„Marek Oberländer i Jan Lebenstein. Totemiczny znak figury ludzkiej”

Człekopodobne istoty, mutanty, hybrydy, sylwetki z głowami modliszek – to postaci zapełniające dzieła Marka Oberländera i Jana Lebensteina. Obaj artyści, dotkliwie doświadczeni w czasie II wojny światowej, w zbliżonym do siebie czasie podjęli próbę konfrontacji z rozpaczą, samotnością i degradacją pojęcia człowieczeństwa. Do 3 stycznia 2021 roku w Gmachu Głównym MNWr można oglądać ponad sto obrazów polskich malarzy obserwujących i oddających w swojej twórczości niszczącą wszystko naturę totalitaryzmu.

W Muzeum Narodowym we Wrocławiu znajduje się najpełniejsza reprezentacja twórczości dwóch przedstawicieli tzw. arsenałowego pokolenia: Marka Oberländera i Jana Lebensteina. Artystów wyjątkowych, którzy w swej twórczości starali się dotrzeć do samej istoty człowieczeństwa. Z poziomu artysty proroka zgłębiali mroczną, pokrętną naturę ludzką, analizując jej pierwotną biologię i odwołując się do archaicznych, mitycznych korzeni człowieczeństwa. W przyszłości widzieli miejsce tylko dla człekokształtnych istot, mutantów i hybryd, pół ludzi i pół zwierząt. To mroczna wizja świata, nad którym już nikt nie sprawuje kontroli, którym już nie władamy, który stał się nam całkowicie obcy. Dzisiaj, w czasach trwającej w dalszym ciągu epidemii, ze zdwojoną ciekawością mamy prawo stawiać pytanie o conditio humana. Dociekać naszej istoty człowieczeństwa, sondować kres wytrzymałości natury ludzkiej, mierzyć się z traumą bolesnych doświadczeń. Ta wiwisekcja jest bowiem atrybutem tylko i wyłącznie człowieka, istoty myślącej, wrażliwej, w swym niszczonym przez siebie naturalnym środowisku słabej i bezbronnej. Nikt tak intensywnie i świadomie jak artyści – dotknięci szczególnym piętnem egzystencjalnej bezradności – nie staje się wyrazicielem tych naszych pytań. Ci, przeżywający w dwójnasób swoje fizyczne i psychiczne cierpienie, zagubienie, samotność i wyobcowanie, mają potrzebę artykułowania tego w swojej twórczości – dr hab. Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem z konferencji prasowej 31 sierpnia 2020 r. poprzedzającej otwarcie wystawy, podczas której obok pana dyrektora Piotra Oszczanowskiego głos zabrała autorka prezentacji, pani kustosz Magdalena Szafkowska. W trakcie spotkania poznaliśmy też kolejne plany wystawiennicze Muzeum. Zachęcamy również do wysłuchania prezentacji kuratorskiej: