Jesteś tutaj: Ogłoszenia i aktualności » Konferencje i prelekcje » Kraków: Twarzą w twarz. Sztuka w Auschwitz

Twarzą w twarz. Sztuka w Auschwitz

Muzeum Narodowe w Krakowie

Twarzą w twarz. Sztuka w Auschwitz

Sztuka stworzona w koszmarnej rzeczywistości Auschwitz jest wyjątkowym dokumentem świata obozowego, ale również ludzkim świadectwem walki o własne człowieczeństwo. Szokującym może zdawać się sam fakt, iż w Auschwitz istniała jakakolwiek sztuka. Muzeum Narodowe w Krakowie wspólnie z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau – w 70. rocznicę jego utworzenia – przygotowały ekspozycję złożoną z blisko dwustu rysunków, grafik i obrazów wykonanych przez więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Prace te są prezentowane szerokiej publiczności po raz pierwszy od czterdziestu lat, a wiele z nich po raz pierwszy poza Miejscem Pamięci Auschwitz.

Wernisaż wystawy: 6 lipca 2017 roku, godz. 18.00, Kamienica Szołayskich im. Feliksa Jasieńskiego przy placu Szczepańskim 9.

Wydarzenia edukacyjne

6 lipca

Graty czy rekwizyty, czyli dziwne losy przedmiotów

cykl: Lato w Muzeum „I po kim ty to masz?” (warsztaty dla dzieci w wieku od 4 do 7 lat)

Dom Jana Matejki, ul. Floriańska 41, godz. 10.30

prowadzenie: p. Ewelina Krawczyk, wstęp: 5 zł

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

7 lipca

Oprowadzanie po wystawie „Najcenniejsze. Kolekcja Książąt Czartoryskich”

Muzeum Książąt Czartoryskich – Arsenał, ul. Pijarska 8, godz. 16.30

prowadzenie: p. Mateusz Chramiec, wstęp z biletem na wystawę

8 lipca

Wypisz, wymaluj. O autoportrecie

cykl: Lato w Muzeum „I po kim ty to masz?” (warsztaty dla dzieci w wieku od 10 do 13 lat)

Gmach Główny, al. 3 Maja 1, wystawa #dziedzictwo, godz. 10.30

prowadzenie: p. Izabela Lechowicz, wstęp: 5 zł

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

***

Wędrowny warsztat szablonowy inspirowany Wyspiańskim

cykl: Projekt Wyspiański

ulice Krakowa, początek: Gmach Główny, godz. 11.00-14.00

prowadzenie: pp. Ewelina Krawczyk, Agnieszka Fluder, wstęp wolny

do akcji można dołączać przez cały czas jej trwania, szukając nas na trasie: plac przed Gmachem Głównym – ulica Józefa Piłsudskiego – ulica Retoryka – Bulwary wiślane obok Wawelu – Bulwary wiślane na wysokości kościoła na Skałce.

***

Wypisz, wymaluj. O autoportrecie

cykl: Lato w Muzeum „I po kim ty to masz?” (warsztaty dla dzieci w wieku od 7 do 10 lat)

Gmach Główny, wystawa #dziedzictwo, godz. 13.00

prowadzenie: p. Izabela Lechowicz, wstęp: 5 zł

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

***

Spacer Szlakiem Stanisława Wyspiańskiego

cykl: Projekt Wyspiański

godz. 15.00

prowadzenie: p. Justyna Majewska, wstęp wolny

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

9 lipca

Co mamy z tej „Damy”

cykl: Lato w Muzeum „I po kim ty to masz?” (warsztaty dla dzieci w wieku od 7 do 10 lat)

Gmach Główny, pokaz obrazu Dama z gronostajem, godz. 10.30

prowadzenie: p. Paulina Chełmecka, wstęp: 5 zł

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

***

Pontyfikał Erazma Ciołka

cykl: Postacie Muzeum

Gmach Główny, wystawa #dziedzictwo, godz. 12.00

prowadzenie: p. dr Katarzyna Płonka-Bałus, wstęp z biletem na wystawę

***

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Twarzą w Twarz. Sztuka w Auschwitz”

