Rezurekcja

Rok Boży w liturgji i tradycji Kościoła świętego

W Wielką Sobotę wieczorem albo w pierwsze święto wielkanocne rano odbywa się podniosły obrzęd Zmartwychwstania czyli Rezurekcja.

W kościele, wypełnionym po brzegi rzeszami wiernych, panuje uroczysta cisza. Kapłan wychodzi z zakrystji i kroczy do miejsca, gdzie znajduje się grób Pański. Dzwonek nie ogłasza jak zwykle początku nabożeństwa. Pomodliwszy się chwilę przy grobie, śpiewa antyfonę: „Gloria tibi Trinitas – Chwała tobie Trójco” i psalmy 116 i 3; w tym ostatnim król Dawid, prześladowany przez wrogów, całą ufność pokłada w Bogu i prosi Go o pomoc. Nie zawiódł się w nadziejach swoich, bo Bóg go wybawia; to też król wysławia Pana i dziękuje Mu za doznaną opiekę. Kościół stosuje ten psalm do Chrystusa, którego obrazem był Dawid, bo i On zwyciężył Swoich wrogów, zmógł sen śmierci i był wzorem największej ufności i bezwzględnego oddania się Bogu. W oracji (modlitwie), która następuje, prosimy Pana Jezusa, „pokornego w cierpieniu, mocnego w zmartwychwstaniu”, abyśmy, porzuciwszy grzech, przez te uroczystości wielkanocne powstali dla Niego, i zasłużyli sobie na łaski płynące z Jego męki i zmartwychwstania. Po poświęceniu grobu wodą święconą i okadzeniu podaje kapłan ministrantom krzyż, przepasany czerwoną stułą, i figurę zmartwychwstałego Chrystusa, okadza Najświętszy Sakrament i odwraca się z nim do ludu. Chór rozpoczyna responsorjum „Cum Rex gloriae” i hymn „Salve Festa dies” i procesja rezurekcyjna rusza, obchodząc trzy razy kościół. Wspomniany hymn i responsorjum przytaczamy po polsku w całości.

Responsorjum: Kiedy Chrystus, Król chwały, zstąpił do piekieł, aby złamać ich moc, a chór anielski kazał podnieść bramy książęce przed Jego obliczem, rzesze sprawiedliwych wołały przez łzy: Przybyłeś, Upragniony, któregośmy wyczekiwali w ciemnościach, by tej nocy zwolnić uwięzionych z więzów. Ciebie wołały nasze westchnienia, Ciebie pożądały ciężkie nasze żale: Tyś stał się nadzieją zrozpaczonych, wielką pociechą wśród cierpień. Alleluja.

Hymn:

Witaj, dniu uroczysty, czcigodny po wszystkie czasy, w którym Bóg piekło pokonał i w niebie panuje.
Oto łaska odradzającego się świata poświadcza, że powróciły z Panem wszystkie jej dary.
Albowiem Chrystusowi w Jego triumfach po smutku cierpień sprzyjają gaje ze swemi liśćmi i trawy ze swemi kwiatami.
Ponieważ odebrał Bóg prawa piekłu, godnie sławią Tego, który mieszka ponad gwiazdami, światło, biegun, pole, fala morska.
Który był ukrzyżowany, oto teraz nad wszystkiem panuje, a wszystkie stworzenia zanoszą swe prośby do Stwórcy.

Po odśpiewaniu responsorjum i pierwszej zwrotki hymnu cały lud śpiewa:

Przez Twoje święte zmartwychpowstanie.
Boży Synu, odpuść nam nasze zgrzeszenie;
Wierzymy, żeś zmartwychwstał,
Żywoteś nam naprawił,
Z śmierci wiecznej wybawił,
Swoją świętą moc zjawił.

Procesja przystawa, ilekroć chór śpiewa następne zwrotki hymnu, a po nich lud powtarza znowu: Przez Twoje święte zmartwychpowstanie.

Responsorjum i hymn ten śpiewa się także podczas procesyj w niedziele po Wielkanocy aż do Zielonych Świątek, lecz procesje te nie odbywają się z Najświętszym Sakramentem i tylko raz dookoła kościoła wzgl. w kościele.

Po skończonej uroczystej procesji stawia kapłan Najświętszy Sakrament na wielkim ołtarzu, bierze krzyż i podnosząc go coraz wyżej, śpiewa trzykrotnie: „Zmartwychwstał Pan z grobu”. Chór odpowiada: „Który za nas zawisnął na drzewie. Alleluja”. Następuje oracja: Racz nam użyczyć, prosimy Cię, wszechmogący Boże! ażebyśmy, którzy Wielkanocne Święta z nabożeństwem obchodzimy, do niebieskich przybytków przyjść sobie zasłużyli. Przez Chrystusa Pana naszego. – Gdzie nie odprawia się jutrznia, śpiewa się zaraz hymn „Te Deum laudamus – Ciebie Boga chwalimy”, potem daje kapłan błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem i chowa go w tabernakulum. Na tem kończy się nabożeństwo rezurekcyjne.