Otwarcie wystawy stałej „Samuraj” / Problematyka krzyża w sztuce

Muzeum w Gliwicach

Otwarcie wystawy stałej Samuraj

Muzeum w Gliwicach posiada niewielki, ale cenny zbiór zabytków japońskich. Obejmuje on 94 pozycje inwentarzowe, w tym głównie militaria, grafiki i fotografie, a także ceramikę i przedmioty codziennego użytku. Do najcenniejszych eksponatów należą zbroje samurajskie z okresu Edo, datowane na XVIII–XIX w. Cztery z nich, typu okegawa-dō tōsei Rusoku (twarde), oraz kilka włóczni japońskich będzie można podziwiać na przygotowywanej właśnie w Willi Caro wystawie stałej. Ekspozycję dopełni kiosk multimedialny, a zawarta w nim prezentacja przybliży japonika z muzealnej kolekcji. Otwarcie wystawy Samuraj 16 marca 2018 roku o godz. 17.00 połączone zostanie z promocją katalogu Zabytki sztuki japońskiej w zbiorach Muzeum w Gliwicach autorstwa kierownik Działu Japońskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie, pani Anny Katarzyny Maleszko, oraz kierownika Działu Historii naszego Muzeum, pana Damiana Recława (który wygłosi prelekcję poświęconą gliwickim zbiorom). Zapraszamy.

Historia zbiorów japońskich Muzeum w Gliwicach sięga przełomu XIX i XX w., kiedy to mieszkańcy Górnego Śląska – podróżnicy, kupcy i żołnierze – docierali na Daleki Wschód, skąd przywozili w rodzinne strony wyroby rzemiosła artystycznego, dzieła sztuki i różnego rodzaju pamiątki czy trofea. Wśród nich były też artefakty pochodzące z Japonii. Niektóre z tych przedmiotów trafiły w postaci darów czy zakupów do założonego w 1905 r. Oberschlesisches Museum in Gleiwitz (Górnośląskiego Muzeum w Gliwicach), którego kontynuatorem jest Muzeum w Gliwicach. Powstały w czasach niemieckich zbiór obiektów japońskich rozwinięto po 1945 r. Początkowo głównym źródłem ich pozyskiwania było tzw. mienie podworskie przejęte bezpośrednio po II wojnie światowej z pałaców z Pławniowicach i Rudzińcu. W następnych dziesięcioleciach powiększania zbiorów japońskich dokonano głównie poprzez zakupy i darowizny.

Wiele informacji ukazujących kontekst historyczny, powstanie i rozwój kolekcji japońskiej w gliwickim Muzeum znajdziemy w katalogu Zabytki sztuki japońskiej w zbiorach Muzeum w Gliwicach. Katalog zawiera także szczegółowy opis zbroi i innych wartościowych obiektów japońskich – wyrobów rzemiosła czy dawnych grafik japońskich – oraz przybliża postać historyka sztuki Bogusława Zamojskiego (zm. 2017), któremu zawdzięczamy odkrycie na nowo i spopularyzowanie zabytków sztuki japońskiej ze zbiorów Muzeum.

Problematyka krzyża w sztuce

Jakie konsekwencje ma współczesny kryzys myślenia symbolicznego – rozważania o najważniejszym dla chrześcijan symbolu, którym od wieków posługują się artyści. Czwarty wykład pani dr Joanny Winnickiej-Gburek w ramach cyklu Sztuka współczesna poza dobrem i złem? odbędzie się 15 marca o godz. 17.00 w Willi Caro.

Codzienne doświadczenie pokazuje, że aktywność artystów angażujących się w poważne dyskursy społeczne, polityczne i religijne często budzi zachwyt krytyki i protesty tak zwanych „zwykłych odbiorców”. Dlaczego tak się dzieje? Czy sztuka – zgodnie z nietzscheańskim postulatem – pozostaje poza dobrem i złem? Czy istnieją argumenty przemawiające za stosowaniem kryteriów etycznych w ocenie dzieła sztuki? Od grudnia trwa w Muzeum w Gliwicach cykl wykładów pani dr Joanny Winnickiej-Gburek. W ich ramach przyjrzymy się zmianom, jakie w ciągu dziejów przeszło rozumienie sztuki i pełnionej przez nią funkcji. Od formy przeżywania sacrum i oswajania transcendencji, przez religię sztuki po narzędzie w kulturowej wojnie na rzecz nowego obrazu człowieka bez Boga. Podczas wykładów mówić będziemy także o tym, w co i z kim gra współczesny świat sztuki. Dr Joanna Winnicka-Gburek jest autorką licznych publikacji z zakresu estetyki, krytyki artystycznej i filozofii kultury, m.in. książki Krytyka – etyka – sacrum. W kierunku aksjologicznej krytyki artystycznej. Wykłady odbywają się raz w miesiącu, we czwartki, w sali konferencyjnej Willi Caro.

Prelegentka pracuje jako adiunkt w Zakładzie Edukacji Kulturalnej na Uniwersytecie Śląskim. Autorka licznych publikacji z zakresu estetyki, krytyki artystycznej i filozofii kultury. Zainteresowania badawcze autorki koncentrują się głównie na związkach współczesnej estetyki i etyki. Stale współpracuje z pismem „Estetyka i Krytyka”. Należy do Polskiego Towarzystwa Estetycznego.

Willa Caro, ul. Dolnych Wałów 8a, Gliwice