Kamienica Szołayskich im. Feliksa Jasieńskiego, godz. 13.00

prowadzenie: p. kurator Agnieszka Sieradzka, wstęp wolny

11 lipca

Salon wyobraźni

cykl: Lato w Muzeum „I po kim ty to masz?” (warsztaty dla dzieci w wieku od 4 do 7 lat)

Dom Jana Matejki, godz. 10.30

prowadzenie: p. Ewelina Krawczyk, wstęp: 5 zł

konieczna rezerwacja, tel. 12 433 57 44

*****

Rysunki, szkicowniki, książki, tkaniny, hafty, odzież, obuwie, przedmioty codziennego użytku – w sumie około osiemdziesięciu przedmiotów z kolekcji Jana Matejki prezentujemy na wystawie w domu artysty, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie. Każda z tych rzeczy ma związek z podróżami malarza po świecie.

Jan Matejko (1838-1893) podróżował już w młodości śladami odkryć archeologicznych lub poszukując malowniczych, romantycznych krajobrazów, które go inspirowały. Wkrótce po zakończeniu nauki w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych w grudniu 1858 roku odbył pierwszą podróż w Tatry, gdzie odwiedził Zakopane, Dolinę Kościeliską i Morskie Oko.

Później, już jako uznany artysta, wiele razy jeździł ze swoimi obrazami po Europie. Pierwsza podróż – do Paryża w 1865 roku – związana była z otrzymaniem przez malarza złotego medalu za obraz Kazanie Skargi.

Impresje z wyjazdów Matejki do Pesztu, Pragi, Lwowa, Koryznówki czy Wiśnicza przetrwały w listach i szkicach oraz w pełnych humoru karykaturach. Duże wrażenie na Matejce zrobiła wyprawa na Bliski Wschód w roku 1872. Podróż do Włoch, którą odbywał z żoną i kontynuował do początków roku 1879, była spełnieniem jego marzeń. Państwo Matejkowie odwiedzili Triest, Wenecję, Padwę, Bolonię, Florencję, Rzym, Neapol i Mediolan. Artysta zwiedzał nie tylko zabytki architektury, ale też skarbce uniwersyteckie, biblioteki i antykwariaty.

Matejko ze względu na stan zdrowia, zgodnie z zaleceniami lekarzy, bywał również w modnych uzdrowiskach: Karlsbadzie, Szczawnicy, Marienbadzie czy Żegiestowie.

Stać go było na te podróże, zwiedzanie muzeów i zabytków, studia historyczne i etnograficzne, a nawet topograficzne. Dzięki wyjazdom wzbogacał także prywatną kolekcję.

Pamiątki i przedmioty związane z licznymi podróżami artysty prezentuje wystawa w Domu Jana Matejki. Od wejścia na salę uwagę przykuwa największy obiekt – kilim karamani z Bliskiego Wschodu, który malarz nabył lub dostał w Stambule. Po jego śmierci trafił do zbiorów córki, a następnie został sprzedany. Niedawno kilim odkupiło Muzeum Narodowe w Krakowie od potomków ostatnich właścicieli. W gablocie obok można zobaczyć przewodniki po Pompejach i Wersalu, szkic Jana Matejki z podróży po Konstantynopolu, rysunek ukazujący zamek w Podhorcach z autoportretem artysty, karykaturę z podróży artysty z Pesztu do Pragi w 1872 roku, notes zawierający szkice, sceny rodzajowe, notatki, projekty.

