36 x Rembrandt

Zamek Królewski w Warszawie — Muzeum

36 x Rembrandt

5 października – 11 listopada 2019 roku

Zamek Królewski w Warszawie, plac Zamkowy 4

Galeria Malarstwa i Sztuki Zdobniczej (parter)

Zamek Królewski w Warszawie wystawą 36 x Rembrandt włącza się w międzynarodowe obchody Roku Rembrandta. 36 dzieł mistrza – obrazy, rysunki i grafiki – będzie można obejrzeć do 11 listopada 2019 r. Na wystawie są prezentowane dwa z trzech obecnych w polskich kolekcjach obrazy Rembrandta (pochodzące z Zamku) – Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie. Towarzyszą im rysunki oraz grafiki Rembrandta z polskich zbiorów.

Rok 2019 został ogłoszony Rokiem Rembrandta, by w sposób szczególny upamiętnić 350. rocznicę śmierci Rembrandta van Rijn (1609–1669), jednego z największych i najlepiej rozpoznawalnych artystów wszech czasów. Genialny malarz, rysownik oraz rytownik stał się symbolem rozkwitu niderlandzkiej sztuki XVII stulecia, zwanego Złotym Wiekiem. Z tej okazji wiele muzeów na całym świecie organizuje liczne wystawy i przedsięwzięcia kulturalne, by zaprezentować szerokiej publiczności dzieła mistrza.

Prezentowane dzieła pochodzą m.in. z Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie oraz Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie i przedstawiają studia postaci kobiet, starców, uczonych oraz autoportrety Rembrandta i wizerunki osób z jego otoczenia. Poza możliwością zapoznania się z różnymi technikami, w jakich tworzył Rembrandt, eksponowana selekcja rycin i rysunków tworzy ciekawy kontekst dla zamkowych obrazów, sytuując je w szerszej perspektywie twórczości artysty.

Dopełnieniem opowieści o nadzwyczajnych losach Dziewczyny i Uczonego Rembrandta będzie ukazanie ich popularności w ciągu wieków poprzez prezentację ich późniejszych powtórzeń tworzonych w różnych technikach. Kopie będą eksponowane w sąsiedztwie oryginałów, co jest unikatową okazją do ich porównania oraz do weryfikacji umiejętności kopistów.

W wybrane dni na wystawie spotkać można wolontariuszy z projektu „Opowiadam”, którzy przybliżają wyjątkową historię zamkowych obrazów Rembrandta, a także tajniki jego warsztatu.

Godziny zwiedzania: wtorek–czwartek: godz. 10.00–18.00, piątek–sobota: godz. 10.00–20.00, niedziela: godz. 11.00–20.00. Ostatnie wejście – na godzinę przed zamknięciem.

Bilety: 15 zł (normalny), 10 zł (ulgowy), 1 zł (zwiedzający do 16. roku życia) są dostępne w kasie Zamku oraz online.

Kuratorzy wystawy: pp. Alicja Jakubowska, Magdalena Królikiewicz (Dział Malarstwa w Zamku Królewskim w Warszawie)

***

Cykl wykładów poświęconych wystawie 36 x Rembrandt

Sala Odczytowo-Kinowa

3 listopada 2019 r., godz. 13.00

Rembrandt van Rijn jako twórca rycin

Twórczość graficzna Rembrandta (1606-1669) już u jego współczesnych wzbudzała zarówno wielkie zainteresowanie i emocje, jak również prowokowała do skrajnie różnych ocen wygłaszanych zarówno przez odbiorców jego rycin, jak i teoretyków sztuki oraz kolekcjonerów. Wielu raziły zbytni weryzm, pospolitość, a nawet brzydota ukazywanych na akwafortach postaci, z drugiej zaś strony doceniano niekonwencjonalne potraktowanie tematu, nowatorstwo kompozycji, wzruszającą duchowość i ekspresję bohaterów, a brawurowe i trudne do zdefiniowania zabiegi techniczne stały się przedmiotem dociekań aż do naszych czasów.

