Fajanse ze zbiorów Muzeum w Gliwicach. Od XVII do połowy XIX wieku

Muzeum w Gliwicach

Fajanse ze zbiorów Muzeum w Gliwicach. Od XVII do połowy XIX wieku

Muzeum w Gliwicach posiada cenne zbiory rzemiosła artystycznego. Niemałą ich część stanowi kolekcja ceramiki – jedna z największych w Polsce, licząca kilka tysięcy obiektów. Wśród nich ważne miejsce zajmują wyroby fajansowe, powstałe od XVII do połowy XIX wieku, które od 6 maja 2023 r. będzie można oglądać w Willi Caro na wystawie czasowej. Choć zaczęto je gromadzić już w okresie  przedwojennym, a od 1945 r. zbiór był systematycznie wzbogacany, to jednak dopiero w tym roku owe cenne, piękne i kruche przedmioty zostaną zaprezentowane szerokiej publiczności w tak imponującej liczbie. Ekspozycja będzie dostępna do 5 maja 2024 r. Kuratorem wystawy jest pani Patrycja Gwoździewicz, kierownik Działu Sztuki i Rzemiosła Artystycznego gliwickiego Muzeum. Wystawa powstała we współpracy z panem prof. dr hab. Wojciechem Kowalskim – kolekcjonerem, autorem katalogów oraz publikacji naukowych o fajansach z wytwórni europejskich, prawnikiem, profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, wieloletnim pełnomocnikiem ministra spraw zagranicznych do spraw restytucji dóbr kultury.

W dniu wernisażu o godz. 12.00 w Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a) wykład inauguracyjny na temat fajansu wygłosi prof. Wojciech Kowalski, autor przygotowywanego katalogu części zbiorów ceramicznych Muzeum w Gliwicach. Serdecznie zapraszamy.

Na wystawie zostaną pokazane wyroby z manufaktur śląskich w Raciborzu, Glinicy i Tułowicach, z ośrodków na Słowacji (Holicz) oraz tzw. fajanse habańskie. Bogato reprezentowane będą także manufaktury angielskie (Wedgwood), niderlandzkie (Delft, Haarlem), niemieckie (Ansbach, Berlin, Bayreuth, Erfurt, Hanau, Magdeburg), francuskie (Creil, Montreaux) i włoskie. Zwiedzających z pewnością zachwycą naczynia o najróżniejszych formach (np. na pasztet – w kształcie kaczki i zająca, maselniczki imitujące przepiórki), a przede wszystkim – bogato zdobione dzbanki, dzbany, dzbanuszki, czarki, talerze, wazy, półmiski, kałamarze, świeczniki, czajniczki oraz blisko 100 kufli (także z cennej kamionki böttgerowskiej). Wszystkie wymienione tworzą sztukę stołu i jednocześnie świadczą o upodobaniach ludzi sprzed 200–300 lat. Co jednak sprawia, że nawet kolejne pokolenia zachwycają się biało-błękitnymi wzorami o dalekowschodnim rodowodzie? Czy porowatość może być przyjemna w dotyku? Jak rozróżnić fajans zwykły od delikatnego? Odpowiedzi na te pytania będzie można znaleźć na wystawie.

Ceramika towarzyszyła człowiekowi od najdawniejszych czasów. Potrzeba ozdabiania naczyń pojawiła się już w najstarszych kulturach. Nie sposób oprzeć się urokowi gliny barwnie ozdobionej i szkliwionej, a następnie wypalonej w piecu. Jakże inne jest brzmienie czerepu naczynia fajansowego od porcelanowego! Bogactwo form, dekoracji, pokonywanie trudności technologicznych, eksperymentowanie z masą, szkliwem, podążanie za modą na Daleki Wschód, zachwyt nad rodzimą fauną i florą – to wszystko sprawia, że twórca naczyń fajansowych był nie tylko technologiem, lecz także artystą, a czasami bywał nawet… poetą – mówi pani Patrycja Gwoździewicz.

Oprowadzania

Serdecznie zapraszamy na majowe i czerwcowe oprowadzania kuratorskie przeznaczone dla grup szkolnych oraz indywidualnych zwiedzających.

Oprowadzania odbędą się w terminach: 24 maja, 31 maja, 6 czerwca, 13 czerwca i 20 czerwca o godz. 10.00. Obowiązują zapisy: tel. 783 560 006. Wstęp: 1 zł od osoby albo grupy szkolnej.

Serdecznie zapraszamy na wakacyjne oprowadzanie kuratorskie, które odbędzie się 29 lipca o godz. 11.30. Wstęp wolny.

Aby przybliżyć piękno fajansu, serdecznie zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie, które odbędzie się 12 listopada o godz. 11.30. Wstęp wolny.