Katedra ormiańska we Lwowie / Czytanie historii

Muzeum w Gliwicach

11 stycznia 2020 roku o godz. 15.30 zapraszamy na nową odsłonę cyklu Spotkania z Kresami Rzeczypospolitej. Wykład wygłosi pani dr Joanna Wolańska, specjalizująca się w dziejach katedry ormiańskiej we Lwowie oraz malarstwie J.H. Rosena. Wstęp wolny.

Katedra ormiańska to jeden z najstarszych i najcenniejszych kościołów Lwowa, ufundowany przez Ormian w drugiej połowie XIV wieku. Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany, zachował ślady architektoniczne ze wszystkich etapów swojej historii. Najpoważniejsza przebudowa została zrealizowana w XX wieku wg projektu krakowskiego architekta Franciszka Mączyńskiego. Katedra zostało bogato ozdobiona wewnątrz przez takich artystów jak Józef Mehoffer i Jan Henryk Rosen. Zachwyca do dziś.

Świątynia szczęśliwie przetrwała wojnę, została jednak zamieniona przez bolszewików na magazyn. Dopiero na początku XXI wieku przywrócono jej pierwotne funkcje i poddano gruntownej renowacji.

W 2019 roku zakończono realizowane od 2008 roku prace konserwatorskie przy malowidłach w katedrze ormiańskiej we Lwowie. Sfinansowały je Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także istniejący od 2017 roku Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

Zakończenie prac stanowiło okazję do przygotowania ekspozycji i publikacji poświęconej historii katedry oraz trzem twórcom jej przebudowy z początku XX wieku. Jednym z autorów była pani dr Joanna Wolańska, która w roku 2010 wydała drukiem obszerną monografię świątyni (do pobrania).

Podczas spotkania będzie istniała możliwość zakupu publikacji Katedra ormiańska we Lwowie i jej twórcy w promocyjnej cenie 60 zł.

Dom Pamięci Żydów Górnośląskich, ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 14

*****

W nowym roku rozpoczynamy cykl Czytanie Historii. Zapraszamy do Willi Caro na spotkania z autorami najbardziej interesujących książek popularyzujących wiedzę o przeszłości, napisanych świetnym językiem, poruszających tematy ważne, pobudzające do refleksji, ułatwiających zrozumienie otaczającego nas świata. Nie chcemy ograniczać się do konkretnych wydarzeń, epok, zagadnień czy miejsc. Przyświeca nam łacińska maksyma historia magistra vitae – historia nauczycielką życia. Dlatego chcemy, aby gliwiczanie mieli możliwość spotkania i wysłuchania znakomitych autorów, często wybitnych historyków, mających świetne pióra oraz dar opowiadania o historii w sposób mądry i fascynujący – zapowiada pan Grzegorz Krawczyk, dyrektor Muzeum w Gliwicach.

Na pierwszą odsłonę cyklu zapraszamy 23 stycznia o godz. 17.00. Naszym pierwszym gościem będzie pan prof. Andrzej Chwalba – wybitny historyk, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, eseista, specjalizujący się w historii XIX wieku, historii relacji polsko-rosyjskich oraz historii najnowszej Polski.

Bez wątpienia rok 1919 był dla społeczeństwa polskiego pierwszym rokiem wolności i czasem, w którym przyszło mu zdać egzamin. Rokiem pierwszych wyborów do Sejmu Ustawodawczego, który tworzył podwaliny ustrojowe państwa, konfliktów zbrojnych z Czechosłowacją, Niemcami, Ukraińcami i bolszewicką Rosją, skomplikowanej gry i zabiegów dyplomatycznych podczas konferencji pokojowej w Paryżu, która decydowała o losach Europy i kształcie granic. Był zatem rokiem, w którym większość wydarzeń miała swój początek. I o nim właśnie traktuje książka prof. Andrzeja Chwalby 1919. Pierwszy rok wolności.

Proces budowy państwa polskiego po przeszło wiekowej niewoli trwał blisko cztery lata. Od momentu zawiązania się pierwszych ośrodków władzy w roku 1918, młode państwo musiało stawić czoła wielu przeciwnościom. Mozolna budowa struktur i podstaw ustrojowych, zmagania zbrojne na praktycznie wszystkich frontach, walka dyplomatyczna, prowadzone były w zasadzie przez cały ten okres i trudno wskazać, który moment był najważniejszy. Dwa miesiące roku 1918 były zaledwie preludium do dalszych wydarzeń. A zatem rok 1919 czy 1920? Czy też może 1921, kiedy wynegocjowano kształt granicy wschodniej i wywalczono część Górnego Śląska?

Willa Caro, ul. Dolnych Wałów 8A