Barwy i kształty. Ceramika chińska

Muzeum Narodowym we Wrocławiu

Barwy i kształty. Ceramika chińska – wystawa inaugurująca

stałą Galerię Wschodu w Muzeum Narodowym we Wrocławiu

sala 216, II piętro, pl. Powstańców Warszawy 5

otwarcie: 25 czerwca 2012 r., kuratorka: Dorota Róż-Mielecka

Bogate zbiory sztuki orientalnej Muzeum Narodowego we Wrocławiu zyskają stałe miejsce ekspozycji. W sali 216 powstanie Galeria Sztuki Wschodu, w ramach której co roku otwierana będzie nowa wystawa. Pierwsza z nich to „Barwy i kształty. Ceramika chińska”.

Tytuł wystawy „Barwy i kształty” inspirowany jest bogata kolorystyką i rozmaitością form klasycznej ceramiki chińskiej. W Państwie Środka, które jest kolebką ceramiki, przez wieki przeważały szkliwa jednobarwne. Jednak kolory, ich nasycenie zawsze miały dla Chińczyków ogromne znaczenie i były wyróżnikiem wyrobów najwyższej jakości. Takie przedmioty stawiano na równi z malarstwem tuszem – dziedziny sztuki najwyżej cenionej w Chinach. Od końca XIII w. szkliwa jednobarwne zaczęły ustępować miejsca malowanym dekoracjom. Nigdy jednak naczynia zdobione monochromatycznymi polewami nie utraciły swoich zwolenników.

Symboliczne znaczenie kolorów

W dawnych Chinach kolorom przypisywano pewne znaczenie. Biel oznaczała śmierć, smutek, upadek, uważano ja za „nie kolor” i dlatego jednolicie białym szkliwom nadawano różne odcienie – śmietany, kości słoniowej, zieleni. Czerwień w chińskiej kulturze symbolizowała życie – taką barwę miały kobiece szaty ślubne, takim atramentem pisano życzenia i prośby. W Chinach istnieje wiele odcieni tej barwy: czerwień fasoli, porannej zorzy, czy pijanej piękności. Kolor czarny natomiast kojarzono z tajemniczością, magicznością, w teatrze chińskim oznaczał on dostojeństwo i lojalność.

Ceramicy chińscy bardzo dużą wagę przywiązywali nie tylko do kolorystyki szkliwa, ale również do kształtów wyrobów. O ich formach decydowało przede wszystkim przeznaczenie: inaczej wyglądały przedmioty służące do przechowywania, gotowania i podawania potraw, inaczej te do dekorowania domów czy ogrodów.

Na wystawie „Barwy i kształty. Ceramika chińska” można będzie zobaczyć przedmioty pokryte jednobarwnymi polewami m.in. seladony z okresu Song (960-1279), przykłady XVIII- i XIX-wiecznej porcelany eksportowej: biało-niebieskie i zdobione wielobarwnymi emaliami misy, talerze, wazony, a także akwaria, stołki i pojemniki na laski. Na wystawie pokazane zostaną również przykłady ceramicznej rzeźby grobowej z czasów dynastii Tang (618-906) m.in. figurki tancerek, koni, a także XVIII-wieczna drobna rzeźba figuralna wykonana z porcelany „blanc de chine” w słynnej manufakturze Dehua oraz pokryte kolorowymi szkliwami rzeźby z okresu Qing (1644-1912), na przykład figurki lwów Fo. Pokazywane obiekty pochodzą przede wszystkim z kolekcji Muzeum Narodowego we Wrocławiu, a także ze zbiorów prywatnych Zlaty Černy z Pragi, Jerzego Šubra z Pragi i Fundacji Qinglong im. Danuty Kohlberger-Nowickiej.

Kolekcja wschodnia Muzeum Narodowego we Wrocławiu jest jedną z największych i najciekawszych w kraju. Jej trzon stanowi sztuka japońska z bardzo cennymi zbiorami laki i militariów oraz sztuka chińska. W dziale znajdują się również obiekty z kręgu sztuki hinduskiej, koreańskiej i bliskowschodniej.