Vilhelm Hammershøi. Światło i cisza

Muzeum Narodowe w Krakowie

Po raz pierwszy w Krakowie można oglądać twórczość Wilhelma Hammershøia (1864–1916) – jednego z najpopularniejszych duńskich malarzy przełomu XIX i XX wieku. W Gmachu Głównym zobaczymy 45 dzieł, w tym 33 obrazy olejne, pochodzące ze znakomitych kolekcji duńskich, szwedzkich, fińskich, norweskich, francuskich oraz niderlandzkich.

Prezentacje twórczości z krajów skandynawskich, a zwłaszcza sztuki duńskiej, są w naszym kraju rzadkością i dlatego wystawę Vilhelma Hammershøia należy szczególnie docenić. Nieobecność ta to tym bardziej dotkliwy brak, że zarówno sztuki piękne, jak i design czy architektura ze Skandynawii, zwłaszcza od 2. połowy XIX wieku po współczesność, należą do najważniejszych osiągnięć artystycznych w skali międzynarodowej. (…) O tym, że wystawa sztuki skandynawskiej to prezentacja arcydzieł, świadczy najlepiej pokaz prac Vilhelma Hammershøia. W jego obrazach odnajdziemy wybitne przykłady malarskiej kompozycji, wyrafinowaną kolorystykę, jak i złożone treści, ukryte za pozornie prostą ikonografią odnoszącą się do codziennego życia malarza i jego żony w ich kopenhaskim mieszkaniu. Na wystawie pokazujemy także mniej znane prace, przede wszystkim portrety, sceny rodzajowe i pejzaże, w tym pejzaże miejskie, oraz martwe natury. (…) Fenomen międzynarodowego uznania, jakim cieszy się Duńczyk, mówi nam o niezwykłej aktualności jego malarstwa. Z jednej strony pokazuje on najbardziej podstawowe, ale i najcenniejsze walory malarskie, przede wszystkim autonomię malarstwa, opartą na wykorzystaniu koloru, który potrafi w realistyczny sposób opisywać znany nam świat, jak i wyrażać rozmaite emocje w sposób niedostępny żadnej innej dziedzinie sztuki. Hammershøi mówi tym samym o wartości malarstwa, które powinniśmy docenić zwłaszcza w kontekście współczesnej fascynacji digitalizacją i dematerializacją rzeczywistości. Dzięki Duńczykowi widzimy, że tylko malarstwo potrafi przekazać subtelne i intensywne emocje, wykorzystując najbardziej tradycyjne techniki i narzędzia malarskie, unikając radykalnych eksperymentów. Z drugiej strony popularność Hammershøia to także efekt zbieżności między treściami jego obrazów a współczesną kulturą, a te liczne paralele dotyczą kwestii samotności, wyobcowania, zamknięcia w sobie i ucieczki przed coraz bardziej niepokojącą rzeczywistością. W obrazach sprzed stu lat widzimy więc także portret współczesnego człowieka i jego dylematów, a Hammershøi wydaje się celebrować życie, które toczy się na przekór codziennemu rytmowi nieustannych zmian, nawet jeżeli ceną za to jest odosobnienie i zamknięcie w świecie własnej wyobraźni. – pisze w katalogu do wystawy pan prof. dr hab. Andrzej Szczerski, dyrektor MNK.

Opustoszałe pejzaże, zamrożone w czasie wnętrza, postacie broniące dostępu fascynują i odpychają jednocześnie. Jest w tym malarstwie jakiś duch, klimat, coś, co przywodzi na myśl twórczość Jana Vermeera, Jakuba Whistlera, Edwarda Hoppera.

Na krakowskiej ekspozycji znalazł się wybór reprezentatywnych dla całej twórczości artysty obrazów olejnych, akwarel oraz rysunków pochodzących ze znakomitych kolekcji europejskich, głównie duńskich. Szczególną gratką jest także możliwość podziwiania dzieł z prywatnej kolekcji ambasadora Johna L. Loeba Jr. Nowością na naszej wystawie jest przy tym znaczący w dorobku Hammershøia obraz Pokój balkonowy w Spurveskjul z kolekcji Museum Boijmans Van Beuningen w Rotterdamie. – pisze kuratorka krakowskiej wystawy, pani dr Aleksandra Krypczyk-De Barra.

Informacje dla zwiedzających:

Vilhelm Hammershøi. Światło i cisza

4 marca–8 maja 2022 roku

Parter Gmachu Głównego, al. 3 Maja 1

poniedziałek: nieczynne, wtorek: godz. 10.00–19.00, środa-niedziela: godz. 10.00–18.00

przerwa techniczna: codziennie w godz. 13.00–13.30

Koncepcja i scenariusz, kuratorka wystawy: Martyna Łukasiewicz, kuratorka edycji krakowskiej: Aleksandra Krypczyk-De Barra

Projekt aranżacji wystawy: Magdalena Bujak, koordynatorka edycji krakowskiej: Ewa Kalita-Garstka