Max Wislicenus. Malarz wrocławskiej secesji

Muzeum Miejskie Wrocławia

Max Wislicenus. Malarz wrocławskiej secesji

Muzeum Miejskie Wrocławia, Pałac Królewski

ul. Kazimierza Wielkiego 35

Wystawa czynna od 6 marca do 31 maja 2015 roku.

Muzeum Miejskie Wrocławia zaprasza na pierwszą retrospektywną wystawę prac jednego z najciekawszych artystów działających w I połowie XX wieku na Śląsku, twórcy wrocławskiej secesji i propagatora sztuki stosowanej.

Max Wislicenus, niemiecki malarz i projektant gobelinów, plakatów, druków, mebli oraz witraży, urodził się w 1861 roku w Weimarze. Od dzieciństwa wychowywał się w środowisku artystycznym, jego ojciec był bowiem cenionym malarzem historycznym. Studiował malarstwo w Düsseldorfie i w monachijskiej pracowni Brunona von Piglheina, jednego z założycieli słynnego Stowarzyszenia „Secesja”. Wislicenus także uległ urokowi nowego stylu i swoje prace pokazywał na wystawach zbiorowych „Secesji” oraz publikował rysunki w czasopiśmie „Die Jugend”. W 1894 r. poślubił Elżbietę Freudenberg, później cenioną artystkę hafciarkę.

W 1896 roku został nauczycielem rysunku i sztuki włókienniczej w Królewskiej Wyższej Szkole Sztuki i Rysunku Artystycznego we Wrocławiu, a po czterech latach jej profesorem. W 1903 zorganizował w szkole warsztaty tkackie, których kierownictwo powierzył swojej studentce, muzie i późniejszej drugiej żonie (od 1949 roku), Wandzie Bibrowicz. W okresie wrocławskim Wislicenusa na równi z malarstwem interesowała także sztuka dekoracyjna i tzw. sztuka stosowana, projektował meble, witraże, hafty, wyroby ze skóry, druki i plakaty, ale przede wszystkim tkaniny dekoracyjne i gobeliny, które realizowała w warsztacie tkackim Bibrowicz. Okres wrocławski pozostał czasem jego największych sukcesów. Był to także, w jego własnej ocenie, czas najbardziej produktywny w życiu. We Wrocławiu pracował przez dwadzieścia pięć lat jako pedagog i wykształcił wielu uczniów. Tu zrealizował się jako malarz, przede wszystkim jako oryginalny pejzażysta, „wynalazca śląskiego pejzażu” i portrecista (Piotr Łukasiewicz, Malarstwo Maxa Wislicenusa w „Max Wislicenus. Malarz wrocławskiej secesji”, katalog wystawy, wydawnictwo MMW).

W 1919 roku stworzył z Wandą Bibrowicz w Pillnitz pod Dreznem Warsztaty Gobeliniarskie, mieszczące się w tamtejszym pałacu. Był współzałożycielem Związku Artystów Śląska. W czasie I wojny światowej służył w wojsku na froncie wschodnim. Zmarł w 1957 roku, pochowany został na cmentarzu w Dreźnie obok swoich dwóch żon.

Szczególne znaczenie w bogatym dorobku artystycznym Maxa Wislicenusa zajmują kompozycje figuralne, które on sam uważał za najważniejsze w swoim malarstwie. Ukazują one postaci kobiet w pejzażu, często o rysach dwóch żon artysty, pełniących funkcję kompozycji alegorycznych, baśniowych lub religijnych. Wislicenus znany był również jako genialny portrecista, nieograniczający się do jednego typu tych przedstawień. Portretował członków swojej najbliższej rodziny, polskich wirtuozów występujących we Wrocławiu na początku XX w.: Ignacego Paderewskiego i Józefa Śliwińskiego, osoby ze świata artystycznego, z którymi łączyła go bliższa znajomość lub przyjaźń oraz znanych lekarzy i naukowców. Jednak głównym polem malarskiej działalności Wislicenusa były pejzaże ze szczególnym uwzględnieniem widoków Wrocławia i Karkonoszy. Część pejzaży to efekt licznych podróży na północ, południe i wschód Europy. Ciekawym rozdziałem w jego twórczości są obrazy powstałe podczas I wojny światowej, gdy artysta jako tzw. malarz wojenny przebywał przez wiele tygodni 1915 roku na terenie Królestwa Polskiego, na różnych odcinkach frontu, docierając aż do Warszawy. W tym czasie powstały pejzaże i widoki zabytków, obrazy zniszczeń obrazki rodzajowe oraz ukazujące wojenne losy ludności.

Na wystawie we wrocławskim Pałacu Królewskim pokazanych zostanie prawie 70 prac artysty pochodzących z różnych lat jego dzielności twórczej i reprezentujących wszystkie podejmowane przez artystę tematy. Największą grupę stanowi malarstwo olejne, uzupełniają je projekty do gobelinów i same gobeliny oraz projekt plakatu. Prezentowane prace pochodzą ze zbiorów Muzeum Sztuki Dekoracyjnej w Dreźnie, Muzeum Miejskiego w Budziszynie, Muzeum Śląskiego w Görlitz, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Miejskiego Wrocławia, Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze oraz z kolekcji prywatnych.