Od wielkiego dzwonu. Świętowanie w Krakowie

Muzeum Krakowa

Od wielkiego dzwonu. Świętowanie w Krakowie

7 listopada 2024 r., godz. 17.00

Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa –
Dom pod Krzyżem, ul. Szpitalna 21

Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35

Zapraszamy serdecznie na otwarcie wystawy w Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa – pierwszej wystawy tematycznie wpisującej się w zakres działań Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa.

Jednym z ważnych działań Centrum jest dokumentowanie lokalnych zwyczajów i tradycji ludowych. Wystawa prezentuje najważniejsze doroczne praktyki religijne, zwyczaje oraz obrzędy miejscowej ludności, które znane są szeroko w całej Polsce, ale nieznana jest ich geneza. Są to: pochód Lajkonika, szopkarstwo krakowskie, odpusty Emaus i Rękawka czy procesja św. Stanisława.

Z drugiej zaś strony z antropologiczną ciekawością przyglądamy się nowym zjawiskom kulturowym. Interesuje nas, które święta są ważne dla współczesnych krakowian, jak je spędzają, co robią jedynie „od wielkiego dzwonu”. Ekspozycja stara się pokazać, jak wygląda obecnie krakowskie świętowanie.

Naukowe opracowywanie zjawisk związanych z niematerialnym dziedzictwem Krakowa jest jednym z istotnych przedsięwzięć naszego Muzeum. Nowoczesna placówka nie tylko zachowuje dla pamięci stare obrzędy, lecz także bada współczesne aspekty dawnych zjawisk i metamorfozy minionych praktyk.

Kurator wystawy: pani Izabela Okręglicka.

I część: spotkanie o godz. 17.00 w sali Miedzianej pałacu Krzysztofory

II część: spotkanie o godz. 18.00 w Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa

Słynne krakowskie odpusty – tradycja i współczesność

10 kwietnia 2025 r., godz. 17.00

Odpustami popularnie nazywane są nie tylko doroczne święta parafialne w dniu patrona miejscowego kościoła, w którym wówczas można uzyskać odpust, czyli darowanie kary doczesnej za grzechy, lecz także festyny i kiermasze przy kościołach. Jakie zmiany dokonały się w ciągu wieków, że do uroczystości religijnych stopniowo dołączano świeckie elementy świętowania – aż do całkowitej dominacji aspektów ludycznych i komercyjnych? Czym wyróżniały się wiosenne odpusty i czym były dla ówczesnych mieszkańców Krakowa i okolic? Co się stało z najsłynniejszymi z nich, czyli Emausem i Rękawką? Jak dalece ich współczesne oblicza osadzone są w tradycji Krakowa?

Pani Małgorzata Oleszkiewicz – etnograf, emerytowana kustosz Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie. Autorka artykułów i publikacji w wydawnictwach naukowych i muzealnych, a także wielu wystaw realizowanych w kraju i za granicą. Zajmuje się m.in. kulturowymi i społecznymi aspektami zwyczajów i obrzędów, wytworów rzemiosła i sztuki ludowej oraz problematyką muzeologiczną. Członkini Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, redakcji czasopisma „Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej”, Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Stowarzyszenia Muzealników Polskich oraz Międzynarodowej Rady Muzeów. Nagrodzona w 2001 r. odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, a w 2019 r. odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Wstęp wolny. Wydarzenie transmitowane na profilu Centrum na Facebooku.

Oprowadzanie kuratorskie

12 kwietnia 2025 r., godz. 12.00

Przez godzinę będziemy przenosić się w czasie i przestrzeni, aby poznać bogactwo wydarzeń kalendarza obrzędowego i miejskich tradycji. Zanurzymy się w kolorowy czas świąt, który tak chętnie malowali krakowscy artyści, np. Zofia Stryjeńska, Witold Chomicz czy Włodzimierz Tetmajer. Przekonamy się, które święta są ważne dla współczesnych krakowian, jak je spędzają i co robią jedynie „od wielkiego dzwonu”.

Prowadzenie: pani Izabela Okręglicka.

Wstęp z biletem na wystawę. Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, tel. 12 426 50 60.