Rodzina wielkoxiążęca świętuje rocznicę

Luxarazzi

W grudniu zeszłego roku z okazji kończących się obchodów 125. rocznicy przejęcia władzy przez dynastię Luxemburg-Nassau do stolicy Wielkiego Xięstwa zjechali się prawie wszyscy jej przedstawiciele. Pierwszy władca Luxemburga pochodzący z tej dynastii, Adolf (1817-1905), objął tron w listopadzie 1890 roku po śmierci wielkiego xięcia Wilhelma III (panował w latach 1849-1890). 8 grudnia monarcha przybył do stolicy wraz ze swoją żoną Adelajdą Marią z domu Anhalt-Dessau (1833-1916) i synem Wilhelmem, aby złożyć przysięgę na konstytucję.

Wielki xiążę Adolf objął tron Luxemburga zgodnie z postanowieniami tzw. Paktu rodziny Nassau. W 1783 r. dwie linie Domu Nassau – Orańska i Weilburg – uzgodniły Nassauischer Erbverein, który obejmował regulacje dotyczące sukcesji i dziedziczenia. Na podstawie tych ustaleń linia dynastyczna, która wygasała wraz z brakiem męskiego potomka, przekazywała prawa sukcesyjne drugiej stronie paktu. Ustalono także zasadę, że uzgodnienie obejmuje jedynie terytoria posiadane lub przejęte przez rodzinę na terenie Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Wilhelm III był zarówno wielkim xięciem Luxemburga, jak i władcą Królestwa Niderlandów. Trzech synów Wilhelma umarło przed nim, wobec czego jego sukcesorką na tronie niderlandzkim została córka Wilhelmina, która nie mogła jednak objąć władzy w Luxemburgu. Wprawdzie rodzina Nassau weszła w posiadanie Wielkiego Xięstwa Luxemburg już po upadku Świętego Cesarstwa Rzymskiego, ale państwo było częścią Związku Niemieckiego, traktowanego jak sukcesor Rzeszy.

Na podstawie wspomnianych ustaleń tron Luxemburga został odziedziczony przez Dom Weilburg-Nassau. W opisywanym okresie podejmowano również starania na rzecz zmiany reguł sukcesji, aby kobiety mogły dziedziczyć tron, jednak żona króla Wilhelma III, królowa Emma (1858-1934), siostrzenica xięcia Adolfa, sprzeciwiała się takim zmianom, które uniemożliwiłyby jej wujowi objęcie tronu Luxemburga i sprawowanie suwerennej władzy (której utraty już raz doświadczył po zaborze Nassau w 1866 r. przez Prusy).

W ciągu minionego roku zorganizowano wiele uroczystości związanych ze 125. rocznicą objęcia tronu przez dynastię. Oprócz zjazdu rodzinnego zaprezentowano również widowisko świetlne w ramach Luxemburskiej nocy świateł. Projekcja dotyczyła historii dynastii i państwa, a została wyświetlona na fasadzie monarszego pałacu. Na rok 2017 została zaplanowana emisja monety pamiątkowej zawierającej wizerunki obecnego wielkiego xięcia Henryka oraz wielkiego xięcia Wilhelma III. Wizerunek Wilhelma III znalazł się na niej nieprzypadkowo, w 2017 r. przypada bowiem dwusetna rocznica jego urodzin. Moneta znajdzie się w obiegu od października.

opracowanie: Tomasz Kołakowski