Arcydzieła malarstwa polskiego przełomu XIX i XX wieku w Pałacu Królewskim

Muzeum Miejskie Wrocławia

Arcydzieła malarstwa polskiego przełomu XIX i XX wieku
w Muzeum Miejskim Wrocławia

Pałac Królewski

ul. Kazimierza Wielkiego 35

Wystawa czynna od 4 października 2015 do 24 kwietnia 2016 roku

Kurator: Katarzyna Kurpiewska

Po raz pierwszy publicznie pokazane zostaną dzieła najważniejszych artystów polskich działających na przełomie XIX i XX wieku pochodzące z wrocławskiego, prywatnego zbioru.

To modelowa kolekcja malarstwa polskiego, która mogłaby być dumą niejednego muzeum. Dzięki świadomym wyborom i niebywałemu zaangażowaniu jej właścicieli oraz niestrudzonej pasji poszukiwania wiele wybitnych malowideł wróciło do kraju. Obecnie ta wrocławska kolekcja liczy 170 obrazów namalowanych na przestrzeni XIX i XX wieku. Na wystawie we wrocławskim Pałacu Królewskim zaprezentowanych zostanie około 70 dzieł powstałych w epokach realizmu, akademizmu, w okresie Młodej Polski i latach międzywojennych. Wśród nich będą prace tak znanych artystów, jak: Olga Boznańska, Józef Chełmoński, Jan Cybis, Julian Fałat, Aleksander Gierymski, Alfons Karpiński, Jacek Malczewski, Tadeusz Makowski, Józef Pankiewicz, Zygmunt Rozwadowski, Hanna Rudzka-Cybisowa, Jan Stanisławski, Zofia Stryjeńska, Władysław Ślewiński, Zygmunt Waliszewski, Wojciech Weiss, Stanisław Witkiewicz, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański i inni.

Na szczególną uwagę zasługują obrazy Olgi Boznańskiej, w tym namalowany w 1913 roku Portret damy w czarnym kapeluszu, który pomimo ciemnego zespołu barw, intryguje i urzeka. Zachwycają również prace Wojciecha Weissa, obok słynnych aktów Japonka i Akt chłopca w pracowni, obu z 1900 roku, bez wątpienia interesujący jest obraz Pensjonarki na Plantach z 1897 roku. Zatrzymany w kadrze fragment pejzażu miejskiego z przechodzącymi w oddali dziewczętami to jedno z wcześniejszych dzieł artysty. Niezwykle nowoczesne i zadziwiające oryginalnością kompozycji. Uczniem Wojciecha Weissa był Eugeniusz Eibisch. Jego nastrojowy nokturn Dorożki nocą z 1920 roku wyróżnia nowatorska kompozycja, przez widza oglądana jakby zza szyby, po której spływają krople deszczu, przez co motyw główny – dorożki na tle sklepowych witryn – jest rozmazany i nieco zniekształcony, dlatego też możemy mówić o ekspresyjnym charakterze tego dzieła. Na wystawie znalazły się także dwa dzieła młodopolskiego malarza i grafika, Witolda Wojtkiewicza. Był wyprzedzającym swoją epokę symbolistą i ekspresjonistą, za życia niedoceniany, w ostatnich latach zyskuje jednak coraz większe uznanie. W 1905 roku artysta namalował trzy wersje motywu pochodu dziecięcego, w tym znajdujący się w prezentowanej kolekcji obraz Korowód dziecięcy. Malowidło jest inspirowane opowieścią Marcela Schwoba opublikowaną w piśmie „Chimera” w 1900 roku. Historia opowiada o krucjacie dziecięcej do Jerozolimy, która odbyła się w 1212 roku i została okupiona śmiercią wielu z nich – ich ofiara miała mieć głęboki sens religijny. Bez wątpienia ozdobą kolekcji są także dwa płótna autorstwa Jacka Malczewskiego: Ślepy Faun z 1910 roku oraz namalowany dziewięć lat później Autoportret z Thanatosem. Oba utrzymane w jasnej kolorystyce, w charakterystycznym dla tego artysty stylu. Na uwagę zasługują również prace mniej znanych twórców. Wśród nich znalazł się obraz Martwa natura z jabłkami (niedatowany) Meli Muter. Artystka w trakcie swojego długiego życia stworzyła ponad tysiąc prac. Jej dorobek do tej pory nie został dobrze rozpoznany. Współtworzyła École de Paris, ale z jakiegoś powodu pozostała w cieniu innych polskich malarzy związanych z tą formacją artystyczną. Ciekawym fenomenem w artystycznym świecie byli bracia bliźniacy Efraim i Menesze Seidenbeutel. Urodzili się i zmarli tego samego dnia. Niemal wszystko robili wspólnie, także malowali, o czym wspomina m.in. Monika Żeromska, której podobiznę uwiecznili na płótnie. W swojej twórczości eksperymentowali z kolorem i światłem. Na wystawie eksponowany jest ich wspólny, niezwykle dynamiczny obraz Wyścig kolarski, namalowany najprawdopodobniej w latach 30. XX wieku.

Cześć z obrazów wchodzących w skład kolekcji była już prezentowana w najważniejszych muzeach polskich i zagranicznych, również na głośnych ostatnio wystawach monograficznych polskich artystów, jednak większość zostanie pokazana publicznie po raz pierwszy. Prezentowane dzieła wielokrotnie reprodukowano w prestiżowych wydawnictwach. Kolekcja bez wątpienia jest jednym z najcenniejszych zbiorów prywatnych malarstwa polskiego na świecie. Ekspozycja została podzielona na grupy tematyczne: pejzaż, symbolizm i ekspresjonizm, folklor, portret, akt, martwa natura. Do wystawy wydany został katalog.

Wystawa płatna: 15 zł (bilet normalny), 10 zł (bilet ulgowy)

Wystawa czynna: od wtorku do piątku w godz. 10.00-17.00, od soboty do niedzieli w godz. 10.00-18.00