Sowieckie koncepcje i plany zdobywania Festung Breslau w 1945 r. i ich konsekwencje

Ostatnie dni Breslau zimą i wiosną 1945 roku nie przestają fascynować wrocławian. Zapełnione Audytorium Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego i entuzjazm, z jakim przyjęto zapowiedź publikacji monografii odkłamującej dzieje oblężenia Festung Breslau i uwzględniającej mało znane lub nawet niewykorzystywane dokumenty niemieckie i sowieckie z czasów II wojny światowej, świadczą, że również dla ludzi urodzonych lub zamieszkałych w już polskim Wrocławiu jest to temat wciąż aktualny i dyskutowany – to nasza „mała ojczyzna” została spustoszona przez zagładę, którą można śmiało porównać do tragedii Warszawy w roku 1944. Świadomość tego obrotu fortuny porusza do głębi także tych, którzy dzięki łasce późnego urodzenia nie znają wąwozów gruzów w miejscu ulic.

7 maja 2024 roku zaproszenie Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii przyjął naukowiec i autor dobrze znany Czytelnikom Portalu Legitymistycznego, pan dr hab. Tomasz Głowiński, prof. UWr. Nasz Gość zaprezentował informacje źródłowe pozwalające rozważać, czy do zagłady Wrocławia musiało dojść – i jakie czynniki sprawiły, że do niej doszło. Punktem wyjścia do zagadnień omawianych w prelekcji stały się wydarzenia z późnego lata 1944 roku, kiedy poprzez ziemie polskie 1. Front Białoruski i 1. Front Ukraiński zbliżały się do granicy Rzeszy Niemieckiej.

Oszczędzany przez wojnę, Breslau pojawił się po raz pierwszy w sowieckich planach operacyjnych, gdy w rozkazie dla marsz. Iwana Koniewa został wymieniony jako jeden z kierunków, gdzie nacierać miały wojska 1. Frontu Ukraińskiego. Plan zdobywania miasta, wówczas bardzo słabo przygotowanego do obrony, został opracowany w styczniu 1945 roku – zakładał natarcie od południowego zachodu, które do 27 stycznia miało przesądzić o zwycięstwie sowieckim. Po wprowadzonej przez Koniewa zmianie planów dzieje tego starcia totalitaryzmów potoczyły się jednak innym torem, czego efektem stały się m.in. zmagania na obszarze znajdującym się na południe od obecnego hotelu Wrocław – w odniesieniu do nich Prelegent przywołał zaciekłość, z jaką toczyła się bitwa stalingradzka.

Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem: