XXI Podgórskie Dni Otwartych Drzwi

Muzeum Krakowa

XXI Podgórskie Dni Otwartych Drzwi

Dziedzictwo to źródło naszego działania i nieustająca inspiracja. To wartość, wokół której budujemy myślenie o wspólnej przestrzeni, społeczności i kulturze. Dziedzictwa wspaniale jest dzielić z innymi, patrzeć na nie z różnych punktów widzenia, interpretować na wiele sposobów, wplatać w nie nić własnej opowieści. Wtedy dziedzictwo nas łączy. Sumą takiego sojuszu jest tegoroczna edycja Podgórskich Dni Otwartych Drzwi. Zapraszamy.

Wejściówki do odbioru: Muzeum Podgórza, ul. Bolesława Limanowskiego 51, w dniach: 17–18 września oraz 21–23 września, w godz. 10.00–16.30. Informacje, tel.: 12 396 39 49.

Udział w wydarzeniach Podgórskich Dni Otwartych Drzwi jest bezpłatny. Program dostępny jest na stronie Stowarzyszenia PODGÓRZE.PL.

Wydarzenia współorganizowane przez Muzeum Krakowa:

Inauguracja: w pałacu Jerzmanowskich

23 września, godz. 17.30

Zbiórka przy pomniku Erazma Jerzmanowskiego (przy dawnej wozowni), ul. Górników 27

Muzeum Podgórza zaprasza na spacer w ramach wydarzeń towarzyszących wystawie Stał dwór szlachecki – śladami pałacu i otaczającego go folwarku, który należał m.in. do Erazma Jerzmanowskiego.

Za patrona tegorocznej inauguracji wybraliśmy Erazma Jerzmanowskiego – postać, która zapisała jedną z najpiękniejszych kart w historii Prokocimia i tym samym prawobrzeżnego Krakowa. Człowieka, dla którego dziedzictwo, kultura i filantropia były filarami życia i działania. Pan Tomasz Ściężor wraz z panią Melanią Tutak opowiedzą Państwu o historii pałacu Wodzickich i Jerzmanowskich, być może nawet uda nam się dostać do środka i zobaczyć słynną salę balową. W budynku dawnej siedziby Towarzystwa Szkół Ludowych, dziś Domu Kultury im. K.I. Gałczyńskiego, dzięki opowieści pani Grażyny Fijałkowskiej dowiemy się, dlaczego Erazma Jerzmanowskiego nazwano polskim Noblem. Pani Teresa Grzybowska, dyrektorka Domu Kultury, zaprosi nas do Izby Pamięci Prokocimia.

Dawna apteka Tadeusza Pankiewicza,
miejsce spotkań, konspiracji i schronienia dla mieszkańców Getta

24 września, godz. 10.00–16.30

Apteka pod Orłem, pl. Bohaterów Getta 18

Personel apteki był w latach 1941–1943 świadkiem końca wielowiekowej historii krakowskich Żydów. Zasługą Pankiewicza i jego współpracownic jest to, że nie pozostawali obojętni na ludzkie cierpienie, udzielali pomocy potrzebującym, a po wojnie świadczyli o tragicznych wydarzeniach, które rozegrały się w krakowskim getcie.

Wernisaż wystawy fotografii Krzysztofa Uchańskiego pt. „Mochnackiego 71”

24 września, godz. 12.00

Muzeum Podgórza

Zapraszamy na wernisaż do sali Notatnik, która jest częścią wystawy Stał dwór szlachecki. Będzie to opowieść fotograficzna. Kilka lat temu rodzina Bemów opuściła stary dwór na Woli Duchackiej. Zabrali ze sobą pamięć oraz materialne ślady dawnego życia. Ale nie wszystkie. To, co pozostało, a co dostrzegł i czułym okiem uwiecznił fotograf, jest poruszającą opowieścią o domu, którego już nie ma, o życiu, które go opuściło i uparcie nie chce do niego wrócić. Z fragmentów ujętych w fotograficznym portrecie wyłowione zostało echo spraw, pasji i radości – życia. Pajęcza sieć otacza nawet dzwonek do drzwi, nie ma komu pukać, nie ma kto otworzyć. Był dwór, nie ma dworu. Było życie, nie ma życia.

Zwiedzanie wystawy stałej: „Kraków – czas okupacji 1939–1940”

24 września, godz. 15.00, 15.20, 15.30, 16.20, 17.00

Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4

Dwory na Woli Duchackiej

24 września, godz. 17.30

Zbiórka: altana w parku na Woli Duchackiej (przy dawnym spichlerzu)

Muzeum Podgórza zaprasza na spacer po dworach na Woli Duchackiej oraz zabytkowym parku i pozostałościach folwarku.

Wernisaż wystawy plenerowej Stał dwór szlachecki, realizowanej przez Muzeum Podgórza w ramach programu „Muzeum po sąsiedzku”– opowieść o historii dworów oraz przechadzka śladami dworskiej historii.

Prowadzenie: pani Melania Tutak, członkowie Stowarzyszenia Przyjaciół Woli Duchackiej.

Historia KL Plaszow

25 września, godz. 9.00

Zbiórka: Szary Dom, ul. Jerozolimska 3

W 1942 r. na obrzeżach Krakowa Niemcy utworzyli obóz pracy przymusowej dla Żydów, przekształcony następnie w obóz koncentracyjny. Największą grupę więźniów stanowili Żydzi przesiedleni z getta krakowskiego w marcu 1943 r. Do obozu trafiali też Żydzi z innych gett w Generalnym Gubernatorstwie oraz Polacy podejrzani o działalność konspiracyjną, a także rodziny cygańskie. W sierpniu 1944 r. w obozie przetrzymywano kilka tysięcy Polaków ujętych podczas tzw. czarnej niedzieli. Obóz był również miejscem egzekucji więźniów krakowskiego gestapo. Likwidując obóz, Niemcy starali się zatrzeć dowody popełnianych tu zbrodni. Dzisiaj na terenie poobozowym można jedynie zobaczyć pozostałości cmentarzy, fragmenty infrastruktury obozowej oraz ślady niwelacji terenu. Znajdują się tam także pomniki upamiętniające ofiary obozu. Celem spaceru jest przedstawienie historii KL Plaszow oraz historycznej i współczesnej topografii tego miejsca pamięci.

Prowadzenie: pan Kamil Karski (Muzeum KL Plaszow).

Architektura nieoczywista. Spacer eksperymentalny

25 września, godz. 11.00

Zbiórka: Szary Dom

Analiza architektury to jeden ze sposobów opisu przestrzeni obozów koncentracyjnych. Budowa tego typu założeń była każdorazowo logistycznym wyzwaniem. W pracach przy powstawaniu obozu pracy i koncentracyjnego Plaszow uczestniczyły polskie i niemieckie firmy, ale obóz wznosili przede wszystkim więźniowie żydowscy skupieni w grupie Barackenbau, która liczyła jednorazowo nawet 7 tysięcy osób. Podczas spaceru uczestnicy poznają historię KL Plaszow przez pryzmat architektonicznego założenia, jakim był obóz. Dzięki archiwalnym planom i fotografiom zwiedzający zyskają wiedzę o tym, jakie były warunki życia więźniów, i obraz tego, jak przestrzeń obozu oddziaływała na osoby w nim osadzone.

Prowadzenie: pan Kamil Karski.

Stacja Bieżanów, czyli kolejowe perypetie „Wielkiego” Podgórza

25 września, godz. 15.00

Zbiórka: ul. Stacyjna (przy pomniku Pod Orłem)

W lutym 1856 r., niespełna dekadę po doprowadzeniu drogi żelaznej do Krakowa, niewielki Bieżanów otrzymał kolejowe „okno na świat”. Tutejszą stację usytuowano na szlaku w kierunku Lwowa, wyznaczając jej rolę węzła komunikującego wielickie saliny. O jej randze świadczy to, że wyprzedzała ona o 28 lat otwarcie stacji w Podgórzu. Historia stacji Bieżanów zapisana jest w powstałych w jej obrębie obiektach, spośród których wyróżnia się stylowy (niestety zaniedbany) budynek dworca. W trakcie spaceru zapoznamy się z dziejami bieżanowskiego założenia i zajrzymy na pobliską stację Prokocim Rozrządowy.

Prowadzenie: pan Dominik Lulewicz (Muzeum Krakowa).

Tajemnice i zagadki dawnego Płaszowa

25 września, godz. 16.00

Zbiórka: pętla tramwajowa Mały Płaszów

Przejdziemy najstarszą częścią Płaszowa. Zapoznamy się z bogatą historią tego miejsca oraz zobaczymy zachowane elementy architektury podmiejskiej z XIX w. i początku XX w. Poznamy też cenne walory przyrodnicze dzielnicy oraz miejsce, gdzie znajduje się geograficzny środek Krakowa.

Prowadzenie: pan Maciej Miezian (Muzeum Krakowa) wraz z drużyną.