W innych gablotach zobaczymy osiemnastowieczne mosiężne i drewniane kaszkule (naczynia jałmużnicze) z Bliskiego Wschodu, tureckie buty haftowane srebrem i złotem w XIX wieku, dziewiętnastowieczny burnus lniany przetykany złotem, haftowaną czapkę ze skóry, suknię aksamitną uszytą w XIX wieku na Bliskim Wschodzie, obrus lniany haftowany jedwabiem w XIX wieku na Bałkanach. Są także bliskowschodnie miseczki, łyżeczki, tacki, pulpit i przybory do kaligrafii, nożyczki, nożyk, a nawet perski osiemnastowieczny hełm z misiurką (szyszak) oraz zbroja płytowa „cztery lustra”.

opracowanie: KB

Informacje dla zwiedzających:

Podróże dalekie i bliskie Mistrza Matejki

Dom Jana Matejki, ul. Floriańska 41

5 lipca1 października 2017

poniedziałki: nieczynne, wtorek-sobota: godz. 10.00-18.00, niedziela: godz. 10.00-16.00

wstęp za dopłatą 1 zł do biletu wstępu do Domu Jana Matejki

Bilet normalny: 9 zł

Bilet ulgowy: 5 zł

Bilet rodzinny (maks. 5 osób): 19 zł

Bilet grupowy normalny (min. 15 osób): 7 zł

Bilet grupowy ulgowy (min. 15 osób): 4 zł

dzieci do 7 lat: wstęp bezpłatny

dzieci i młodzież do 16 lat: 1 zł

uczniowie i studenci do 26 lat, wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych: 1 zł

niedziela – wstęp wolny

Kurator: Marta Kłak-Ambrożkiewicz, koordynator: Agnieszka Zagrajek, aranżacja: Luiza Berdak

*****

Nowe nabytki w zbiorach Muzeum

Dzięki finansowemu wsparciu ministra kultury i dziedzictwa narodowego w wysokości blisko 450 tysięcy złotych do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie dołączyły kolejne bardzo cenne nabytki – karton Kościół autorstwa Józefa Mehoffera do witraża w katedrze św. Mikołaja we Fryburgu, rzeźba Augusta Zamoyskiego Portret Kajetana Morawskiego oraz praca Marii Pinińskiej-Bereś Płonąca żyrafa.

Józef Mehoffer, Kościół, 1900. Karton do witraża Najświętszy Sakrament w katedrze św. Mikołaja we Fryburgu; akwarela, gwasz, papier naklejony na płótno; wym. 678,5 cm x 163 cm; wartość: 255.000 zł, dofinansowanie ze środków MKiDN – 193.114 zł.

Powstały w 1900 roku karton Kościół współtworzy z kompozycją Wiara (pozyskaną do kolekcji Muzeum w 2014 roku również dzięki środkom ministra kultury i dziedzictwa narodowego) projekt wykonawczy witraża Najświętszy Sakrament – jednego z ośmiu Mehofferowskich witraży w nawach bocznych katedry św. Mikołaja we Fryburgu w Szwajcarii.

Zespół witraży Józefa Mehoffera w katedrze we Fryburgu, uważany za dzieło życia tego artysty i jedno z najwybitniejszych europejskich osiągnięć sztuki witrażowej, pochodzi z lat 1895-1919 (okna w kaplicach naw) i 1919-1936 (w prezbiterium). Witraże powstawały więc przez ponad 40 lat, poczynając od zwycięstwa krakowianina w ogłoszonym w 1895 roku przez fryburskie Bractwo Najświętszego Sakramentu międzynarodowym konkursie. Oba projekty wykonawcze do witraża Najświętszy Sakrament są popisem kunsztu artysty. Tajemnice wiary i głębia teologicznych znaczeń spotykają się tu z przepychem form i barw, a pełne inwencji ujęcie kompozycji w duchu art nouveau – z umiejętnie zaadaptowanymi elementami sztuki dawnej.

Zakup kartonu Kościół wpisuje się w wieloletnią strategię wykupu kolejnych dzieł Józefa Mehoffera, których bogaty zbiór został zdeponowany w MNK, ze szczególnym uwzględnieniem jego najwybitniejszych dzieł z dziedziny sztuki monumentalnej. Dzieło zostało nabyte w ramach programu „Kolekcje muzealne” 2017.

August Zamoyski, Portret Kajetana Morawskiego, ok. 1917; gips, odlew; wym. 45,5 x 19 x 28,5 cm; wartość: 184.151 zł, dofinansowanie ze środków MKiDN – 170.000 zł.

Rzeźba przez wiele lat uznawana była za zaginioną (po raz ostatni publicznie prezentowana była w Krakowie w 1923 roku). Dzieło spaja ze sobą życiorysy dwóch ważnych postaci polskiego życia politycznego i kulturalnego – Augusta Zamoyskiego, jednego z najważniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku, współtwórcy formizmu (pierwszego polskiego ruchu awangardowego w sztuce) i Kajetana Morawskiego, wybitnego przedstawiciela polskiego życia publicznego, dyplomaty, polityka, działacza społecznego i publicysty.

Kajetan Morawski był jednym z organizatorów Ministerstwa Spraw Zagranicznych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, aktywnym członkiem polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego działającego na Zachodzie w trakcie II wojny światowej, a po jej zakończeniu – działaczem emigracyjnym, „Ambasadorem Wolnych Polaków” wspierającym Polaków przebywających na emigracji i wieloletnim współpracownikiem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Na zakup rzeźby minister kultury i dziedzictwa narodowego przekazał kwotę 170.000 zł. Swój wkład finansowy w pozyskanie tej rzeźby ma również Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Krakowie, które na ten cel przekazało 10.000 zł.

Maria Pinińska-Bereś, Płonąca żyrafa (1989); sklejka, płótno, gąbka, drewno, akryl; wym. 160 x 80 x 40 cm i 55 x 65 x 40 cm

Kompozycja przestrzenna odnosi się do słynnego obrazu autorstwa Salvadora Dalego o tym samym tytule (1937). Rzeźba, utrzymana w charakterystycznej dla artystki jasnoróżowej kolorystyce, składa się z dwóch elementów: mniejszy symbolizuje kobietę, większy zaś, skierowany ku górze, kojarzy się z fallusem. U jego stóp umieszczona została drewniana szufladka – jako dosłowne nawiązanie do obrazu hiszpańskiego surrealisty. Malarz, opisując swój obraz, stwierdził bowiem niegdyś, że od czasów Zygmunta Freuda ludzkie ciało zawiera tajemne szufladki, które jedynie psychoanaliza może otworzyć. Artystyczna interpretacja seksualności kobiety i mężczyzny przenosi w czasy współczesne starogrecką symbolikę Erosa: kosmicznej siły elementarnej, dzięki której powstał wszechświat, jednak w wydaniu Marii Pinińskiej-Bereś odbywa się to w sposób finezyjny i żartobliwy. W jednym z najnowszych esejów poświęconych Marii Pinińskiej-Bereś, pani Izabela Kowalczyk stwierdza: Sztuka Marii Pinińskiej jest lekka i ironiczna, wskazuje na dystans artystki wobec codzienności i ograniczeń, z którymi musiała się mierzyć [Izabela Kowalczyk, „Przestrzeń ucieleśniona” w: Imaginarium cielesności, Sopot 2012].

Zapraszamy do obejrzenia dzieł w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku w Gmachu Głównym (al. 3 Maja 1) do 16 lipca 2017 r. Płonąca żyrafa będzie jeszcze dostępna dla publiczność od września do listopada b.r. w Ośrodku Kultury Europejskiej EUROPEUM (plac gen. Władysława Sikorskiego 6).

Zakup dzieł dofinansowany ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego w ramach programu „Kolekcje muzealne”, „Regionalne kolekcje sztuki współczesnej” oraz w ramach dotacji celowej.

PMK Design
© Organizacja Monarchistów Polskich 1989–2024 · Zdjęcie polskich insygniów koronacyjnych pochodzi z serwisu replikiregaliowpl.com.