Polacy w Petersburgu na przełomie XIX i XX wieku

Międzynarodowe Centrum Kultury

Polacy w Petersburgu na przełomie XIX i XX wieku

Międzynarodowe Centrum Kultury, Rynek Główny 25

20 stycznia 2020 r., godz. 18.00

Międzynarodowe Centrum Kultury zaprasza na kolejne spotkanie w ramach cyklu organizowanego wspólnie z Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia pod nazwą Dialog polsko-rosyjski w MCK. Tym razem pani prof. Tamara M. Smirnowa opowie o diasporze polskiej w przedrewolucyjnym i porewolucyjnym Petersburgu.

Od połowy XIX wieku Polacy odgrywali istotną rolę w życiu społecznym, kulturalnym, naukowym, artystycznym, gospodarczym i politycznym tej wielonarodowej i wielokulturowej metropolii. Najważniejszymi cechami konstytutywnymi polskiej diaspory obok języka, książki oraz religii rzymskokatolickiej była aktywność społeczna, rozwijająca się zwłaszcza po rewolucji 1905 roku oraz w latach I wojny światowej.

Dziś pamięć o niej uległa zapomnieniu – zarówno w Rosji, jak i w Polsce. Unikatowego materiału do odtworzenia tego nieistniejącego już świata dostarcza kwerenda archiwalna i prasowa, wydobywająca na światło dzienne nieznane bądź zapomniane fakty dotyczące działalności społecznej i kulturalnej Polaków w dawnej stolicy Rosji. Dla wielu z nich pobyt nad Newą był na tyle istotny, że zaważył na ich dalszym życiu, trudno też przecenić wkład byłych petersburżan w budowę odrodzonej Polski po 1918 roku.

Spotkanie w języku rosyjskim z tłumaczeniem symultanicznym na język polski.

Tamara M. Smirnowa – historyk, związana zawodowo z Wydziałem Humanistycznym Sankt-Petersburskiego Państwowego Uniwersytetu Aparatury Kosmicznej, autorka kilku monografii, w tym opartych na badaniach źródłowych, fundamentalnych opracowań z zakresu historii społecznej mniejszości narodowych w Imperium Rosyjskim, m.in. Narodowość – petersburżanie. Życie kulturalne mniejszości narodowych Petersburga i Obwodu Leningradzkiego w XX wieku oraz kilkuset artykułów naukowych i popularno-naukowych.

Jest pionierką badań nad diasporą polską w przedrewolucyjnym i porewolucyjnym Petersburgu/Piotrogrodzie. Jej monografia Stowarzyszenia polskie w Petersburgu w końcu XIX i na początku XX wieku jest jedynym tego typu opracowaniem w języku rosyjskim. W ramach wydanej przez Konsulat Generalny RP w Sankt Petersburgu serii „Polonica Petropolitana” opublikowała Polacy w radzieckim przedwojennym Leningradzie (2006) oraz „Sokół Polski” w Petersburgu: historia widoczna (2008). Od kilku lat współpracuje też z wydawaną przez MCK encyklopedią internetową Polski Petersburg.

Będąc miłośniczką nadnewskiej metropolii, prof. Smirnowa udziela się także jako krajoznawca i przewodnik, jest również aktywną działaczką społeczną. W dowód uznania za promowanie wiedzy o losach petersburskiej Polonii w 2013 roku wyróżniona została odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej. W 2019 r. odebrała za swoją ostatnią monografię Życie teatralne wielonarodowego Piotrogrodu-Leningradu w latach 1917–1941 prestiżową nagrodę Mikołaja P. Ancyfierowa, nadawaną za najlepsze opracowania dotyczące Petersburga.