„Medal prywatnie” — osobiste pamiątki I Rzeczypospolitej

Muzeum Narodowe w Krakowie

„Medal prywatnie” – osobiste pamiątki I Rzeczypospolitej

Medale przywołują dziś skojarzenia z tryumfami na igrzyskach olimpijskich czy mistrzostwach sportowych, a czym były od XVI do XVIII wieku? To nie tylko historyczne ślady podniosłych wydarzeń i znamienitych postaci, lecz także osobiste pamiątki.

– To były dzieła sztuki, które można było przesłać bez obawy o nie, ponieważ były małe, łatwe w transporcie, w przechowywaniu, a zarazem bardzo piękne. Operowały zarówno obrazem, jak i słowem. Za ich pomocą można było rozpropagować jakąś informację lub przedstawić komuś swój wizerunek – opowiada kuratorka wystawy, pani Agnieszka Smołucha-Sładkowska.

Wystawa w Muzeum imienia Emeryka Hutten-Czapskiego (ul. Józefa Piłsudskiego 12) porusza dwa zagadnienia: medalierstwa osób prywatnych (szlachty i mieszczaństwa) oraz funkcji, jakie medalom były nadawane. Bito je z okazji chrztu, ślubu czy pogrzebu, a okazy z wizerunkiem bliskiej osoby lub samego króla noszono na piersi. Sporą grupą są również medale pośmiertne.

Wśród ponad 250 obiektów, pochodzących ze zbiorów MNK i wypożyczonych z innych kolekcji, znajdziemy medale nagrodowe króla Stanisława Augusta – wybijane w Mennicy Warszawskiej dla osób szczególnie zasłużonych w kulturze i nauce – czy najstarsze medale (bite właśnie w Krakowie), zamówione przez dworzanina królowej Bony.

– Na wystawie będzie można zobaczyć także tzw. podskarbiówki, które służyły do liczenia pieniędzy, albo żetony bite w ramach jakiejś akcji propagandowej. Wśród nich są żetony królewskie, rzucane tłumom zgromadzonym z okazji m.in. koronacji.

Zbiory, które na co dzień nie są prezentowane, można oglądać w sali wystaw zmiennych na I piętrze od 18 marca 2022 do 1 stycznia 2023 roku. Wystawa będzie towarzyszyć XVI Międzynarodowemu Kongresowi Numizmatycznemu (Warszawa, 11–16 września 2022 r.).

Z wizytą powrotną. Panneau dekoracyjne Jana Rembowskiego z Sanatorium Dłuskich w Zakopanem

Po niemal stu latach powraca czasowo do Zakopanego panneau dekoracyjne pt. Pochód górali Jana Rembowskiego, które pierwotnie było częścią wnętrza salonu teatralnego w gmachu sanatorium Bronisławy i Kazimierza Dłuskich w Kościelisku.

W okresie młodopolskim zakład zasłynął nie tylko jako wzorcowa placówka medyczna stosująca najnowocześniejsze urządzenia i metody leczenia (…), ale także jako „muzeum sztuki swojskiej”, które stało się niemal obowiązkowym punktem wizyty pod Tatrami – pisze kuratorka wystawy, pani Irena Buchenfeld.

Pokaz trwający od 15 marca w willi Atma (ul. Kasprusie 19), wzbogacony fotografiami z około 1910 r., pozwala przybliżyć wystrój wnętrz z początku XX wieku, łączący sztukę stosowaną z tradycyjnymi motywami zakopiańskimi.

Powitanie wiosny w Domu Józefa Mehoffera

19 marca przypadają dwie okazje do świętowania w Muzeum Narodowym w Krakowie – imieniny Józefa Mehoffera oraz powitanie wiosny. W sobotę bilety do Domu Józefa Mehoffera (ul. Krupnicza 26) będą kosztować jedynie 5 złotych. Muzeum przygotowało również oprowadzania oraz koncert skrzypcowy.

Dom Józefa Mehoffera to idealne miejsce, aby poczuć powiew wiosennego powietrza. Urokliwy ogród, zaprojektowany przez artystę, oraz natura przedstawiana w jego dziełach pozwolą zapomnieć o mijającej zimie.

Program

godz. 11.00: pani Beata Studziżba-Kubalska – oprowadzanie kuratorskie

godz. 13.00: pani Anna Buda – wiosenny recital skrzypcowy W salonie u Mehofferów, w programie: Jan Sebastian Bach – Partita d- moll na skrzypce solo no. 2 BWV 1004 oraz Eugeniusz Ysaÿe – Sonata na skrzypce solo no. 2 „Obsession” op. 27

godz. 14.00: pani Agnieszka Kuźma – zwiedzanie z edukatorem

Na oprowadzania obowiązuje rezerwacja.

„Matejko. Dzieła ważne” – spacer

19 marca zapraszamy na spacer, który będzie subiektywnym przedstawieniem tematu znaczących i przełomowych dzieł Jana Matejki.

Ślady mistrzowskiej działalności artystycznej, jak i codziennego życia najsłynniejszego polskiego malarza znajdziemy w kilku miejscach w historycznym centrum Krakowa. Spacer z historykiem, panem Łukaszem Sarlejem, rozpocznie się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach (Rynek Główny 3), następnym punktem będzie Dom Matejki, a ostatnim kościół Mariacki.

Bilety: 15 zł.