Twarzą w twarz z Gliwicami

Muzeum w Gliwicach

Twarzą w twarz z Gliwicami

Koktajl tego, co materialne i niematerialne – zdarzeń, których wpływ wciąż rozpoznajemy w tkance miasta, i takich, które pozostały we wspomnieniach, a także zabytków nieoczywistych i opowieści łączących przeszłość z teraźniejszością – ta fascynująca mieszanka tworzy nowy cykl wykładów pani Ewy Pokorskiej-Ożóg (architekt, miejskiej konserwator zabytków, autorki bestselleru pt. Kolory miasta). Cykl jest wyjątkowy nie tylko dlatego, że stanowi rodzaj urban fantasy, lecz także z tego powodu, że jego szata graficzna powstała na podstawie prac samej autorki, której również w dziedzinie plastycznej talentów nie brakuje. Obrazy pani Ewy Pokorskiej-Ożóg, które znajdują się na promującym cykl plakacie, są pokłosiem XV Międzynarodowego Pleneru Malarskiego „Moje Miasto” Gliwice 2024, organizowanego przez Okręg Gliwicko-Zabrzański Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Centrum Kultury Victoria w Gliwicach. Jednym z partnerów pleneru było Muzeum w Gliwicach, a patronat nad nim objęła pani prezydent Gliwic Katarzyna Kuczyńska-Budka. Obrazy te są już w naszych zbiorach. Cieszymy się, że tak szybko możemy się nimi z Państwem podzielić i to przy takiej okazji, jaką jest zapowiedź wykładów jednej z ulubionych prelegentek gliwickiej publiczności.

Gliwice zostały opisane na wiele sposobów, czy mogą nas jeszcze zaskoczyć? Emocjonalne, tajemnicze historie związane z naszym miastem to temat kolejnych wykładów muzealnych. To opowieści pełne zaskakujących, spektakularnych, czasami niepokojących, a czasem zabawnych zdarzeń, szczegółów i emocji. Pokazane zostaną miejsca, obiekty, detale, których znaczenie odkryjemy na nowo, spojrzymy na nie z innego niż dotychczas punktu widzenia. Mam nadzieję, że dzięki muzealnym spotkaniom mieszkańcy naszego miasta – i nie tylko – odkryją w sobie dodatkowe pokłady wrażliwości na otaczającą ich przestrzeń i będą poszukiwać w niej nieoczywistych historii – mówi pani Ewa Pokorska-Ożóg.

Na pierwsze spotkanie zapraszamy do Willi Caro (ul. Dolnych Wałów 8a) 10 stycznia 2025 roku o godz. 17.00. Wstęp wolny.

10 stycznia, godz. 17.00

Miejski koktajl tajemnic

Publikacja poświęcona wystawie Te, co skaczą i fruwają… Przedstawienia zwierząt w sztuce ze zbiorów Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej Kingi Kawczak przypomniała mi, jak często w sztuce czy architekturze sylwetki zwierząt lub mitycznych stworów stanowią ważny element kompozycji. Poszukajmy takich przykładów w Gliwicach, a przy okazji… rozwiążmy zagadki związane z zabytkowymi obiektami i ułóżmy misterną mozaikę miejskich tajemnic.

Tematy kolejnych wykładów:

7 lutego, godz. 17.00

Walczące rzeźby

Wiedeń ma figury Krzyczących kobiet umieszczone na dachu kamienicy przy Linke Wienzeile, a Gliwice mają Walczącą mieszczkę stojącą we wnęce narożnej przyrynkowej kamieniczki. Postać kobiety upamiętnia ważny okres w historii Gliwic, obronę naszego miasta przed atakiem wojsk Mansfelda. Czy inne rzeźby miejskie kryją historie nieznane dla ogółu? Konne pomniki władców w zależności od ułożenia rumaka określały rodzaj śmierci przedstawionego jeźdźca. Gdy koń stoi twardo na ziemi, oznacza to, że jego pan umarł śmiercią naturalną. Jedna przednia noga podniesiona – jeździec umarł w wyniku ran doznanych w walce. Dwie przednie oderwane od podłoża – oznaczają śmierć w walce. Czy gliwickie rzeźby lwów też nam próbują coś przekazać?

7 marca, godz. 17.00

Królestwo pieniądza i rozrywki – dawna ulica Zwycięstwa

Przybysz wkraczający do Gliwic lat 20. i 30. ubiegłego wieku zostałby zaskoczony dużą liczbą banków i kas pożyczkowych znajdujących się w kamienicach zlokalizowanych przy głównej ulicy miasta i w jej sąsiedztwie. A obok banków kusiły licznymi atrakcjami restauracje, kawiarnie i hotele. Ile z tej mnogości lokali użytkowych zachowało się do dzisiaj? Sprawdzimy.

4 kwietnia, godz. 17.00

Zabytkowe wnętrza – marzenia scenografa

Widzom zdarza się bardziej skupić na filmowych wnętrzach niż akcji filmu. Scenografia gra wtedy rolę pierwszoplanową. Takie filmowe wnętrze znajdziemy np. w Willi Caro. Bogate, budzące respekt gabinety dawnych dyrekcji huty czy zarządu dóbr przemysłowców też się zachowały. Masywy stolarskie, alegoryczne obrazy, dekoracje zdobione intarsją – to skarby. Urocze, obfitujące w dekoracje klatki schodowe są niewidoczne za zamkniętymi drzwi i bramami. Spróbujemy tam dostać się i odkryć upodobania dawnych właścicieli oraz połączyć je ze znanymi obrazami filmowymi.

9 maja, godz. 17.00

Przygoda na Trynku – gdzie schował się w Gliwicach socrealizm

Socrealizm to styl, który nie tak dawno definiował architekturę i sztukę bloku wschodniego. Trynek – dzielnica, w której można by nakręcić sequel filmu Przygoda na Mariensztacie, pierwszego socrealistycznego filmu z feministycznym akcentem – to miejsce, gdzie znajdziemy enklawę zabudowy z początku lat 50. XX wieku. Upływ czasu potwierdził słuszność rozwiązań projektowych tamtych lat. Zieleń i duża wspólna przestrzeń rekompensują niewielki metraż mieszkań. Zabudowa osiedla uzmysławia nam, jak rozwiązywano wówczas problemy urbanistyczne. Socarchitektura, w mniejszej liczbie, znajduje się również w innych miejscach. Gdzie? Tego już dowiemy się na wykładzie.

6 czerwca, godz. 17.00

Memento mori – cmentarze gliwickie

3 października, godz. 17.00

Kłopotliwy detal – reklamy

7 listopada, godz. 17.00

Kostium architektury

5 grudnia, godz. 17.00

Symbolika najpiękniejszych świąt