Debata „Roger Scruton. Odnowiciel konserwatyzmu”

Zamek Królewski w Warszawie — Muzeum

Debata filozoficzna Roger Scruton. Odnowiciel konserwatyzmu

9 marca 2020 r., godz.17.00, Sala Koncertowa

Prowadzenie: pan prof. Michał Kleiber

Goście:

ks. prof. dr hab. Piotr Mazurkiewicz

pani prof. dr hab. Agnieszka Nogal (kierownik Zakładu Filozofii Polityki w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego)

pan Piotr Kaszczyszyn (redaktor naczelny portalu klubjagiellonski.pl oraz współredaktor naczelny czasopisma idei „Pressje”)

Zmarły niedawno Roger Scruton był wielkim rekonstruktorem idei konserwatywnych, znawcą sztuki, przyjacielem Polski. Czego dziś, w Polsce AD 2020, możemy się od niego nauczyć? Czy jego rozumienie konserwatyzmu może być przydatne w realizacji projektu przyspieszonej modernizacji? Czym jest zielony konserwatyzm i jakie możliwości polityczne oraz intelektualne otwiera ta ważna dla Scrutona idea?

Konserwatyzm, zgodnie z najlepszymi tradycjami myśli anglosaskiej, oznaczał według filozofa postawę przedpolityczną, czyli przyjaźń ze światem społecznym. Wierność, przywiązanie, poczucie uczestnictwa uznawał on za ważniejsze od politycznych dogmatów. Krytykował płycizny gazetowego postmodernizmu. Walczył z wulgaryzacją kultury, zniszczeniem uniwersytetów i programową wrogością wobec dziedzictwa zachodnioeuropejskiego.

Zderzenie z protestami studenckimi w Paryżu 1968 r. było dla Scrutona momentem formacyjnym. W swej instynktownej niechęci do politycznego sentymentalizmu protestujących studentów bliski był reakcjom polskich obserwatorów Maja 1968 – Czesława Miłosza czy Leszka Kołakowskiego. Ważną rolę w kształtowaniu się jego intelektualnej postawy odegrały też związki z ruchami opozycyjnymi Europy Środkowo-Wschodniej. Wstęp wolny.

*****

Kolekcja militariów Zamku Królewskiego w Warszawie

Izba w Wieży Grodzkiej

Po raz pierwszy od momentu odbudowy Zamek Królewski w Warszawie prezentuje stałą ekspozycję militariów. Od czasów późnego średniowiecza poprzez wiek XVI, XVII i XVIII, jako siedziba książąt mazowieckich, a potem królów polskich, Zamek posiadał broń białą, palną i uzbrojenie ochronne. Jak każda twierdza, był przygotowany na odparcie przeciwnika. Do tego celu służyła prosta broń zwykłych żołnierzy, ale i bardziej zbytkowne uzbrojenie dworzan, królewskich oficerów, a także samych władców. XVII-wieczna historia warszawskiej rezydencji pokazuje, iż jej losy jako twierdzy nieodłącznie związane są z uzbrojeniem i jego praktycznym użyciem. Obok przeznaczenia wojennego broń i zbroje pełniły także funkcje ceremonialne, paradne, dekoracyjne, obyczajowe i pojedynkowe. Broń była również nieodzownym elementem stroju władcy, rycerza i szlachcica. Wpisywała się w kanon epoki średniowiecza i epoki nowożytnej.

Eksponaty pochodzą ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie, Fundacji im. Ciechanowieckich, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz kolekcji prywatnych. Na kolekcję składa się interesujący zbiór broni białej, palnej i uzbrojenia ochronnego z XVII i XVIII stulecia. Wśród tych obiektów należy wyróżnić unikatowy rapier typu pappenheimer z motywem ukoronowanego orła oraz pierwszą parę pistoletów, która opuściła Królewską Manufakturę Broni Palnej w Kozienicach. Są to jedyne egzemplarze pistoletów kozienickich na świecie. Zamek posiada także dwie piękne szable husarskie oraz karacenę z okresu wiedeńskiego. Za największymi zwycięstwami militarnymi Rzeczypospolitej Obojga Narodów stoją wspaniali dowódcy, bitni żołnierze i oręż, który Zamek Królewski w Warszawie ma okazję prezentować.

Wyeksponowanie militariów zamkowych wiąże się ze specjalnym projektem, którego celem jest zgromadzenie uzbrojenia z okresu późnego średniowiecza, epoki nowożytnej oraz napoleońskiej. Zgody na realizację stałej ekspozycji militariów udzielił dyrektor muzeum, pan prof. Wojciech Fałkowski, który jako historyk nie stroni od uwypuklenia wojennych dziejów rezydencji. Projekt realizuje pan dr Tomasz Mleczek – bronioznawca i historyk wojskowości, pracownik Gabinetu Heraldyczno-Genealogicznego Zamku. Całość przedsięwzięcia zajmie kilka najbliższych lat, gdyż kolekcję można budować tylko na eksponatach najwyższej klasy.

Militaria eksponowane będą w specjalnie zamówionych gablotach wykonanych przez firmę Vitrum. Spełniają one wszelkie normy związane z bezpieczeństwem oraz sposobem przechowywania eksponatów. Zarówno zamówienie ich, jak i powstanie ekspozycji, stało się możliwe dzięki pomocy mecenasa Zamku Królewskiego w Warszawie – KGHM Polska Miedź S.A.

Ekspozycja czynna w godzinach otwarcia Zamku

Wstęp z biletem na Trasę Zamkową

Wydarzenia towarzyszące wystawie:

piątki, godz. 15.30 – oprowadzanie kuratorskie

26 kwietnia 2020 r. – Pojedynki, wróżdy, potyczki. Przemoc i broń w średniowiecznej Polsce – wykład z cyklu Dawne ubiory:

Lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży:

Rycerze i ich świat, lekcja dla klasy 3

Rycerska zbroja i honor, lekcja dla klas 4–8, szkoły ponadpodstawowe

Husaria – fakty i mity, lekcja dla klas 4–8, szkoły ponadpodstawowe

Wykłady dla słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku:

Kircholm, Kałuszyn, Chocim i Wiedeń, czyli spektakularne sukcesy wojsk Rzeczypospolitej w XVII w.

Polacy na Kremlu, czyli polskie prywatne i państwowe wyprawy na Wschód czasów Wielkiej Smuty

Zamoyski, Żółkiewski, Chodkiewicz i inni, czyli o hetmanach Rzeczypospolitej Obojga Narodów

Kraj skrzydlatych jeźdźców, czyli o husarii – najsłynniejszej formacji wojskowej w dawnej Rzeczypospolitej

Batory pod Pskowem – niedźwiedź pod stopami króla

Pod znakiem Marsa, czyli o wojsku w dawnej Rzeczypospolitej

O broni i koniach w dawnej Polsce

Rezerwacja lekcji

Zgłoszenie na wykład

*****

Zapraszamy na spotkanie z cyklu Zamkowe wariacje:

Na górze róże, na dole bez. Świat roślin Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum

7 marca, godz. 12.00, Sala Koncertowa

Program:

Część I

godz. 12.00-13.30

Rośliny też umieją mówić. O tym, co i jak mogą nam powiedzieć kwiaty i owoce na obrazach, pani Alicja Jakubowska, Ośrodek Sztuki, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum

Sekretne życie w Ogrodach Zamkowych. Tajemnice świata roślin i tajniki sztuki ogrodowej w odtworzonych Ogrodach Zamku Królewskiego w Warszawie, pani Monika Drąg, Ogrody Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum

Nie tylko róże i nie tylko dla pań. Motywy roślinne w klasycystycznych zamkowych dekoracjach, pani dr hab. Halina Galera, Wydział Biologii UW

Część II

godz. 13.30-14.45

Ulubione rośliny architektów starożytnej Grecji i Rzymu – pokaz i degustacja roślin typowych dla sztuki klasycystycznej, pani dr hab. Halina Galera

Gdzie jest karczoch – konkurs z nagrodami (czeka na Państwa 100 cebulowych roślin doniczkowych), pani Agnieszka Lichacz, Dział Oświatowy, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum

Pokaz układania historycznych bukietów kwiatowych, pani Małgorzata Łęska, Ośrodek Sztuki, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum

godz. 14.45-15.15

Zwiedzanie ogrodów zamkowych pani Monika Drąg

Wstęp wolny z wejściówkami (dostępne w punkcie informacji zamkowej).

*****

Zapraszamy na wykład w ramach cyklu Dawne ubiory:

Polska ładownica kawaleryjska w XVIII i XIX wieku

8 marca, godz. 13.00, Loża Masońska

Prowadzenie: pan dr Piotr Mirosław Zalewski

Wystąpienie jest efektem 25 latach badań nad genezą i postacią ładownicy polskiej na tle rozwoju sztuki wojennej w XVI–XVIII w. Zgodnie z ustaleniami p. dra Piotra Zalewskiego współcześnie znana forma ładownicy ma polskie pochodzenie. Jest to wygięta w łuk skrzynka z gniazdami na ładunki, z dużą klapą i przymocowaną na niej metalową blachą, z szerokim pasem przymocowanym do krótszych boków, na którym oprócz klamry, przesuwki i wypustki znajdują się jeszcze inne ozdoby i przetyczki. Dlaczego ładownica była tak popularna na ziemiach I Rzeczypospolitej, a nie na zachodzie Europy? Na te i na wiele innych pytań odpowie prelegent.

Dr Piotr Zalewski – konserwator zabytków, kopista dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego. Rzeźbiarz, grafik, rekonstruktor militariów z XVIII i XIX w., historyk, muzealnik, pisarz i popularyzator historii, wykładowca lekcji „żywej historii”. Autor dokumentacji realizacyjnych mundurów i oporządzenia wojskowego XVIII–XX w. Organizator, scenarzysta i konsultant wielu widowisk historycznych.

Bilety: 10 zł (dostępne w kasie Zamku oraz online).

*****

Zapraszamy na warsztaty dla dzieci z cyklu Zamkowa akademia młodego eksploratora:

Czy pieniądze śmierdzą? Historia monet i banknotów

7 marca, godz. 10.00 i 11.00 (dwie grupy), pałac Pod Blachą

Prowadzenie: państwo Dorota i Sławomir Szczoccy

Bilety: 5 zł (dostępne w kasie Zamku oraz online).