Jesteś tutaj: Ogłoszenia i aktualności » Konferencje i prelekcje » Kraków: Czas muzeów. Od świątyni sztuki do centrum kultury?
Czas muzeów. Od świątyni sztuki do centrum kultury?
Międzynarodowe Centrum Kultury
Czas muzeów. Od świątyni sztuki do centrum kultury?
Z Katarzyną Jagodzińską rozmawia Justyna Nowicka
1 kwietnia 2015 r., godz. 18.00, wstęp wolny
Międzynarodowe Centrum Kultury, Rynek Główny 25, Kraków
Żyjemy w epoce muzeów. Po transformacji ustrojowej 1989 roku, a w szczególności po przełomie tysiącleci, muzealny boom dotarł wreszcie do Europy Środkowej. Czechy, Polska, Słowacja i Węgry stały się placem budowy nowych przybytków dla sztuki.
Po latach zaniedbań powstało kilkadziesiąt nowych siedzib muzeów i centrów sztuki współczesnej (bo właśnie tych instytucyj powstaje najwięcej) – zarówno w gmachach stawianych specjalnie dla pomieszczenia sztuki współczesnej, jak też w budynkach na potrzeby tej sztuki adaptowanych. Zlokalizowane są tak w stolicach i dużych miastach, jak i poza utartymi szlakami. Mieszczą się w nich nie tylko nowe instytucje, ale również muzea wyrastające jeszcze z tradycji XX, a nawet XIX wieku.
Środkowoeuropejskie muzea minionego ćwierćwiecza to fenomen, który został uchwycony przez panią Katarzynę Jagodzińską w obszernej publikacji Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989-2014). Książka ta będzie punktem wyjścia do dyskusji na temat czasu muzeów w naszej części Europy. Podczas spotkania padną pytania o znaczenie muzeów sztuki współczesnej dla miast i ich mieszkańców, o zmieniającą się rolę muzeów, o wyzwania przed nimi stojące, o specyfikę muzeów w Europie Środkowej. Mowa będzie o muzealnej architekturze, ich miejscu w przestrzeni miasta, roli społecznej, kolekcjach.
***
Katarzyna Jagodzińska – doktor historii sztuki. Absolwentka historii sztuki oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także studiów doktoranckich w Instytucie Europeistyki UJ. W 2012 roku obroniła pracę doktorską na temat muzeów, centrów i galerii sztuki współczesnej w Europie Środkowej. Prowadzi badania z zakresu studiów muzealnych, dziedzictwa kulturowego i komunikacji w kulturze. Realizowała muzeologiczne projekty podczas stypendiów na Uniwersytecie w Melbourne (2014/2015) i na Uniwersytecie w Cambridge (2013). Członek ICOM i AICA. Jest redaktorem lokalnym międzynarodowego, akademickiego czasopisma z zakresu historii sztuki „RIHA Journal”, wchodzi też w skład zespołu redakcyjnego kwartalnika „Herito”. Autorka książki Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989-2014) oraz licznych artykułów z zakresu muzeologii i sztuki. Niedawno założyła bloga, aby popularyzować wiedzę o muzeach.
Pracuje w Międzynarodowym Centrum Kultury oraz w Katedrze Dziedzictwa Europejskiego w Instytucie Europeistyki UJ.
Katarzyna Jagodzińska
Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989-2014)
Pierwsze przekrojowe spojrzenie na muzea i centra sztuki w Europie Środkowej. Ikoniczna architektura. Budynki postindustrialne. Dzielnice muzeów. Prywatne fundacje. Muzealne debaty. Środkowoeuropejski atlas muzeów. W księgarniach od 19 lutego 2015 roku.
W Europie Środkowej, podobnie jak na całym świecie, widać renesans zainteresowanie muzeami, zarówno ze strony badaczy, jak i publiczności. 25 lat transformacji ustrojowej regionu można określić mianem czasu muzeów. Czechy, Słowacja, Polska i Węgry stały się placem budowy muzealnych gmachów, które wypełniła sztuka współczesna. Katarzyna Jagodzińska omawia ten fenomen w swojej pionierskiej publikacji.
Najnowsza książka wydana przez Międzynarodowe Centrum Kultury stanowi pierwsze całościowe spojrzenie na krajobraz współczesnych muzeów i centrów sztuki w Europie Środkowej. Autorka omawia muzealny boom po roku 1989, sytuując go w kontekście historii muzeów w regionie, społecznych interesów, oczekiwań i wielkich muzealnych dyskusyj. – Muzea jako ikony, architektoniczne dzieła sztuki, które będą przyciągać turystów, a wśród mieszkańców miast budować poczucie dumy, to wyznacznik polskiej pogoni za muzeami. Konkursy architektoniczne i społeczne dyskusje na temat budowy muzeów zdominowało tu myślenie w kategoriach budynku-symbolu, który, niczym Muzeum Guggenheima w Bilbao, „wprowadzi” dane miasto na mapę świata – twierdzi Katarzyna Jagodzińska, która zagadnieniu muzealnych ikon poświęciła obszerny rozdział swojej książki. Innym gorącym tematem jest wykorzystanie postindustrialnej architektury na potrzeby sztuki współczesnej, a także muzealne dzielnice, prywatne muzea oraz zagadnienie mecenatu w kontekście instytucyj sztuki.
Autorka śledzi zachodnie inspiracje i wzory widoczne w środkowoeuropejskich budynkach muzealnych i wystawienniczych, przywołuje lokalne dyskusje poświęcone tworzonym nowym muzeom, analizuje spory dotyczące ich lokalizacji i konkursów architektonicznych, komentuje zmieniające się wizje narodowych muzeów sztuki, omawia kwestie prywatnego i publicznego mecenatu. – Podejmując temat nowych muzeów, nie chciałam ograniczać się do Polski, chociaż istotnie to właśnie tutaj powstało najwięcej instytucji, a kolejne są planowane – wyjaśnia. – Spojrzenie na cały region wydało mi się dużo ciekawsze, pozwoliło uchwycić trendy obecne ponad granicami, środkowoeuropejską specyfikę, chociaż widoczne są też różnice w zainteresowaniu poszczególnych państw infrastrukturą dla współczesnej sztuki.
Książkę zamyka atlas muzeów i centrów sztuki, składający się z obszernych tekstów na temat 28 instytucyj oraz materiał ilustracyjny.
Katarzyna Jagodzińska, Czas muzeów w Europie Środkowej. Muzea i centra sztuki współczesnej (1989-2014), Kraków 2014. Wydawca: Międzynarodowe Centrum Kultury. 600 stron, 147 kolorowych ilustracyj.
Książka do nabycia w księgarni internetowej, w księgarni stacjonarnej MCK przy Rynku Głównym 25 w Krakowie oraz w dobrych księgarniach na terenie całej Polski. W księgarni internetowej i stacjonarnej MCK w specjalnej cenie 50 zł.
