Mattia Preti. Odkrywając barokowe tajemnice Malty

Muzeum Łazienki Królewskie

Mattia Preti. Odkrywając barokowe tajemnice Malty

Łazienki Królewskie

Dzieła Mateusza Pretiego, jednego z ważniejszych włoskich malarzy dojrzałego baroku, będzie można obejrzeć od 20 października 2023 r. na wystawie czasowej pt. Mattia Preti. Odkrywając barokowe tajemnice Malty. Oprócz obrazów i fresków wybitnego artysty na wystawie znajdą się także maltańskie rzemiosło artystyczne oraz przedmioty związane z dziejami Malty, na której Preti spędził dużą część życia. Ekspozycja powstaje we współpracy z Ambasadą Malty w Polsce oraz Maltańskim Narodowym Instytutem Dziedzictwa – Heritage Malta. Potrwa do 3 marca 2024 r.

Mateusz Preti, zwany il Cavalier Calabrese („rycerzem z Kalabrii”), był malarzem, który w swej twórczości pozostawił wiele zagadek. – Już samym tytułem wystawy, w którym mowa jest o odkrywaniu tajemnic, zapraszamy Państwa do swoistej szarady. Artystyczne i kulturowe rebusy towarzyszące ekspozycji są dostrzegalne na wielu poziomach. Ukryto w nich zarówno wiadomości dotyczące życiorysu samego malarza, jego sztuki, kunsztu i talentu, jak i sekrety związane z całą prezentowaną ikonografią – mówi pani Marianna Otmianowska, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie.

Wystawa przeprowadzi widzów przez najważniejsze etapy życia twórczego Mateusza Pretiego – od wczesnych prac powstałych jeszcze we Włoszech, po czas największej popularności malarza, gdy osiadł na Malcie, a jego obrazy były zamawiane do wielu europejskich krajów.

Będzie to również próba rozszyfrowania wciąż niejasnych elementów, jakie w obrazach Pretiego znajdują eksperci. Są to choćby cechy autobiograficzne, którymi Preti mógł obdarzyć przedstawione przez siebie postaci. Doskonale pokażą to analizy wykonanych do tej pory prac konserwatorskich.

Wśród wielu obiektów z kolekcji maltańskich instytucji kultury na ekspozycji znajdą się m.in. dzieła Młody św. Jan Chrzciciel w habicie joannitów (zwany San Giovannino), Lot i jego córki czy Daniel interpretujący sen króla Nabuchodonozora. Zobaczymy też dwa obrazy Pretiego ze zbiorów polskich: Pokłon pasterzy z Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Partia tryktraka z Zamku Królewskiego w Warszawie. Ekspozycja pokaże ponadto środki artystycznego wyrazu i metody ekspresji, jakie stosował Preti. Przykładem będzie Męczeństwo św. Katarzyny Aleksandryjskiej, przemalowane przez samego autora. Zmiany, jakie zaszły w dziele, ukazane są w multimedialnej prezentacji.

Zwiedzający przekonają się, że Mateusz Preti był również znakomitym freskantem. Na specjalnej instalacji będzie można podziwiać sklepienie z konkatedry św. Jana w Valletcie, w której artysta wykonał serię fresków z mistrzowskimi efektami iluzjonistycznymi.

Preti tworzył w Rzymie i Neapolu, zanim w 1659 r. osiadł na Malcie, gdzie spędził 40 lat. W oryginalny sposób łączył luminizm Caravaggia oraz bogaty koloryt Tycjana i Veronesego. Tworzył z ekspresyjną elegancją, upraszczając detale, dzięki czemu jego dzieła mają swobodny, bardzo malarski charakter. Po tym, jak został oficjalnym malarzem Zakonu Maltańskiego, tworzone przez niego dzieła zaczęły trafiać do innych krajów, głównie do Włoch, zamawiane przez rodziny związane z kawalerami maltańskimi. Dziś jego obrazy, reprezentujące styl późnego baroku, znajdują się w wielu światowych muzeach, a także w zbiorach kościelnych i prywatnych.

Muzeum zaprasza również na warsztaty, oprowadzania i wykłady towarzyszące wystawie.

Muzeum Łazienki Królewskie, ul. Agrykola 1

Oprowadzanie w języku polskim: 29 października, godz. 12.00; 5 listopada, godz. 12.00; 12 listopada, godz. 12.00; 19 listopada, godz. 12.00; 26 listopada, godz. 12.00; 3 grudnia, godz. 12.00; 10 grudnia, godz. 12.00; 17 grudnia, godz. 12.00.

Oprowadzanie z audiodeskrypcją: 12 listopada, godz. 14.00, zapisy.

Oprowadzanie dla rodziców z dziećmi do lat dwóch: 14 listopada, godz. 13.00, zapisy.

Oprowadzanie rodzinne: 2 grudnia, zapisy.

Oprowadzanie z tłumaczeniem na polski język migowy: 10 grudnia, godz. 14.00, zapisy.