Aktywność Rembrandta jako twórcy rycin obejmuje lata 1628-1661 i jest uważana za jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych siedemnastego stulecia. Jego œuvre graficzne liczy według najnowszych ustaleń 314 prac, wśród których znajdujemy autoportrety, portrety, akty, szkice, studia, pejzaże, tematy biblijne i rodzajowe, zazwyczaj autonomiczne wobec twórczości malarskiej i rysunkowej. Określany mianem peintre-graveur wszech czasów, Rembrandt z jego indywidualnym rozumieniem dzieła graficznego, był z jednej strony autorem wyjątkowym, z drugiej zaś czerpał inspiracje z tradycji najznakomitszej grafiki europejskiej mierząc się w artystycznym pojedynku (æmulatio) z drzeworytami Albrechta Dürera, miedziorytami Andrzeja Mantegni i Marcina Schongauera czy uwielbianego Łukasza van Leyden.

Wieloletnia działalność Rembrandt Research Project, znakomite wystawy jubileuszowe z okazji czterechsetlecia urodzin artysty oraz ostatnie badania (wsparte nowoczesnymi programami komputerowymi) i powstałe w ich wyniku publikacje poświęcone twórczości graficznej van Rijna przyczyniły się do weryfikacji wielu wcześniejszych ustaleń i mitów tworzonych w ciągu wieków.

Wykład ma przybliżyć słuchaczom tajniki warsztatu graficznego artysty, zaprezentować przykłady prac z różnych okresów twórczości i grup tematycznych oraz przedstawić najnowsze ustalenia badaczy, zachęcając tym samym do dalszego pogłębiania wiedzy i indywidualnego studiowania akwafort van Rijna na wystawach.

Prowadzenie: pani dr hab. Jolanta Talbierska (kierownik Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie)

Dr hab. Jolanta Talbierska – historyk sztuki, absolwentka Akademii Teologii Katolickiej (obecne UKSW), stopień doktora i habilitację uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie pracuje od ukończenia studiów. Kierownik Gabinetu Rycin BUW, w kadencji 2013-2018 dyrektor Biblioteki. Stypendystka Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Fundacji Lanckorońskich oraz JM rektora UW. W latach 1996-2018 odbyła liczne pobyty studyjne i badawcze w krajowych i zagranicznych zbiorach grafiki i rysunku (m.in. Austria, Belgia, Hiszpania, Niderlandy, Francja, Niemcy, Szwajcaria, USA, Wielka Brytania, Włochy). Specjalizuje się w sztuce nowożytnej, a zwłaszcza w historii rysunku i grafiki europejskiej XV-XIX wieku, ilustracji książkowej oraz zagadnieniach związanych z terminologią i metodologią badania dzieł na papierze. Prowadzi dydaktykę akademicką w ramach autorskich wykładów (m.in. UW, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie). Jest autorką ponad 800 publikacji (monografie, artykuły, opracowania, recenzje, eseje i adnotowane hasła autorskie w katalogach wystaw polskich i zagranicznych), w tym rozpraw poświęconych grafice XVII wieku w Polsce (2011), twórczości graficznej Rembrandta (2004, 2006, 2008, 2009) i Stefana della Belli (2001, 2003, 2005).

Bilety: 10 zł – upoważniają także do wstępu na wystawę 36 x Rembrandt (w dniu prelekcji).

***

Sala Odczytowo-Kinowa

25 października 2019 r., godz. 17.00 

Ostatnia z rodu. Pamiątki rodzinne i osobiste po Karolinie Lanckorońskiej
w Zamku Królewskim w Warszawie – Muzeum

Wystawa 36 x Rembrandt stanowi świetną okazję, by przypomnieć publiczności o dokumentach rodzinnych związanych z pochodzeniem i historią kolekcji Lanckorońskich, a także archiwaliach osobistych Donatorki – dokumentach i listach odzwierciedlających jej życie i działalność na rzecz kultury polskiej.

Prowadzenie: pani dr Monika Myszor-Ciecieląg (Archiwum Muzeum Narodowego w Warszawie)

Dr Monika Myszor-Ciecieląg – przez wiele lat pracownik naukowy Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum, autorka artykułów m.in. o zbiorze dokumentów rodziny Lanckorońskich w Archiwum Zamku („Kronika Zamkowa”); kurator wystawy Karolina Lanckorońska. Pamiątki – okruchy przeszłości (Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum); stypendystka m.in. Fundacji Lanckorońskich. Obecnie pracuje na stanowisku kustosza dyplomowanego w Muzeum Narodowym w Warszawie.

godz. 18.15 – projekcja filmu pt. Portret damy, reż. Paweł Woldan

Bilety: 10 zł – upoważniają także do wstępu na wystawę 36 x Rembrandt (w dniu prelekcji).

***

 20 października 2019 r., godz. 12.00, zbiórka w Sieni Wielkiej

Rembrandt. Rodzina i przyjaciele

Rok Rembrandta towarzyszący trzysta pięćdziesiątej rocznicy śmierci Mistrza jest okazją, by uważnie przyjrzeć się twórczości artysty. Liczne nowe publikacje skupiają się nie tylko na twórczości malarza, ale również na jego biografii. Sięgając do tych źródeł, podczas spotkania poznamy osoby z jego najbliższego kręgu. Punktem wyjścia będzie grafika, na której malarz sportretował się wraz ze swoją żoną – poznamy szczegóły tego związku i zastanowimy się nad tym, co łączyło słynnych małżonków.

Dzieło: Rembrandt van Rijn, Autoportret z Saskią, 1636 r., akwaforta

Prowadzenie: pan Przemysław Głowacki

Bilety: 10 zł

***

Sala Odczytowo-Kinowa

13 października 2019 r., godz. 13.00

Rembrandt w galerii króla Stanisława Augusta

Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie – dwa dzieła Rembrandta z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie, które należały niegdyś do zbiorów ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta. Był on znany jako kolekcjoner, patron kultury, sztuki i artystów, który pod koniec panowania zgromadził kolekcję liczącą niemalże 2500 obrazów. Analiza zawartości tego zbioru pozwala poznać gust króla, jak również ocenić, jak dalece wpisywał się w tendencje epoki. Król posiadał także 11 płócien uznawanych ówcześnie za oryginalne prace mistrza, a 30 innych obrazów z kolekcji wiązano wówczas z kręgiem niderlandzkiego artysty. Wykład będzie poświęcony predylekcji Stanisława Augusta do sztuki Rembrandta, z intencją odpowiedzenia na pytanie, jak bardzo jego upodobanie wpisywało się w ówczesne gusta kolekcjonerskie i estetyczne.

Prowadzenie: pani Magdalena Królikiewicz (kurator wystawy)

Magdalena Królikiewicz, adiunkt w Dziale Malarstwa w Ośrodku Sztuki Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum. Historyk sztuki, prawnik, absolwentka Uniwersytetu w Utrechcie. Zainteresowania badawcze: malarstwo holenderskie i flamandzkie XVII w., kolekcjonerstwo, muzeologia.

***

Zapraszamy na warsztaty muzealne dla seniorów

Czarno na białym, czyli graficznym śladem Rembrandta

12 października, godz. 11.00

zbiórka w Sieni Wielkiej, prowadzenie: pani kustosz Anna Czekaj

Bilety: 10 zł (normalny) i 5 zł (ulgowy) – dostępne w kasie Zamku oraz online

***

Zapraszamy również na wykład o modzie, jedwabiach i podróżach w cyklu Barwy Orientu:

Od kimona do barokowej sukni, czyli jak Orient wpłynął na europejską modę XVIII wieku

12 października 2019 r., godz. 17.00

Prowadzenie: pani Anna Nurzyńska

Co wspólnego mogą mieć ze sobą kimona i barokowe suknie? Dlaczego Orient stał się tak silną inspiracją dla mody zachodniej i wywarł ogromny wpływ na tkaniny w XVII i XVIII wieku? Autorka wykładu posiada w swoich zbiorach wiele ciekawych przykładów wyjątkowych jedwabi o niezwykłych wzorach, które będzie można zobaczyć podczas spotkania. Mało znany wydaje się fakt, że konstrukcje sukni kobiecych w XVIII stuleciu miały swoją genezę w kimonach japońskich, sprowadzonych do Europy w pierwszej połowie XVII w. Dzięki ubiorom z Dalekiego Wschodu w Europie dokonała się ewolucja konstrukcji ubiorów damskich i męskich. Na wzornictwo tkanin produkowanych w największych manufakturach jedwabniczych Europy wpływ miały tradycje Chin, Japonii, Turcji, Persji i Indyj. Wykład wzbogaci prezentacja slajdów i oryginalnych tkanin z kolekcji prelegentki.

Anna Nurzyńska jest kostiumologiem, kostiumografem teatralnym, ekspertem w dziedzinie historii mody. Współpracowała z Operą Narodową w Warszawie oraz Międzynarodową Szkołą Kostiumografii i Projektowania Ubioru. Obecnie jest wykładowcą na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, prowadzi pracownię rekonstrukcji ubiorów osiemnastowiecznych.

Bilety: 10 zł – dostępne w kasie Zamku oraz online