Niedziela Przemienienia Pańskiego

Rok Boży w liturgji i tradycji Kościoła świętego

Poprzez smutek i powagę Wielkiego Postu przebłyskuje w drugą jego niedzielę, jakby radośnie migocąca gwiazda, wydarzenie cudownego Przemienienia Chrystusa Pana na górze. (Mat. 17, 1-9.) „W on czas wziął Jezus Piotra i Jakóba i Jana brata jego, i wprowadził ich na górę wysoką osobno”.

Według tradycji Przemienienie wydarzyło się na górze Tabor, położonej dziesięć kilometrów na wschód od Nazaretu. Góra posiada kształt stożka ściętego. Usunąwszy się od zgiełku świata, pragnie Pan Jezus tutaj się pomodlić i objawić w Swej Boskiej chwale. Chciał przez to wzmocnić Swoich uczniów, aby nie zwątpili o Nim, gdy ujrzą Go sromotnie krzyż dźwigającego, aby i oni sami nie wzdrygali się przed ciężarem krzyża. „Gdy Jezus się modlił, przemienił się przed nimi. A oblicze Jego rozjaśniało jako słońce: a szaty Jego stały się białe jako śnieg”.

Na chwilę pokazał się Zbawiciel w tym stanie, w jakim stale znajdować się będzie po zmartwychwstaniu, królować będzie po prawicy Ojca Swego i kiedy się zjawi na sądzie ostatecznym.

Sztuka chrześcijańska wielokrotnie przedstawiała chwalebne Przemienienie Pańskie. Szczególnie to, co stworzył Rafał w swem „Przemienieniu Pańskiem”, należy do arcydzieł sztuki, a nawet niektórzy uważają je za najlepszą jego pracę. Niewątpliwie jest to jeden z najpiękniejszych obrazów Watykanu.

Potężne wrażenie, jakiemu ulega każdy, który obraz ogląda, zawdzięcza on połączeniu dwu wypadków, opisanych w ewangelji św. Łukasza. Kiedy bowiem ewangelista opowiedział już Przemienienie Pańskie, dodaje, że dnia następnego przyprowadził do Pana Jezusa pewien ojciec swego syna i tak prosił: „Nauczycielu, proszę Cię, wejrzyj na syna mego, bo jedynego mam. A oto duch go porywa, i natychmiast krzyczy, i roztrąca go i rozdziera go z uślinieniem, a zaledwie odchodzi stargawszy go. I prosiłem uczniów Twoich, aby go wyrzucili, a nie mogli.” Na górze przedstawia Rafał Przemienienie Pańskie, a u jej stóp wydarzenie właśnie opisane. Po lewej jest ojciec z nieszczęśliwym synem, po prawej klęczą matka i siostra opętanego.

Przypatrzmy się bliżej tej scenie. Na dole widać niemoc i ubóstwo, u góry wszechmoc i majestat; na dole niedostatek i nędzę, u góry błogosławieństwo i rozkosz; na dole ciemności, u góry jasność i wspaniałość; na dole ułuda, u góry pewność i szczęśliwość. Ale między temi światami, tak sobie przeciwnemi, zbudował Chrystus Pan most; mówi o tem apostoł, który palcem wskazuje na wyżyny góry Tabor. Na górze, tak woła, jest Chrystus, w Nim ratunek i zbawienie. Czego my nie możemy, to uczyni Jego wszechmoc. Oto sens obrazu.

Twarze osób, szczególnie w grupach dolnej części, zdają się być żywe. Jakie wyrzuty przeciw bezsilnym uczniom wypowiadają oczy ojca, który widzi się zawiedzionym w swych nadziejach, jakie obwinienia przebijają w jego rysach twarzy, zdaje się mówić: „Podajecie się za cudotwórców, a nie możecie uzdrowić szaleńca”. Inaczej zachowują się inni zgromadzeni i matka i siostra chorego; nie przestają prosić i zaklinać i wskazywać na nędzę dręczonego.

Obraz Rafała: „Przemienienie Pańskie” polecił wymalować kardynał Juljan de Medici, późniejszy papież Klemens VIII, dla swej katedry w Narbonne. Ponieważ wypadł tak świetnie, a wspomnienia, które się z nim łączyły, dawały mu większą niż tylko artystyczną wartość, pragnął go nabyć dla Rzymu. Podarował go kościołowi św. Piotra na Montorio; 1797 dostał się obraz także do Paryża, gdzie oceniono jego wartość na półtora miljona franków. – Kiedy w pierwszych dniach kwietnia roku 1520 wystawiono w kostnicy zwłoki za wcześnie zgasłego mistrza, ustawiono za jego trumną arcydzieło jego pendzla – „Przemienienie Pańskie”.