Jesteś tutaj: prof. Jacek Bartyzel » Miscellanea » Kalendarzyk reakcjonisty — lipiec

Kalendarzyk reakcjonisty — lipiec

Jacek Bartyzel

175 lat temu, 2 lipca 1840 roku, zmarł w Rzymie, w wieku 33 lat (ur. 26 III 1807), Sługa Boży Bogdan Teodor Jański, inicjator Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego (CR); studiował prawo, ekonomię i filozofię na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim, a w 1828 roku wygrał konkurs na profesora Instytutu Politechnicznego i otrzymał stypendium na podróż naukową po Europie; w Paryżu związał się z socjalistyczną sektą sensymonistów, a po upadku powstania listopadowego (był korespondentem prasowym Rządu Narodowego) pozostał na emigracji; w 1832 roku zerwał z sensymonistami, a dwa lata później odbył spowiedź generalną i przyjął pierwszą Komunię św.; odtąd – jako pierwszy jawny pokutnik emigracji – poświęcił się apostolatowi wśród emigrantów, przesiąkniętych w lwiej części ideami liberalno-masońskimi i rewolucyjnymi; w grudniu 1834 założył wraz z A. Mickiewiczem stowarzyszenie Braci Zjednoczonych, po jego rozpadzie – bractwo Służba Narodowa, a w 1836 – tzw. Domek Jańskiego; w 1837 roku wysłał do Rzymu z zadaniem założenia nowego domu i zdobycia wykształcenia teologicznego dwu swoich uczniów (również nawróconych rewolucjonistów): P. Semenenkę i H. Kajsiewicza, którzy już po jego śmierci, w 1842 roku, założyli zakon Zmartwychwstańców; w 2006 roku ówczesny ordynariusz płocki – bp Stanisław Wielgus – zainaugurował jego proces beatyfikacyjny (diecezjalna faza procesu zakończyła się w 2008).

80 lat temu, 3 lipca 1935 roku, zmarł w Łopuchówku k. Poznania, w wieku 85 lat (ur. 30 IX 1849), Michał Hieronim Bobrzyński, historyk, publicysta i polityk konserwatywny; pochodził z mieszczańskiego patrycjatu Krakowa, zięć Hipolita Cegielskiego; ukończył prawo na UJ, gdzie się doktoryzował (1872) i habilitował (1874); następnie kontynuował studia w Berlinie i Strasburgu; mając 28 lat (w 1877), został profesorem historii prawa polskiego i niemieckiego na UJ; od 1878 roku członek Akademii Umiejętności, od 1880 członek honorowy Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, od 1893 honorowy profesor Uniwersytetu Lwowskiego; był także dyrektorem Krajowego Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie; dziełem swego życia – Dziejami Polski w zarysie (1877), wielokrotnie potem wznawianymi i uzupełnianymi – stanął w szeregu współtwórców krakowskiej szkoły historycznej, wyrażającej najdobitniej jej główną tezę, że przyczyną upadku Rzeczypospolitej była jej „anomalia ustrojowa” na tle rozwoju nowożytnej Europy, czyli brak absolutyzmu monarszego, silnej władzy centralnej oraz administracji, przy czym w przeciwieństwie do jej starszych przedstawicieli (J. Szujski, ks. W. Kalinka) nie uwzględniał w historiozofii czynnika religijno-prowidencjalistycznego, za co był przez nich krytykowany i posądzany nawet o makiawelizm i statolatrię (osobiście był jednak żarliwym katolikiem, czytającym Biblię wyłącznie w greckim oryginale, a jako zarządca Galicji prowadził politykę prokościelną); w swojej działalności politycznej od początku związany był z konserwatywną „partią krakowską” (tzw. Stańczycy), stając się od lat 90. XIX wieku jej faktycznym przywódcą; od 1885 roku był posłem do Sejmu Krajowego we Lwowie i do austriackiej Rady Państwa w Wiedniu; jako wiceprezydent (formalnym prezydentem był z urzędu namiestnik Galicji i Lodomerii) Rady Szkolnej Krajowej w latach 1891-1902 położył wielkie zasługi dla rozbudowania i podwyższenia poziomu edukacji; po zamordowaniu (1908) przez ukraińskiego terrorystę Andrzeja hr. Potockiego został namiestnikiem Galicji (do 1913) i starał się kontynuować jego politykę szukania ugody z Ukraińcami; na tym tle popadł w konflikt z Narodową Demokracją oraz ze zbliżającymi się do niej konserwatystami wschodniogalicyjskimi (tzw. Podolacy); szukając przeciwwagi dla opozycji, zbudował tzw. Blok Namiestnikowski wraz z rozłamową frakcją PSL – Jana Stapińskiego; jako namiestnik rozciągnął także parasol ochronny nad półjawną działalnością paramilitarną J. Piłsudskiego i jego towarzyszy; w okresie I wojny światowej reprezentował (jako współzałożyciel i przywódca Ligi Państwowości Polskiej w 1915) tzw. orientację austro-polską, czyli dążenie do przekształcenia dualistycznej Monarchii Austro-Węgierskiej w trialistyczną, której trzecim członem miałoby być Królestwo Polskie utworzone z Galicji oraz b. Królestwa Kongresowego; w 1917 roku został austriackim ministrem ds. Galicji, lecz jego polityka (i rozwiązanie austro-polskie) legła w gruzach po Traktacie Brzeskim; jako członek Komisji Konstytucyjnej powołanej przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego, a następnie kierownik Ankiety Konstytucyjnej przy prezydencie ministrów J.I. Paderewskim przeszedł w projektach ustrojowych gładko od modelu monarchii konstytucyjnej do republiki prezydenckiej; jego statokratyczna koncepcja uwzględniała zawsze także umiarkowany parlamentaryzm, pluralizm partyjny oraz rozróżnienie pomiędzy konstytucyjną demokracją a ochlokracją, czyli rządami motłochu; surowo potępił zamach majowy J. Piłsudskiego i pomimo permanentnego antagonizmu z endecją (którą uważał za stronnictwo najszkodliwsze dla sprawy polskiej) pozwolił jej wysunąć demonstracyjnie swoją kontrkandydaturę przeciwko Marszałkowi na urząd prezydenta RP; z tego samego powodu nie aprobował podjętej przez jego syna Jana (1882-1951) próby politycznej konsolidacji konserwatystów w ramach obozu sanacyjnego, lecz nie dezawuował jej publicznie i zamilkł, wycofując się do życia prywatnego, którego resztę spędził w Wielkopolsce; kawaler Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą OOP.

5 lat temu, 4 lipca 2010 roku, zmarł w Zapopan (Jalisco, Meksyk), w wieku 94 lat (ur. 10 I 1916), Antonio Leaño Álvarez del Castillo, prawnik i aktywista tradycjonalistyczno-katolicki; pochodził z zamożnej rodziny hacenderos; wychowanek marianów i jezuitów; w latach 30. związał się z kontynuującym ducha cristiady konspiracyjnym ruchem Tecos [„Puchacze”], zostając jego subjefe; wraz ze swoim bratem Ángelem (1913-1951) zainaugurował ruch, który za cenę wielu ofiar (demonstrantów zastrzelonych przez policję i wojsko) wywalczył w 1935 roku pierwszą prywatną i katolicką uczelnię wyższą w Meksyku – Uniwersytet Autonomiczny Guadalajary, którego był rektorem dożywotnim; jako przywódca Tecos przyłączył w latach 50. ten ruch do ogólnokrajowej konspiracji katolickiej oraz antyjudeomasońskiej pn. El Yunque [„Kowadło”], założonej przez Ramona Platę Moreno (1935-1979), lecz zachowując autonomię Tecos względem centrali jako El Yunque de Occidente; w związku z przyjęciem przez Tecos pozycji sedewakantystycznej po Vaticanum II stał się stroną bratobójczej wojny w łonie yunquistas, trwającej do lat 80. i zakończonej pojednaniem z abpem Gudalajary, Juanem kard. Sandovalem, z którym wspólnie doprowadzili do kanonizacji 25 męczenników cristiady, beatyfikacji bł. Anakleta Gonzaleza Floresa oraz utworzenia Centro de Estudios Cristeros jego imienia.

90 lat temu, 5 lipca 1925 roku, urodził się w Chemillé-sur-Dême (Turenia) Jean Raspail, pisarz, podróżnik i odkrywca; pochodzi z rodziny wielkiej burżuazji (jego pradziadek François Raspail w 1848 roku był wnioskodawcą ustanowienia głosowania powszechnego we Francji); sam jest gorącym rojalistą, inicjatorem uroczystości żałobnych Francji Królewskiej w rocznicę (21 stycznia) zamordowania Ludwika XVI; nie opowiada się jednoznacznie po stronie żadnej opcji dynastycznej, lecz akcentuje sakralny wymiar „mistyki królewskiej” („świecki król – ktoś taki nie istnieje”); jest także konsulem honorowym Królestwa Patagonii, którego historię opisał w powieści Ja, Antoni de Tounens, król Patagonii (1981), za co otrzymał Wielką Nagrodę Powieściową Akademii Francuskiej; pośród licznych innych nagród jest laureatem Nagrody Chateaubrianda (1986) i Literackiej Nagrody Wartburga (2009); z wielu podróży, jakie odbył do niemal wszystkich zakątków świata, najdłuższą była trwająca prawie rok wycieczka samochodem z Ziemi Ognistej na Alaskę; po opublikowaniu w 2004 roku w „Le Figaro” artykułu Ojczyzna zdradzona przez Republikę, w której napiętnował politykę imigracyjną, został oskarżony przez LICRA o „prowokowanie nienawiści rasowej”, lecz uniewinniony przez sąd; z jego dzieł powieściowych i reportaży do najważniejszych należą: proroczy, katastroficzny Obóz świętych (1977), Oczy Ireny (1984), Siedmiu jeźdźców… (1993), Pierścień Rybaka (1995) oraz dylogia rojalistyczna Sire (1990) i Król zza morza (2000).

40 lat temu, 10 lipca 1975 roku, zmarł w opactwie w Nunraw (Szkocja), w wieku 85 lat (ur. 22 VIII 1889), Peter Frederick Charles Anson OSB, duchowny, historyk Kościoła i architektury; najstarszy syn admirała Charlesa Ansona (1859-1940), jego pradziadkiem po kądzieli był też admirał Horatio Nelson; jako członek anglikańskiej wspólnoty benedyktyńskiej (imię zakonne: Ryszard) w Caldey Island (założonej w 1906 roku przez Aelreda Carlyle’a OSB) w 1913 roku powrócił do jedności z Rzymem, poświęcając się odtąd apostolatowi, zwłaszcza jako fundator nakierowanego na marynarzy Statku Apostolskiego (jak pisał, jego dwiema miłościami były Kościół i morze), a także pisarstwu; członek Ligi Dystrybucjonistów H. Belloca i G.K. Chestertona; współzałożyciel (1943) Międzynarodowej Ligi Monarchistycznej (IML); w 1960 roku powrócił do życia monastycznego; w 1966 roku został rycerzem papieskiego Orderu św. Grzegorza Wielkiego.

150 lat temu, 11 lipca 1865 roku, zmarł w Krakowie, w wieku 59 lat (ur. 6 XII 1805), Walery Wielogłowski h. Starykoń, działacz społeczny i polityczny, księgarz, wydawca i publicysta; pochodził z zamożnej rodziny ziemiańskiej (spokrewnionej z Badenimi) – syn senatora Królestwa Polskiego i prezesa Senatu Rządzącego Wolnego Miasta Kraków, Kaspra Wielogłowskiego; w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku dosłużył się stopnia majora Wojska Polskiego i Virtuti Militari; po klęsce konspirował w Stowarzyszeniu Ludu Polskiego, a następnie, w latach 1836-1848 przebywał na emigracji we Francji, gdzie znalazł się w zasięgu apostolatu B. Jańskiego i ostatecznie, po nawróceniu, stał się „bratem zewnętrznym” Zakonu Zmartwychwstańców oraz ultramontaninem; w 1848 roku wrócił do Krakowa, gdzie założył Księgarnię i Wydawnictwo Dzieł Katolickich, Naukowych i Rolniczych, których kolportaż po niskich cenach obejmował wszystkie zabory; w 1854 roku zainicjował także Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych i pełnił do śmierci funkcję jego sekretarza; był członkiem Rady Miejskiej Krakowa oraz posłem na Sejm Krajowy we Lwowie; w latach 60. wydawał pismo „Ognisko”, w którym jako antidotum na desperackie zrywy powstańcze propagował pracę organiczną („bo Polskę nie wykonspirować, ale wypracować trzeba”) i panslawizm.

425 lat temu, 13 lipca 1590 roku, urodził się w Rzymie, w starej, szlacheckiej rodzinie, Emilio Bonaventura Altieri; obronił doktorat obojga praw (kanonicznego i cywilnego) i w 1624 roku przyjął święcenia kapłańskie; jako dyplomata papieski pracował m.in. w nuncjaturze w Polsce; w 1627 roku zostałem biskupem Camerino, był również gubernatorem Loreto i wizytatorem apostolskim całego Państwa Kościelnego; w latach 1644-1652 był nuncjuszem w Neapolu; kilkakrotnie wzbraniał się przed nominacją kardynalską, lecz ostatecznie otrzymał kapelusz od Klemensa IX tuż przed jego śmiercią w 1669 roku; po długim, pięciomiesięcznym konklawe został wybrany 29 IV 1670 – jako kandydat kompromisowy Habsburgów i Burbonów – 239. papieżem Świętego Kościoła Rzymskiego, przybierając imię Klemensa X [Clemens Decimus]; ukoronowany 11 V 1670; główną troską jego pontyfikatu było zbudowanie koalicji królestw chrześcijańskich przeciwko zagrożeniu tureckiemu (wsparł finansowo hetmana Jana Sobieskiego przed bitwą pod Chocimiem); beatyfikował m.in. Jana od Krzyża i papieża Piusa V; zmarł w 1676 roku.

1000 lat temu, 15 lipca 1015 roku, zmarł w drodze do Nowogrodu, w wieku około 55 lat, św. Włodzimierz I Wielki [norm. Valdemar; ukr. Володимир Великий], kniaź ruski z wareskiej (skandynawskiej) dynastii Rurykowiczów; najmłodszy syn kniazia Rusi Kijowskiej Światosława I; w podziale ojcowizny otrzymał najpierw (969) Nowogród Wielki, który w 977 utracił, lecz w 978 odzyskał, podbijając także Połock i Smoleńsk oraz (po zamordowaniu starszego, przyrodniego brata Jaropełka I) opanował też Kijów, zostając wielkim księciem (Gardarki) kijowskim; w 981 roku zagarnął polskie („lackie”) Grody Czerwieńskie (odzyskane w 1018 roku przez Bolesława I Chrobrego); zmusił do uległości Wiatyczów (982) i Radymiczów (984) oraz pokonał Jadźwingów (983); w 988 roku przyjął chrzest w Chersonezie, otrzymując także za żonę siostrę cesarza Bizancjum Bazylego II Bułgarobójcy, Annę Porfirogenetkę; dotąd okrutny i rozpustny (miał kilkanaście żon i podobno 800 konkubin), po nawróceniu stał się władcą miłosiernym, popierającym ewangelizację i wykorzeniającym pogaństwo (własnoręcznie wrzucił posąg Peruna do Dniepru); zbudował pierwszą kamienną cerkiew na Rusi i założył pierwszą szkołę; przez ostatnie lata panowania musiał zmagać się z kłótliwymi dwunastoma synami; jest czczony i przez prawosławnych, i przez grekokatolików.

70 lat temu, 17 lipca 1945 roku, urodził się w Londynie (w eksterytorialnym na czas jego narodzin hotelu Claridge, aby mógł przyjść na świat, zgodnie z konstytucją, na ziemi jugosłowiańskiej) Aleksander Karadziordziewicz [serb. Александар Карађорђевић], jedyne dziecko i następca tronu króla Jugosławii Piotra II oraz Aleksandry Greckiej; zmuszony do pozostania na emigracji wskutek opanowania Jugosławii przez komunistów i ogłoszenia jej republiką, a także pozbawienia obywatelstwa oraz konfiskaty majątku, odbył studia wojskowe w USA i Wielkiej Brytanii, a w latach 1966-1972 służył w marynarce brytyjskiej; od śmierci swego ojca (3 XI 1970) król de iure Serbii (b. Jugosławii) Aleksander II (używa oficjalnie tytułu księcia koronnego Serbii i Jugosławii); po upadku S. Miloševicia (2000) otrzymał zezwolenie na powrót do ojczyzny i zwrócono mu dwa pałace królewskie; jest popierany przez partię Vuka Draškovicia (Serbski Ruch Odnowy).

1375 lat temu, 18 lipca 640 roku, zmarł w okolicach Remirmontu (Wogezy), w wieku około 58-60 lat, św. Arnulf z Metzu [Saint Arnoul de Metz], w Polsce zwany Arnoldem Piwowarskim, frankijski możny i duchowny, protoplasta rodu Arnulfingów, zwanych też (od zięcia jego syna) Pepinidami, a później Karolingami; rycerz na dworze austrazyjskiego króla Teudeberta II; wraz z majordomem Austrazji Pepinem (Starszym) z Landen przyczynił się do wyniesienia na tron (613) Chlotara II i zjednoczenia państw frankijskich pod jego berłem; gdy jego żona (św. Doda) wybrała życie zakonne (614), chciał również wstąpić do klasztoru, lecz został obwołany biskupem Metzu; słynął z krzepkości, podnosząc z łatwością wozy drabiniaste i beczki z piwem, a także z cudownego rozmnożenia piwa (jest patronem piwowarów); w 629 roku zrezygnował z biskupstwa i osiadł jako pustelnik w lesie w południowych Wogezach, zajmując się też pielęgnowaniem trędowatych i chorych.

70 lat temu, 18 lipca 1945 roku, urodził się w Lizbonie Joaquim Maria Botelho de Sousa Cymbron, prawnik i publicysta; założyciel i przywódca Portugalskiego Ruchu Legitymistycznego (Movimento Legitimista Português), katolicki monarchista-miguelista, przyjaciel i sojusznik hiszpańskich karlistów, tradycjonalista, autor Manifestu Kontrrewolucyjnego, który jako remedium na globalistyczną „Wieżę Babel”, kłamstwo demokracji i fałszywy dylemat „lewica – prawica” wskazuje powrót do ładu tradycyjnego, czyli katolickiej monarchii tradycyjnej.

150 lat temu, 20 lipca 1865 roku, urodził się w San Miniatello k. Florencji Enrico Corradini, dramaturg, powieściopisarz, publicysta i polityk, twórca włoskiego nacjonalizmu integralnego; ukończył studia filologiczne, w 1896 roku założył we Florencji czasopismo literackie „Il Marzocco”, z programem antypozytywistycznym i symbolistycznym, a w 1903 przegląd kulturalno-polityczny „Il Regno” [„Królestwo”]; jego wczesna twórczość była typową dla epoki fin-de-siècle’u ekspresją nietzscheanizmu, neoromantycznego estetyzmu i dekadenckiego modernizmu w stylu G. D’Annunzia, od którego wszelako przejął także apoteozę starożytnego Rzymu i pragnienie wielkości Włoch, któremu dał upust zwłaszcza w pięcioaktowej tragedii Juliusz Cezar (1902); skupiając izolowane dotąd grupy z różnych regionów, doprowadził w 1910 roku do I Kongresu Nacjonalistycznego we Florencji, na którym zostało utworzone Włoskie Stowarzyszenie Nacjonalistyczne (Associazione Nazionalista Italiana); jako teoretyk i przywódca ANI wniósł decydujący wkład w ostateczne przezwyciężenie przez nacjonalizm XIX-wiecznego nacjonalitaryzmu o charakterze demoliberalnym, „internacjonalistycznym” i antyklerykalnym; nacjonalizm w jego ujęciu odrzuca „kłamstwo demokratyczne, kłamstwo socjalistyczne i kłamstwo komunistyczne”, parlamentaryzm, partie polityczne („koczujące bandy”), pacyfizm, a także pozytywizm, racjonalizm i materializm zatruwające umysły Włochów wskutek narzuconego przez liberałów modelu edukacyjnego; pozytywnie nacjonalizm jest spirytualizmem, uczącym poświęcenia w służbie „świętej osoby Ojczyzny” i dla stworzenia Imperium; opowiadał się za monarchią (nie fasadową, lecz realną) i korporacjonizmem; wcześniej „poganizujący”, około 1911 roku określił się też jako wierzący i praktykujący katolik, nadal jednak rozróżniając pomiędzy „chrystianizmem” (przesyconym semityzmem i egalitaryzmem) a katolicyzmem uniwersalnym, rzymskim i łacińskim; w 1911 roku przeprowadził kampanię prasową na rzecz wojny z Turcją celem skolonizowania Libii; na łamach założonego wraz z A. Rocco i L. Federzonim tygodnika (w 1914 przekształconego w dziennik) „L’Idea Nazionale” prezentował wytrwale program imperialistyczny, kolonialny i ekspansjonistyczny, wzywając też nową burżuazję narodową do stania się nową arystokracją, pod której przywództwem Włochy przestaną być „narodem proletariackim”; w czasie I wojny światowej był początkowo zwolennikiem wypełnienia zobowiązań sojuszniczych Włoch wobec państw centralnych, później jednak zmienił zdanie i zaakceptował udział w wojnie po stronie Ententy; w 1919 roku poparł wyprawę D’Annunzia na Fiume i zachęcał go do „marszu na Rzym”; po conquista dello Stato B. Mussoliniego wyraził zgodę na „fuzję” ANI z partią faszystowską; 1 III 1923 został mianowany przez Wiktora Emanuela III senatorem Królestwa; do 1928 był także ministrem stanu w rządzie Mussoliniego oraz (I 1925 – XII 1929) członkiem Wielkiej Rady Faszystowskiej; znał i utrzymywał zażyłe kontakty z narodowcami polskimi (S. Kozicki, R. Dmowski, W. Jabłonowski), a jego główna praca – Jedność i potęga narodów – została przetłumaczona przez J. Zdzitowieckiego i wydana (1937) w bibliotece Awangardy Państwa Narodowego; pod koniec życia był rozczarowany rezultatami faszyzmu, ale nie wyrażał tego publicznie; zmarł w 1931 roku i został pochowany w narodowym panteonie we florenckiej Bazylice Świętego Krzyża, obok cenotafu Dantego oraz grobowców Michała Anioła, Machiavellego, Galileusza, Rossiniego i innych wielkich twórców.

5 lat temu, 20 lipca 2010 roku, zmarł w Richmond (Wirginia, USA), w wieku 89 lat (ur. 26 VI 1921), Thomas Steven Molnar (właśc. Molnár Tamás István), historyk idei i filozof, katolicki tradycjonalista i legitymista habsburski; urodził się w Budapeszcie, ale jego rodzina pochodziła z Siedmiogrodu, utraconego przez Węgry na mocy zbójeckiego traktatu w Trianon; w 1940 roku wyjechał na studia do Lowanium w Belgii, gdzie związał się z katolicką konspiracją antyhitlerowską, w następstwie czego został osadzony w obozie w Buchenwaldzie, a później w Dachau; po spędzeniu kilku lat powojennych w Paryżu, w 1949 wyjechał do USA, gdzie uzyskał doktorat z filozofii na Columbia University; w latach 1957-1967 wykładał literaturę francuską i powszechną w Brooklyn College (City University of NY), następnie historię kultury europejskiej w Long Island University; wraz ze swoim rodakiem J.A. Lukacsem patronował środowisku tzw. paleokonserwatystów z „Chronicles”, był też współpracownikiem kwartalnika „Modern Age” R. Kirka, katolickiego „Triumph” L. Brent Bozella oraz „National Review” W.F. Buckleya, ostatecznie jednak doszedł do wniosku, że dla konserwatyzmu Ameryka stanowi ugór nie do zaorania; w kulturze i mentalności amerykańskiej raził go egalitaryzm, pragmatyzm, ekonomizm, konformizm, demoliberalizm, brzydził się też purytanizmem; mimo spędzenia większości życia w Ameryce pozostał Węgrem i uniwersalnym Europejczykiem, strażnikiem katolicko-monarchicznej Europa Sacra; współpracował z pismami francuskimi („Itinéraires” J. Madirana, „Aspects de la France”, „Catholica” B. Dumonta), hiszpańskimi („Verbo”) i niemieckimi (monachijski „Criticón”); po wyzwoleniu się Węgier spod dominacji sowieckiej otrzymał katedrę filozofii religii na Uniwersytecie Budapeszteńskim i na Uniwersytecie Katolickim Pétera Pázmány’ego; w 1995 został wybrany do Węgierskiej Akademii Sztuk, w 2000 otrzymał Nagrodę Istvána Széchenyi, a w 2002 Nagrodę Kulturalną św. Stefana; był jednym z największych teoretyków (i historyków zarazem) katolickiej kontrrewolucji w XX wieku; spośród „rodzin” duchowych prawicy jego forma mentis stanowiła tradycja francuskiej myśli reakcyjnej, od J. de Maistre’a po Ch. Maurrasa i G. Bernanosa; zdruzgotany rewolucją soborową okazywał sympatię dla dzieła abpa M. Lefebvre’a, wskazując także wcześniejsze, zawierające ziarna późniejszej kapitulacji, „strategie przystosowawcze” hierarchii kościelnej do „ducha czasów nowych”, które otworzyły śluzy, przez które „Kościół posoborowy” wpuścił do swego wnętrza ducha „burżuazyjnego” na Zachodzie, a socjalistycznego na Wschodzie, porzucając jednocześnie swoich kontrrewolucyjnych obrońców; wierny klasycznemu rozumieniu polityki katolickiej, poddawał druzgocącej krytyce ideologię „państwa świeckiego” oraz „pokusę immanentyzacji Boga”; przypominając, iż polityka i świętość stanowią „bliźniacze siły”, wskazywał katastrofalne skutki średniowiecznych sporów „Świątyni” (papiestwa) i „Pałacu” (cesarstwa), na których skorzystało jedynie burżuazyjne „Społeczeństwo Obywatelskie”, dokonujące sekularystycznej rewolucji, rodzącej „królestwo techniki”.

75 lat temu, 22 lipca 1940 roku, urodził się w Pau (Akwitania) Sykstus Henryk Hugon Franciszek Ksawery Burbon-Parma, infant Hiszpanii, książę (duque) Aranjuezu, książę-regent Parmy i Piacenzy (hiszp. S.A.R. Don Sixto Enrique Hugo Francisco Javier de Borbón-Parma y Bourbon-Busset; wł. Sisto Enrico Ugo Francesco Saverio di Borbone-Parma; franc. Sixte-Henri-Hugues-François-Xavier de Bourbon-Parme), młodszy syn ks. Franciszka Ksawerego Burbon-Parma (1889-1977), ówczesnego regenta Wspólnoty Tradycjonalistycznej, później króla de iure Hiszpanii Ksawerego I oraz księżnej Marii Magdaleny Bourbon-Busset (1898-1984); edukację i formację otrzymał w szkołach lasalianów, benedyktynów i marianów, ukończył studia prawnicze, filologiczne (klasyczne i współczesne) oraz finanse; pod przybranym nazwiskiem „Enrique Aranjuez” zaciągnął się w 1965 roku do 1. Bandery (Tercio) hiszpańskiej Legii Cudzoziemskiej, lecz 2 maja, po złożeniu ślubowania na sztandar Hiszpanii i odkryciu jego tożsamości został wydalony z legionu i z terytorium Hiszpanii; następnie walczył jako ochotnik w portugalskich siłach zbrojnych, broniąc Angoli i Mozambiku przed agresją komunistyczną; po zdradzie ideałów karlizmu przez jego starszego brata, Karola Hugona (1930-2010), stanął na czele Wspólnoty Tradycjonalistycznej, która pod jego dowództwem i przy wsparciu ugrupowań frankistowskich (Hiszpański Związek Narodowy, Nowa Siła) oraz prawicowych ochotników z Argentyny, Francji, Włoch i Niemiec stoczyła 9 V 1976 ostatnią bitwę w historii karlizmu (sixtinos contra hugonotos), broniąc dostępu do sanktuarium w Irache pod Montejurrą czerwonej międzynarodówce, zaproszonej tam przez jego brata socjalistę, i kładąc trupem dwóch „karlomaoistów”; w czerwcu 1988 roku, jako jedyny książę chrześcijański na świecie, wziął udział w ceremonii konsekracji czterech biskupów dla FSSPX przez abpa M. Lefebvre’a i bpa A. de Castro Mayera; w obronie Tradycji katolickiej kierował także listy otwarte do papieży Jana Pawła II (2003) i Benedykta XVI (2005, 2006); w styczniu 2001 roku, podczas podróży po Ameryce Romańskiej, cudem uszedł z życiem z ciężkiego wypadku samochodowego; mimo inwalidztwa nie zaniechał aktywności, lecz wzmógł ją jeszcze, odbywając regularne podróże do Ameryki Południowej, Afryki Północnej i na Bliski Wschód jako organizator akcji charytatywnych na rzecz ofiar amerykańskich agresji, poszukując także sojuszników politycznych przeciwko amerykańskiej dominacji w świecie; wspierał francuski Front Narodowy, dopóki na jego czele stał J.-M. Le Pen; jego stałą rezydencją jest pałac w Lignières we Francji, gdzie odbywają się także uniwersytety letnie Action Française; w 2001 roku powołał swój Sekretariat Polityczny, na którego czele stanął karlistowski myśliciel, prof. Rafael Gambra (1920-2004), po śmierci tegoż – prof. Miguel Ayuso (ur. 1961), a od 2010 – prof. José Miguel Gambra (ur. 1950); w 2005 roku kierował w Hiszpanii akcją przeciwko „Konstytucji Europejskiej”; jako prawowity dziedzic koron las Españas nosi imię Henryka V (lub Sykstusa Henryka I), lecz na co dzień używa jedynie tytułu regenta Wspólnoty Tradycjonalistycznej (Comunión Tradicionalista) oraz „Chorążego Tradycji” (el Abanderado de la Tradición); w 2009 roku wystosował list do swoich bratanków, Karola Ksawerego i Jakuba, wzywając ich do uznania 5 zasad legitymizmu hiszpańskiego oraz odbycia formacji pod jego kierunkiem, po której mógłby przekazać im pełnię praw i zobowiązań dynastii prawowitej (legítima); wobec zignorowania tego listu przez adresatów oraz bezdzietności króla, jego aktualnymi sukcesorami, zgodnie z prawem semisalickim, są: jego siostra Franciszka (ur. 1928) i jej najstarszy syn, ks. Karol Henryk Lobkowicz (ur. 1964); jako członek Domu Kapetyńskiego zajmuje również 43. pozycję w porządku sukcesji korony francuskiej.

900 lat temu, 24 lipca 1115 roku, zmarła w Bondeno di Roncore (Emilia-Romania), w wieku ok. 69 lat (ur. 1046), Matylda z Canossy (łac. Mathildis, wł. Matilde di Canossa), Matylda Toskańska (Matilde di Toscana), margrabina (margravio) Canossy, Toskanii i księżna (duchessa) Spoleto; córka księcia Bonifacego III z Toskanii i księżnej Lotaryngii, Beatrycze, żona Gotfryda III(IV) z Lotaryngii – w 1070 lub 1071 uzyskała repudium od małżeństwa i zaczęła zarządzać Toskanią samodzielnie; była znana ze swej waleczności, dowodząc osobiście w bitwach, ponoć z mieczem ojca w dłoni; w sporze o inwestyturę poparła papieża św. Grzegorza VII Hildebranda i to pod jej zamkiem w Canossie cesarz (ściślej: dopiero in spe) i król Henryk IV pokutował w styczniu 1077 przez trzy dni boso, aby uzyskać zdjęcie klątwy; na starość wstąpiła do klasztoru benedyktyńskiego; tuż przed śmiercią przyznała Florencji status miasta.

650 lat temu, 27 lipca 1365 roku, zmarł w Mediolanie, w wieku 25 lat (ur. 1 XI 1339), Rudolf IV Założyciel (Rudolph IV. der Stifter) z dynastii Habsburgów, prawnuk i wnuk królów Niemiec (Rudolfa I i Albrechta I), syn księcia Austrii Albrechta II Kulawego, od 1357 roku wójt Alzacji, od 20 lipca 1358 roku książę (Herzog) Austrii i Karyntii; jego panowanie wypełniła rywalizacja z cesarzem Karolem IV (Luksemburskim) o pozycję w Rzeszy, w której uciekał się do preparowania pseudohistorycznych dokumentów i uzurpowania sobie różnych tytułów, zakończona niepowodzeniem (nie uzyskał godności elektora, utracił wójtostwo Alzacji i musiał zrezygnować z posługiwania się tytułem arcyksiążęcym, uzyskał jedynie w lenno Tyrol); sukcesem zakończyły się natomiast jego starania w Kurii Rzymskiej o erygowanie uniwersytetu w Wiedniu (1365), co dotychczas było przywilejem cesarzy i królów; rozpoczął także przebudowę wiedeńskiego kościoła św. Szczepana (stąd pochodzi jego przydomek Fundator) i podniesienie go do rangi kolegiaty; w 1364 roku zawarł ze swoimi braćmi umowę rodową, która gwarantowała niepodzielność ich ziemi oraz nadrzędną pozycję najstarszemu; zmarł w 1365 roku.

50 lat temu, 30 lipca 1965 roku, urodził się w Weronie PierLuigi Zoccatelli, socjolog i eseista katolicki; w młodości był muzykiem rockowym, grającym w kapelach inspirujących się doktryną Alesteira Crowleya, po nawróceniu został działaczem tradycjonalistycznego Sojuszu Katolickiego (Alleanza Cattolica); wicedyrektor Centrum Studiów nad Nowymi Religiami (CENSUR), współredaktor (z Massimo Introvigne) Encyklopedii Religii we Włoszech; specjalizuje się w studiach nad ezoteryzmem, gnozą, hermetyzmem, satanizmem, symbolizmem religijnym oraz psychologią religii.

PMK Design
© Organizacja Monarchistów Polskich 1989–2024 · Zdjęcie polskich insygniów koronacyjnych pochodzi z serwisu replikiregaliowpl.com.