Specjalne techniki fotograficzne

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

plac Powstańców Warszawy 5

Specjalne techniki fotograficzne: „guma” — imprezy towarzyszące konkursowi fotograficznemu „Niebieska flasza”

5 kwietnia 2014 roku, wstęp wolny

Program:

godz. 14.00 — Artystyczny kontekst technik chromianowych — wykład pana Adama Soboty, kierownika Działu Fotografii MNW

godz. 15.00 — Prezentacja procesu chromianowej techniki „gumy” — pan Rafał Warzecha, wykładowca Wyższego Studium Fotografii w Warszawie, współpracuje z Akademią Profesjonalnej Fotografii we Wrocławiu.

Informacje o technice:

Guma dwuchromianowa została wynaleziona w połowie XIX wieku, jednak nie od razu zagościła w pracowniach fotografów. Nastąpiło to, gdy zaczęto postulować ingerencję w obraz fotograficzny jako nieodzowny element świadomej twórczości w tej dziedzinie i gdy na tej fali rozwinął się ruch piktorialny.

Elastyczność w zakresie interpretacji i możliwości manipulacji obrazem guma zawdzięcza głównie zjawisku światłoczułości dwuchromianu i jego zdolności garbowania (fotosieciowania) niektórych substancji koloidalnych. W przypadku tej techniki jest to roztwór gumy arabskiej zmieszanej z pigmentem. Roztwór gumy arabskiej łączy się z pigmentem i dwuchromianem, a następnie nanosi na wcześniej przygotowane podłoże, którym przeważnie jest papier. Po rozprowadzeniu na podłożu przygotowanego roztworu gumy i jego wysuszeniu nałożona warstwa staje się światłoczuła. Odbitki gumowe naświetla się stykowo w kopioramie światłem UV. W przeszłości jedynym dostępnym źródłem promieniowania UV było słońce, dziś można korzystać z promienników służących do opalania ciała (mini solaria). Naświetloną odbitkę wywołuje się w wodzie. W miejscach, gdzie pada światło, warstwa gumy jest utwardzana (fotosieciowana) proporcjonalnie do ilości padającego promieniowania. W miejscach, gdzie negatyw całkowicie blokuje promieniowanie UV, warstwa gumy pozostanie nieutwardzona. Nienaświetlone obszary warstwy gumowej są rozpuszczane przez wodę, a pigment, który do tej pory był w niej uwięziony, jest uwalniany, utwardzone obszary nie poddają się działaniu wody i w ten sposób tworzy się obraz gumowy, a tak naprawdę gumowo-pigmentowy. Warstwa tworząca obraz delikatnie przywiera do podłoża, dzięki czemu można ją wycierać pędzlem, co pozwala na ingerencje w obraz.