Tetmajer i architektura

Muzeum Krakowa

Tetmajer i architektura

23 listopada 2023 roku, godz. 18.00

Rydlówka, ul. Włodzimierza Tetmajera 28

Początek XX wieku to jeden z najbardziej fascynujących okresów w historii krakowskiej architektury, w którym pojawiają się nowe prądy stylistyczne, w tym secesja i modernizm. Obok nich, nie bez wpływu lokalnego środowiska artystycznego z takimi postaciami jak Włodzimierz Tetmajer czy – patrząc szerzej – twórczego tygla Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, pojawiają się obiekty inspirowane architekturą ludową i jej formami dekoracyjnymi. Poszukamy odpowiedzi na pytania, gdzie szukać „ludowości” w kamienicach Krakowa. Po jakie rozwiązania i inspiracje sięgali projektanci? Kto decydował się wykorzystać takie detale? Wykład poprowadzi pan Jakub Jastrzębski z Muzeum Podgórza, badacz i popularyzator krakowskiej architektury przełomu XIX i XX wieku.

Wstęp wolny. Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, tel. 12 426 50 60.

Kraków kobiecym okiem

22 listopada, godz. 17.00

wykład online

Muzealna Akademia Dydaktyczna to miejsce spotkań, inspiracji i wymiany doświadczeń. W trakcie spotkania przybliżone zostaną analizy powieści i pamiętników autorstwa pisarek związanych z Krakowem. Autorka przedstawi możliwości wykorzystania wspomnianych źródeł jako nieocenionych pomocy w pracy muzealnej, przy planowaniu projektów ekspozycji czy zajęć edukacyjnych. Maria Estreicherówna wspominała młodość oraz losy swoich przodków w Życiu towarzyskim i obyczajowym Krakowa w latach 1848–1863. Trudno o barwniejsze anegdoty o Krakowie przełomu wieków niż te, które przywołała Magdalena Samozwaniec w Marii i Magdalenie. Kraków jest także tłem wielu powieści obyczajowych, które zostaną zaprezentowane z perspektywy ich możliwości dydaktycznych.

Wstęp wolny, decyduje kolejność zgłoszeń. Zainteresowani otrzymują kod dostępu do spotkania, Dział Edukacji wydaje certyfikaty uczestnictwa.

Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, tel. 12 426 50 60. Dodatkowe informacje

Średniowiecze w praktyce

22 listopada, godz. 17.30

Rynek Podziemny, Rynek Główny 1

Zapraszamy na oprowadzanie tematyczne w ramach cyklu „Jesień średniowiecza”. W czasie oprowadzania przyjrzymy się aspektom kultury materialnej: zwrócimy uwagę na broń, ozdoby, buty, stroje i zastanowimy się, jak te przedmioty sprawdzały się w praktyce – jak je noszono, ile ważyły czy ile trwało ich wykonanie. Zastanowimy się także, ile mitów na temat tej epoki zaczerpniętych z filmów i innych mediów do dziś pokutuje w społecznej świadomości i jak naprawdę średniowiecze wyglądało pod względem prawa, religijności i stosunków społecznych. Ile błędnych stereotypów o średniowieczu wciąż sami powtarzamy?

Prowadzenie: pan Szymon Jarosiński.

Oprowadzanie w cenie biletu. Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, tel. 12 426 50 60.

Zajezdnia tramwajowa Podgórze

22 listopada, godz. 18.00

Muzeum Podgórza, ul. Bolesława Limanowskiego 51

Zapraszamy na niecodzienną wycieczkę zabytkowym tramwajem w Podgórzu. Spotkamy się w muzeum, a następnie udamy się w miejsce, dokąd w dwudziestoleciu międzywojennym doprowadzono tramwaj. Z tego miejsca pojedziemy do zajezdni wzniesionej w latach 30. XX w. na prawym brzegu Wisły.

Prowadzenie: pan Jacek Kołodziej (MPK Kraków)

Wstęp: 15 zł. Zakup biletów

Baruchowie i Libanowie – pionierzy rewolucji przemysłowej w Krakowie

23 listopada, godz. 18.00

Muzeum Podgórza

Zapraszamy na wykład towarzyszący wystawie Zanim wyrosły mury.

Baruchowie jako jedni z pierwszych przemysłowców wykorzystywali technologię parową oraz nowoczesne piece do wypalania cegieł. Zakłady przemysłowe Libana uchodziły za wzorcowe w całej monarchii habsburskiej. Pierwsza huta żelaza w granicach obecnego Krakowa powstała z inicjatywy i była własnością zasłużonej rodziny Epsteinów. Wpływ tych przedsiębiorstw na rozwój przemysłowy regionu dzięki zastosowaniu nowinek technicznych był niebagatelny.

Prowadzenie: pan dr Przemysław Zarubin (Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego). Wstęp wolny.

Powstrzymać zbrodnię. O mechanizmach prowadzących do ludobójstw

24 listopada, godz. 18.00

Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4, sala kinowa

Zapraszamy na wykład.

Zagłada Żydów i zbrodnie wojenne Niemców na Polakach w trakcie II wojny światowej nie były ostatnimi ludobójstwami, które wydarzyły się w Europie. Mimo skali przemysłowego zabijania ludzi w latach 1939–1945 w późniejszych latach XX i następnie XXI w. nadal dochodziło do zabijania na szeroką skalę. Podczas wykładu przyjrzymy się, jakie mechanizmy prowadzą do ludobójstw i zbrodni wojennych, jak działa pamięć o nich oraz dlaczego „nigdy więcej” nie było i najpewniej nie będzie niczym więcej niż sloganem pozwalającym komfortowo wypierać traumatyczne wydarzenia, które nie dotyczą nas samych. Omówione zostaną konflikty militarne i etniczne na terenie byłej Jugosławii w latach 90. XX w. oraz wojna między Rosją a Ukrainą z lat 2014–2023.

Prowadzący: pan Mateusz Zdeb. Wstęp wolny.

80 – Pluton „Alicja”. Uroczysta inauguracja roku obchodów pamięci harcerzy z plutonu „Alicja” 1943/44–2023/24

25 listopada, godz. 11.00

Muzeum Podgórza

Zbiórka przed wejściem do kościoła pw. św. Józefa, ul. Jana Zamoyskiego 2

Zapraszamy na spacer.

80 lat temu w wyniku zdrady od września 1943 do kwietnia 1944 r. Niemcy zlikwidowali pluton Szarych Szeregów Kedywu Armii Krajowej „Alicja”. Zginęło kilkudziesięciu harcerzy.

Pluton wywodził się z harcerzy przedwojennych drużyn Związku Harcerstwa Polskiego z terenu Podgórza i Płaszowa. Po wkroczeniu narodowych socjalistów do Krakowa powstała konspiracyjna Komenda Chorągwi Krakowskiej, włączona w 1940 r. do ogólnopolskiej organizacji harcerskiej – „Szarych Szeregów”, która następnie stała się częścią Armii Krajowej. W kwietniu 1943 r. utworzona została kompania „Maciek”, której pierwszym plutonem był ten o nazwie „Alicja”. Pluton kolportował prasę konspiracyjną, organizował bojkot kin, zbierał informację o wrogu, rozlepiał ulotki, wykonywał akcje sabotażowe, zdobywał broń, rozbrajając pojedynczych żołnierzy niemieckich.

Zginęli zamordowani przez Niemców, etapami wyłapywani i aresztowani. Najmłodszy z nich miał 15 lat, najstarszy – 23.

Prowadzenie: pan Maciej Skóra, pan Michał Łesyk. Wstęp wolny.

„Trzepaki, Reksio, Atari” – oprowadzanie emocjonalne

25 listopada, godz. 12.00

Muzeum Nowej Huty, os. Centrum E 1

Wystawa od początku budziła mnóstwo pozytywnych emocji – u tych wszystkich, którzy podzielili się pamiątkami i wspomnieniami z dzieciństwa. Budzi je także wśród gości odwiedzających muzeum. Pan Ryszard Kozik, jeden ze współtwórców ekspozycji, zaprasza na emocjonalne oprowadzanie. Opowie o tym, jak wystawa powstawała, o towarzyszących jej reakcjach oraz eksponatach wzbudzających najwięcej emocji.

Wstęp z biletem na wystawę. Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, tel. 12 426 50 60.