„Ku nowemu życiu. Żydzi na Dolnym Śląsku w latach 1945-1970”

10 listopada 2017 roku konferencja prasowa w Muzeum Etnograficznym – oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu poprzedziła otwarcie wystawy poświęconej mniejszości religijnej i narodowej, która w dziejach Polski wzbudzała chyba największe emocje. Już od niedzieli w sali wystaw czasowych będzie można oglądać pamiątki obecności społeczności żydowskiej na Dolnym Śląsku – zdjęcia, dokumenty życia społecznego i filmy. Wiele z nich zostanie publicznie pokazanych po raz pierwszy. Wśród nich i takie, które są wyrazem bardziej lub mniej dobrowolnie wyrażanej aprobaty części Żydów dla uzurpacji komunistycznej na Ziemiach Odzyskanych. Wspomnienia postaw antykomunistycznych z lat czterdziestych i pięćdziesiątych nie zachowały się w zbiorach muzealnych – ci, którzy wówczas kontestowali zbrodniczy reżim, starali się opuścić Polskę jak najszybciej.

Ku nowemu życiu (Tzu a naje lebn) to tytuł xiążki w języku jidysz autorstwa Jakuba Egita, przewodniczącego Wojewódzkiego Komitetu Żydowskiego na Dolnym Śląsku i członka Polskiej Partii Robotniczej. Wydana w 1947 roku we Wrocławiu publikacja podsumowywała dwa lata istnienia tak zwanego osiedla żydowskiego na Dolnym Śląsku (po II wojnie światowej to województwo był największym skupiskiem Żydów w Polsce – zamieszkało ich tutaj około stu tysięcy). To także tytuł polskojęzycznej gazety, ukazującej się w latach 1946-1947, której redaktorem był pisarz, aktor i teatrolog Icchak Turkow. „Nowe życie” jest metaforą nowego etapu w życiu, który zaczynał się na Dolnym Śląsku, ale także nowego etapu w dziejach emigrantów żydowskich, którzy wyjeżdżając w ramach różnych fal emigracji, na zawsze opuszczali Polskę. Do dziś jednak na tym terenie działają organizacje żydowskie – między innymi cztery oddziały Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, dwie gminy żydowskie, Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej oraz Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu”.

W konferencji prasowej udział wzięli: pan dr hab. Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego, pani Elżbieta Berendt, kierownik Muzeum Etnograficznego, oraz kuratorki wystawy, panie Tamara Włodarczyk i Dorota Jasnowska. Wystawę można zwiedzać do 11 marca 2018 roku.

Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem: