Łazienki (nie) tylko Królewskie

Muzeum Łazienki Królewskie

Muzeum Łazienki Królewskie

ul. Agrykola 1, Warszawa

Józef Piłsudski, Gabriel Narutowicz, Stanisław Wojciechowski i Ignacy Mościcki – tym najważniejszym postaciom międzywojennej Polski i ich związkom z letnią rezydencją Stanisława Augusta poświęcony jest nowy cykl wykładów Łazienki (nie) tylko Królewskie.

Łazienki Królewskie już z samej nazwy kojarzą się z monarchią, tymczasem odgrywały ważną rolę również w okresie międzywojennym. W odrodzonej Polsce, która powróciła na mapy Europy po 123 latach zaborów, dawną rezydencję królewską wyznaczono na jedną z siedzib naczelnych władz. Łazienki urosły tym samym do rangi symbolu ciągłości państwa – po odzyskaniu niepodległości rezydencja Stanisława Augusta zaliczona została w poczet Gmachów Reprezentacyjnych Rzeczypospolitej.

Naczelnik i prezydenci w Łazienkach

W latach 1918-1939 Łazienki Królewskie były rezydencją Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, a następnie, po wejściu w życie konstytucji marcowej, prezydentów II RP – Gabriela Narutowicza, Stanisława Wojciechowskiego i Ignacego Mościckiego.

W okresie tym stały się miejscem szczególnym nie tylko na mapie Warszawy, lecz także całego kraju. W Łazienkach toczyło się życie państwowe i wojskowe – to tu podejmowano ważne decyzje i goszczono wybitne osobistości. Kwitło tutaj również życie kulturalne i sportowe stolicy, a łazienkowskie ogrody pełne spacerowiczów wpisywały się w radosną atmosferę dwudziestolecia międzywojennego.

W Łazienkach Królewskich Józef Piłsudski, jako Naczelnik Państwa, przyjmował życzenia noworoczne i wręczył sztandar żołnierzom ruszającym na wojnę z bolszewicką Rosją. W kaplicy, znajdującej się wówczas w zachodnim pawilonie Pałacu na Wyspie, wziął ślub. Tam też pierwszą komunię przyjęły jego córki i inne dzieci ze szkoły Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”.

Gabriel Narutowicz, już jako minister, mieszkał na terenie rezydencji w budynku zwanym dziś Domem Narutowicza, a następnie, po elekcji na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na kilka dni przeniósł się do Pałacu Myślewickiego. W Łazienkach przebywał również, pełniąc prezydenckie obowiązki, Stanisław Wojciechowski.

Rezydencja po przewrocie majowym

W 1926 r. po przewrocie majowym, którego areną walki stały się także łazienkowskie ogrody i ich najbliższe otoczenie łącznie z Belwederem, w Łazienkach ponownie zaczął bywać, lecz okazjonalnie, Józef Piłsudski, sprawujący zakulisowo władzę w Polsce. Przyjeżdżał na spektakle wystawiane w Teatrze Królewskim w Starej Oranżerii i na zawody jeździeckie odbywające się na hipodromie, usytuowanym w południowej części Łazienek. Piłsudski lubił też samotne przechadzki po Ogrodzie Romantycznym, który w tamtych czasach był niedostępny dla zwiedzających – funkcjonował jako prywatny park mieszkańców Belwederu. Na skraju Ogrodu Romantycznego, po śmierci Piłsudskiego, zrekonstruowano Domek Magdeburski, miejsce jego uwięzienia pod koniec I wojny światowej. Obiekt stał się częścią poświęconego marszałkowi Muzeum Belwederskiego.

Po 1926 r., z racji sprawowanego urzędu, gospodarzem Łazienek Królewskich został Ignacy Mościcki, który w rezydencji organizował bale i podejmował gości (wśród nich króla Rumunii). Łazienki były wówczas nie tylko urokliwym, pełnym zabytków ogrodem, po którym spacerowali warszawiacy i turyści. Stały się również miejscem zamieszkiwanym przez wiele osób z Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz terenem gospodarczym, na którym uprawiano owoce i warzywa na prezydencki stół, a także kwiaty do przystrojenia komnat Zamku Królewskiego i innych rezydencji.

Wykłady

20 lutego 2019 r., godz. 18.00, Pałac na Wyspie

Józef Piłsudski w Belwederze i Łazienkach 1918-1922 – p. prof. Grzegorz Nowik

13 marca 2019 r., godz. 18.00, Pałac na Wyspie

Łazienki Królewskie w życiu (i śmierci) Gabriela Narutowicza – p. prof. Patryk Pleskot

17 kwietnia 2019 r., godz. 18.00, Pałac na Wyspie

Z Kalisza do Warszawy. Belweder i Łazienki w życiu prezydenta Stanisława Wojciechowskiego – p. dr Elżbieta Steczek-Czerniawska

29 maja 2019 r., godz. 18.00, Pałac na Wyspie

Józef Piłsudski – ostatnie lata (1926-35) z Belwederem i Łazienkami w tle – p. prof. Włodzimierz Suleja.

26 czerwca 2019 r., godz. 18.00, Pałac na Wyspie

Prezydent Ignacy Mościcki: Między Zamkiem a Belwederem, z odpoczynkiem w Łazienkach… – p. prof. Andrzej Chojnowski.