Chrystianizacja średniowiecznej Europy

 Rozporządzenie Karola Wielkiego dotyczące Kościoła w Saksonii

Jest to wypis z Kapitularza o krajach saskich z roku 787. Tekst dobrze obrazuje ówczesną mentalność - czyli to, czego obecnie niewiele: poważne traktowanie tego, co się głosi, a zarazem pewną pierwotną prostotę i surowość w postępowaniu.

(ATW)

1. Wszystkie kościoły Chrystusa wybudowane w Saksonii i poświęcone Bogu mają zażywać nie mniejszej czci niż ta, której doznawały posągi bóstw, lecz większej i wspanialszej.

2. Jeżeli ktoś schroni się do kościoła, niechaj nikt nie usiłuje go siłą stamtąd wypędzić, lecz niechże [uciekający] cieszy się pokojem, dopóki nie stawi się na sąd, i ze względu na cześć Boga [...] niechaj zabezpieczoną będzie całość jego życia i członków.

3. Jeżeli ktoś gwałtem wtargnie do kościoła i tutaj przemocą albo kradzieżą coś sobie przyswoi albo sam kościół podpali, winien śmierć ponieść.

4. Jeżeli kto świętym czterdziestodniowym postem z powodu lekceważenia chrześcijaństwa pogardzi i zje mięso, niech postrada życie.

Chrystianizacja...

Ciąg dalszy...

5. Jeżeli ktoś zabije biskupa, prezbitera albo diakona, głową niechaj odpokutuje.

6. Jeżeli ktoś [...] sądzić będzie, wedle zwyczaju pogańskiego, że mąż jakiś lub kobieta jest strzygą i zjada ludzi i z tego powodu sam ją spali [...] śmiercią niech będzie ukarany.

7. Jeżeli ktoś ciało zmarłego wedle obrządku pogańskiego spali, a kości jego w popiół obróci, [głowy] utratą niech będzie karany.

8. Jeżeli ktoś w przeszłości spośród ludu Saksonów będzie się chciał ukryć wśród niego jako nieochrzczony i, chrztem pogardziwszy, zechce zostać poganinem, niech śmiercią będzie ukarany.

9. Jeżeli ktoś okaże się niewierny wobec króla, niech śmierć poniesie.

10. Wedle zlecenia Boga rozkazujemy,aby wszyscy dziesiątą część swego mienia i swej pracy swoim kościołom i duchownym oddawali: tak szlachetnie urodzeni, jak niskiego pochodzenia [...].

19. Podobnie postanowiliśmy dodać do tych postanowień, aby wszystkie dzieci poniżej jednego roku były ochrzczone [...].