Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki. Baśnie, bajki i zabawy dziecięce w dawnej grafice i rysunku

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki.
Baśnie, bajki i zabawy dziecięce w dawnej grafice i rysunku

23 stycznia – 18 marca 2018 roku

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

plac Powstańców Warszawy 5

Kuratorka wystawy: Zuzanna Mikołajek

Grafiki i rysunki europejskie powstałe od drugiej połowy XVIII wieku do lat trzydziestych XX wieku, ilustrujące najbardziej znane bajki, pokazane zostaną na pierwszej w 2018 r. wystawie przygotowanej przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Zwiedzający będą mogli zobaczyć również zabytkowe zabawki, serwetki z motywami baśniowymi, dowiedzieć się, do czego służyły latarnie magiczne, a nawet zagrać w jedną z dawnych gier planszowych. Ekspozycja skierowana jest zarówno do dzieci, jak i dorosłych.

Wystawa została podzielona wizualnie oraz tematycznie na dwie części. W pierwszej pokazane zostaną prace odnoszące się do bajek, legend, baśni i klechd, w drugiej grafiki i rysunki związane z tematyką dawnych zabaw dziecięcych oraz gry planszowe.

W „sali baśni i bajek” zaprezentowanych zostanie ponad trzydzieści grafik i rysunków – ilustracji znanych bajek i baśni m.in. braci Grimm (Jaś i Małgosia, Kopciuszek czy Śnieżka) oraz dzieł utrzymanych w konwencji baśniowo-fantastycznej, niepowiązanych z konkretnymi tekstami.

– Unikatem będzie zespół ośmiu akwarelowych projektów ilustracji do książki Juliusza Lohmeyera „Zabawne zwierzęta. Wesoła książka z obrazkami” – mówi pani Zuzanna Mikołajek, kuratorka wystawy. – Wykonał je w 1880 r. Teodor Flinzer, jeden z najbardziej znanych niemieckich ilustratorów książek dla dzieci drugiej połowy XIX wieku. Warto będzie również zwrócić uwagę na grafiki secesyjne autorstwa Henryka Vogelera i Hugona Bantaua oraz drzeworyty sztorcowe z lat 70. i 80. XIX wieku, wykonane dla polskich i niemieckich czasopism.

Ekspozycję wzbogacą płytki miedziane z wyrytą historią bajkowych szczurków i klocki drzeworytnicze służące do odbijania niewielkich grafik ilustracyjnych.

Druga część ekspozycji, złożona z niemal pięćdziesięciu grafik i rysunków, ukazywać będzie świat dziecięcych zabaw oraz dawnych gier planszowych. Zwiedzający zobaczą przedstawienia zabaw popularnych do dziś, takich jak np. bączek, rzucanie śnieżkami, jazdę na łyżwach, ale także gier już niemal zapomnianych, jak bilbokiet, wolant czy układanie domku z kart. Wśród pokazywanych gier planszowych znajdą się: gra historyczna Assarmot ułożona około 1829 r. przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową, autorkę książek dla dzieci, gra geograficzno-przyrodnicza Cuda natury i sztuki oraz gra Walka z olbrzymem, w którą będą mogli zagrać zwiedzający wystawę.

Uzupełnieniem prezentacji będą latarnie magiczne wraz z przezroczami, książeczki, broszki, haftowane serwetki z motywami bajkowymi oraz lalki i dziecięce maszyny do szycia. Pokazany zostanie również film ze zmontowanych przezroczy z XIX i XX w., które dawniej wyświetlano za pomocą latarni magicznych.

Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu i Muzeum Zabawek w Kudowie Zdroju.

Wystawie towarzyszy publikacja pani Zuzanny Mikołajek pt. Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki. Baśnie, bajki i zabawy dziecięce w dawnej grafice i rysunku.

Program wydarzeń towarzyszących wystawie:

27 stycznia

godz. 10.00 Gry planszowe na dni zimowe – zabawa plastyczna dla dzieci w wieku od 5 do 12 lat, prowadzenie: pani Barbara Przerwa (zapisy, wstęp: 3 zł)

godz. 10.00 Kuratorskie oprowadzanie po wystawie dla dorosłych, prowadzenie: pani Zuzanna Mikołajek (wstęp z biletem na wystawy czasowe)

godz. 13.30 Koniki na patyku i gry w guziki – rozmaite zabawy dziecięce na dawnych obrazach i grafikach – wykład dla dorosłych i dzieci, prowadzenie: pani Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)

godz. 14.30-16.30 Czarodzieje i księżniczki – bal maskowy dla dzieci w wieku od 5 do 12 lat, prowadzenie: pan Sławomir Ortyl (zapisy, wstęp: 5 zł)

17 lutego

godz. 10.00 Odbijane kolorowe ilustracje do baśni i opowiadań dla dzieci – warsztaty plastyczne dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat i ich rodziców, prowadzenie: pan Grzegorz Wojturski (zapisy, wstęp: 3 zł)

godz. 13.30 Entliczki, pentliczki, czarodzieje i księżniczki – dawni graficy i ilustratorzy na kartach znanych baśni – wykład dla dorosłych, prowadzenie: pani Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)

10 marca

godz. 10.00 Przygody jak z bajki – zabawa dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat, prowadzenie: pan Sławomir Ortyl (zapisy, wstęp: 3 zł)

godz. 13.30 Symfonia dziecięca i wesołe zwierzęta – nowe spojrzenie na dzieciństwo w sztuce XIX wieku – wykład dla dorosłych, prowadzenie: pan Zuzanna Mikołajek (wstęp wolny)

Oferta lekcji i warsztatów dla grup zorganizowanych

Gry i zabawy dziecięce z dawnych czasów – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I-II SP

Bajki, baśnie i legendy w dawnej grafice i rysunku – lekcja muzealna dla przedszkolaków i klas I-II SP

Drzeworyty, miedzioryty, akwaforty – poznajemy techniki graficzne – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów

Gry planszowe jako sposób pogłębiania wiedzy o świecie – lekcja muzealna dla uczniów klas IV-VI SP oraz gimnazjów

Własne grafiki do ulubionych baśni dziecięcych – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat

W zaczarowanym świecie najpiękniejszych bajek – warsztat z rebusami i zagadkami dla dzieci w wieku od 4 do 7 lat

Zwierzęta w bajkach, czyli przygody niezwykłych bohaterów z dawnych grafik – warsztat plastyczny dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat