Konferencje naukowe w Zamku Królewskim

Zamek Królewski w Warszawie — Muzeum

Konferencje naukowe w Zamku Królewskim w Warszawie

Spod Chocimia po koronę

Konferencja naukowa z okazji 350. rocznicy bitwy pod Chocimiem (10–11 listopada 1673 r.) i elekcji Jana Sobieskiego (21 maja 1674 r.)

14 listopada 2023 r., Sala Koncertowa

Zbliża się 350. rocznica zwycięstwa w bitwie pod Chocimiem, jednego z największych w dziejach polskiego oręża. Jednak pomimo swojego historycznego znaczenia sukces ten nie jest wystarczająco obecny w narodowej pamięci. Celem konferencji jest podsumowanie wiedzy o wydarzeniach z listopada 1673 r. i jej popularyzacja, a także uczczenie 350. rocznicy elekcji Jana III.

10 i 11 listopada 1673 r. wojska koronne i litewskie, dowodzone przez wszystkich czterech hetmanów Rzeczypospolitej, rozgromiły armię turecką. Była to pierwsza dotkliwa klęska w bitwie lądowej, jakiej doznali Turcy, a zarazem ostatnie tak wielkie zwycięstwo Rzeczypospolitej odniesione wyłącznie własnymi siłami (w przeciwieństwie do bitwy wiedeńskiej z 1683 r., kiedy to siły królewskie stanowiły trzecią część armii koalicji). Źródłem sukcesu chocimskiego były wydarzenia, które rozegrały się na Zamku Królewskim w Warszawie od stycznia do kwietnia 1673 r. Obradował tam wówczas sejm, na którym zwaśnione obozy polityczne, będące jeszcze kilka tygodni wcześniej w stanie wojny domowej, pogodziły się i podjęły wzmożone wysiłki, aby oddalić zagrożenie i odwrócić skutki najazdu tureckiego z 1672 r.

Zwycięstwo chocimskie, choć należy do znakomicie opracowanych w historiografii, wciąż nie jest wystarczająco obecne w pamięci narodowej. Przyczyną tego może być fakt, że z jednej strony pozostaje w cieniu bitwy wiedeńskiej, z drugiej – że jego rocznica pokrywa się ze świętem odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r.

W związku z rocznicą Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum (pl. Zamkowy 4) zaprasza na konferencję naukową, której zadaniem będzie podsumowanie stanu wiedzy o wydarzeniach nad Dniestrem, a także ich popularyzacja. Głównym autorem sukcesu chocimskiego był hetman wielki koronny Jan Sobieski, który zaledwie pół roku po zwycięstwie został wybrany królem Polski. Celem konferencji jest więc także uczczenie przypadającej w maju przyszłego roku 350. rocznicy elekcji, a jednocześnie pokazanie, jak wyglądała droga hetmana spod Chocimia po koronę.

Streaming z konferencji dostępny będzie na zamkowym kanale w serwisie YouTube.

Z tematyką konferencji związana jest publikacja naukowa pt. Żył królem, umarł człowiekiem. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego czasy 1669–1673 – do nabycia w zamkowym sklepie.

Zamki złotego wieku – pomiędzy tradycją a innowacyjnością w Polsce XVI stulecia

IV ogólnopolska konferencja naukowa z cyklu Colloquia castrensia

16–17 listopada 2023 r., Sala Koncertowa

Trzy konferencje zorganizowane w Zamku Królewskim w Warszawie w cyklu Colloquia castrensia okazały się przedsięwzięciem naukowo owocnym i bardzo potrzebnym. Ich interdyscyplinarny charakter sprawił, że stały się najpoważniejszym forum prezentacji dokonań naukowych i wymiany doświadczeń badaczy dziejów architektury obronnej i rezydencjonalnej na ziemiach polskich. Warto dodać, że wystąpienia i wyniki konferencyjnych debat publikowane są w ramach serii monograficznej.

Podczas obrad na poprzednich sesjach wielokrotnie podnoszono potrzebę kontynuacji tego rodzaju spotkań naukowców różnych specjalności. Kolejne zamierzamy poświęcić zagadnieniom związanym z murowanym budownictwem obronnym i rezydencjonalnym w XVI w. na ziemiach polskich.

Konferencja będzie kontynuacją cyklu, koncentrować się ma bowiem na zagadnieniach ujętych w wyraźne ramy periodyzacyjne, wyznaczające chronologię zjawisk charakteryzujących dzieje zamków w Polsce.

XVI stulecie to w dziejach architektury obronnej i rezydencjonalnej epoka charakteryzująca się przenikaniem się programów i form wywodzących się z późnego średniowiecza z rozwiązaniami i dekoracjami pochodzącymi z osiągnięć praktykowanych od XV w. we Włoszech, osadzonymi w tradycji antycznej. Rozwój kultury i przemiany obyczajów pociągały za sobą wzrost potrzeb w zakresie komfortu oraz jakości budownictwa. W zakresie obronności na nowe rozwiązania wpływ miały zmieniające się sposoby walki i zwiększający się poziom wiedzy techniczno-militarnej.

Czwarta konferencja z cyklu Colloquia castrensia będzie próbą podsumowania dotychczasowego, trzeba podkreślić, skromnego stanu badań oraz możliwością prezentacji realizowanych i planowanych projektów badawczych. Będzie też okazją do wymiany opinii. Szeroki zakres tematyczny daje możliwość podjęcia wielowątkowej dyskusji poruszającej zróżnicowane kwestie dotyczące przemian form architektonicznych zachodzących w XVI w. na tle historycznym, kulturowym czy społecznym.

Konferencja ma charakter otwarty i uczestnictwo w niej jest bezpłatne.