miecza wzniesionego blask
Rozjaśnia mą twarz spokojną.
Pełen Boga, nie lękam się co przyniesie czas,
Bo cokolwiek mogłoby się stać,
Nie przewyższy mej duszy wielkością.

DOM SEBASTIAN
Czekajcie! Upadłem na piach w złej godzinie -
Tym ją Bóg daje, kogo umiłował,
Jako tę przerwę, w której by się
Dusza w snach boskich zapaść mogła.

Bo cóż pustynia, śmierć i nieszczęście,
Gdy Bóg jest moją obroną?
Tym, co się śniłem, nieśmiertelnym,
Tym kiedyś wrócę.


Komentarz
od naczelnego

Fernando Pessoa (1888 - 1935) to - jak wieść niesie - jeden z najwybitniejszych poetów portugalskich przełomu XIX i XX wieku. Pessoa młodość spędził w Południowej Afryce, gdzie uczęszczał do szkół angielskich. Pisywał wiersze zarówno w języku angielskim, jak i - przede wszystkim - w ojczystym portugalskim. Za życia, jak to bywa, był mało znany, dopiero po śmierci zdobył sobie sławę jednego z najlepszych przedstawicieli portugalskiego modernizmu i dekadencji. Jak sam napisał: "Dekadencja jest utratą nieświadomości".

"Mensagem" (Przesłanie) Pessoi to poemat epicko-liryczny, osadzony w historii Portugalii, potraktowanej jako punkt wyjścia do przyszłości, do budowy "Piątego Imperium" - Imperium Ducha i Kultury. Osią jest tutaj "sebastianizm" - swoisty portugalski mesjanizm narodowy, odwołujący się do postaci dzielnego króla Dom Sebastiana, poległego w roku 1578 w walce z muzułmanami pod Alcacer-Quibir. "Przesłanie" to poczet królów i bohaterów, których czyny mają być inspiracją dla współczesnych.

Warto dodać, że album dedykowany F. Pessoi (oraz E. Cioranowi) nagrały projekty Von Thronstahl i The Days Of The Trumpet Call. Muzyka zawarta na tym wydawnictwie w przejmujący i plastyczny sposób uwypukla istotne wątki twórczości obu autorów.



20