„Plagiat wszech czasów. Historyzm w meblarstwie”

27 listopada 2024 r. obchodzimy 125-lecie otwarcia we Wrocławiu Śląskiego Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności (Schlesisches Museum für Kunstgewerbe und Altertümer). Ta rocznica, chociaż niewpisująca się bezpośrednio w historię Muzeum Narodowego we Wrocławiu, jest jednak ważnym wydarzeniem – podkreślił pan dr hab. Piotr Oszczanowski, dyrektor MNWr, 4 listopada 2024 r. zwracając się do wrocławskich dziennikarzy w trakcie konferencji prasowej przed otwarciem wystawy pod intrygującym tytułem Plagiat wszech czasów. Historyzm w meblarstwie. – Wszak część dzisiejszej kolekcji rzemiosła artystycznego pochodzi właśnie z tej przedwojennej instytucji, która była jednym z najważniejszych i najzasobniejszych muzeów w Europie Środkowej.

Już dziś możemy stwierdzić, że jubileusz będzie miał szczególną oprawę – znakomitą i wyjątkową w skali ogólnopolskiej prezentację mebli, przedmiotów rzemiosła artystycznego oraz malarstwa ze zbiorów własnych Muzeum Narodowego we Wrocławiu i wypożyczonych z innych kolekcyj. Jest to podsumowanie kilkudziesięciu lat badań prowadzonych przez wybitną specjalistkę od zabytkowego meblarstwa, panią Małgorzatę Korżel-Kraśną, a towarzyszący expozycji katalog Meble drugiej połowy XIX i początku XX wieku stanowi spektakularne zwieńczenie naukowego opracowywania i prezentacji kolekcji mebli wrocławskiej placówki. To jeden z najlepiej przebadanych fragmentów jej zbiorów.

Pionierska wystawa przypomina również o roli odegranej przez muzea rzemiosła artystycznego, które właśnie w epoce historyzmu zaczęły powstawać, żeby poprzez prezentację wyrobów, wymianę doświadczeń i projektów wspierać rękodzielników i przemysł. Miały też sprzyjać nowemu wzornictwu i podnoszeniu jakości produktów. Jest to okazja, by zastanowić się, czym różniła się inspiracja sztuką w dekadach rewolucji przemysłowej od dawniejszych inspiracyj i naśladownictwa, nieodłącznych przecież od twórczości wcześniejszych stuleci.

Kolekcja mebli z II połowy XIX w. i początku XX w. w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu liczy blisko 350 zabytków i ilustruje rozwój stolarstwa w czasach historyzmu, secesji i art déco, głównie w Europie Środkowej. Zespół ten w większości pozyskano w latach 40. i 50. XX w. Największą jednak część, stanowiącą blisko jedną trzecią kolekcji, muzeum nabyło w latach 1997–2022 w ramach strategii ukierunkowanej na zwiększenie zbiorów ilustrujących neostyle w epoce historyzmu. Największą grupę tworzą sprzęty neorenesansowe, kolejną – neobarokowe. Mniej jest wyrobów neorokokowych, neoklasycystycznych i eklektycznych, a cechy neogotyku występują w kilku sprzętach.

Wystawa będzie dostępna do 23 lutego 2025 r. Zapraszamy do zapoznania się z nagraniami z konferencji prasowej i prezentacji dziennikarskiej: