Kalendarzyk reakcjonisty — luty

Jacek Bartyzel

90 lat temu, 1 lutego 1925 roku, urodził się na zamku w Chanteloup-les-Boys (Nièvre, Burgundia) Gérard Saclier de la Bâtie, filozof i teolog polityczny, teoretyk i animator legitymizmu, heraldyk i genealog; w 1953 roku założył Centrum Wzajemnej Pomocy Genealogicznej i Pamiątek Sancerre (CEGSS), a rok później – stowarzyszenie La Vendée sancerroise („Sancerre” to nazwa szlachetnego białego wina z winnic Dolnej Loary), badające historię kontrrewolucji w Berry; w 1957 roku, pod auspicjami króla z prawa Jakuba II (Jakuba Henryka Burbońskiego, diuka Andegawenii i Segowii), założył Powszechne Stowarzyszenie Legitymistów Francuskich (AGLF) – przekształcone w 1979 w Unię Kół Legitymistycznych Francji (UCLF) – oraz „La Gazette Royale” (od 2000 wydawaną w formie elektronicznej), pozostając ich przewodniczącym i redaktorem naczelnym do końca życia; jako bojownik Tradycji katolickiej (jego dewizą było zawołanie Wandejczyków: Pour Dieu et pour Roi), założył pierwszą we Francji organizację świeckich tradycjonalistów – Stowarzyszenie Św. Piusa V, a następnie Komitet Koordynacyjny Stowarzyszeń Katolickich; był również jednym z inicjatorów słynnej „zakazanej mszy”, odprawionej 29 VIII 1976 w Lille przez abpa M. Lefebvre’a; pomysłodawca i główny redaktor wielkiej współczesnej syntezy jurydycznej, historycznej, filozoficznej i teologicznej legitymizmu pt. Manifest Legitymistyczny (2006); zmarł w 2006 roku; dzieło jego życia kontynuuje syn Hugues.

70 lat temu, 2 lutego 1945 roku, w więzieniu Plötzensee (Berlin) zginął, w wieku 60 lat, Carl Friedrich Goerdeler, prawnik i polityk; urodzony w Pile; luterański konserwatysta (jego dewizą było: omnia restaurare in Christo) i monarchista, działacz Wolnej Partii Konserwatywnej (FKP), a w okresie Republiki Weimarskiej Niemiecko-Narodowej Partii Ludowej (DNVP); w latach 1922-1930 nadburmistrz Królewca, a 1930-1937 Lipska (zmuszony do ustąpienia przez hitlerowców); do 1935 roku uważał A. Hitlera za „oświeconego dyktatora”, krytykując go jedynie za pakt o nieagresji z Polską; od ok. 1938 uczestnik prawicowej konspiracji antyhitlerowskiej, planujący restaurację monarchii Hohenzollernów (w osobie ks. Oskara Pruskiego); był typowany na kanclerza Rzeszy w razie powodzenia spisku z 20 lipca 1944; w wysyłanych Anglikom planach pokojowych domagał się utrzymania granic Niemiec z 1914 roku (Polska miała otrzymać „rekompensatę” za Poznańskie i Pomorze w postaci Litwy Kowieńskiej) i przyłączenia Austrii; po niepowodzeniu zamachu uniknął zrazu aresztowania, ukrywając się, ale został zadenuncjowany przez kobietę, która go rozpoznała; aresztowany 12 VIII 1944, został skazany przez tzw. Trybunał Ludowy na karę śmierci, której przez dłuższy czas nie wykonywano, chcąc wydobyć z niego torturami informacje o innych spiskowcach; został stracony przez powieszenie.

70 lat temu, 2 lutego 1945 roku, w więzieniu Plötzensee (Berlin) zginął, w wieku 60 lat, Johannes Popitz, prawnik, ekonomista i polityk; konserwatysta i monarchista; od 1919 roku pełnił różne funkcje w ministerstwie finansów, w rządzie gen. K. von Schleichera minister bez teki; od 21 IV 1933 pruski sekretarz stanu i minister finansów; w latach 1933-1938 należał do NSDAP, zrezygnował z wszystkich funkcji po tzw. nocy kryształowej; należał do opozycyjnego klubu dyskusyjnego Mittwochsgesselschaft i związał się z prawicową konspiracją antyhitlerowską; w projekcie konstytucji przyszłych Niemiec zakładał rządy autorytarne oraz restaurację monarchii (w osobie kronprinza Wilhelma Pruskiego); śledzony przez Gestapo jeszcze przed zamachem płk. C. von Stauffenberga, aresztowany 21 lipca 1944 i skazany 3 października przez tzw. Trybunał Ludowy na karę śmierci; jego egzekucję wstrzymywał H. Himmler (którego Popitz już w lipcu 1943 namawiał do udziału w zamachu stanu i wszczęcia rokowań z aliantami zachodnimi); został stracony przez powieszenie.

200 lat temu, 4 lutego 1815 roku, urodził się Kornel Krzeczunowicz h. własnego, ziemianin i polityk; pochodził ze starej ormiańskiej i spolszczonej rodziny, związanej od wieków ze Lwowem; konserwatysta, związany z Hotelem Lambert, a następnie ze stronnictwem tzw. Podolaków; długoletni poseł na Sejm Galicyjski i do austriackiej Rady Państwa; zwalczał separatyzm ukraiński; zmarł w 1881 roku.

100 lat temu, 6 lutego 1915 roku, zmarł w Bergamo (Lombardia), w wieku 66 lat, Nicolò Rezzara, socjolog, działacz społeczny i polityk katolicki; od 1877 roku działacz ogólnowłoskiej organizacji konserwatystów katolickich Dzieła Kongresowe (Opere dei Congressi), od 1882 – członek Komitetu Centralnego i od 1887 do 1901 – sekretarz generalny; współzałożyciel periodyku „Libertà d’insegnamento” [„Wolność nauczania”], dziennika „L’Eco di Bergamo” i tygodnika politycznego „Il Campanone” [„Dzwon”]; współorganizator Ligi Robotniczej (Lega Operaia), z której wyłoniła się chrześcijańska Włoska Konfederacja Pracujących (obecnie CISL).

20 lat temu, 8 lutego 1995 roku, zmarł we Fryburgu (Szwajcaria), w wieku 92 lat, Józef Maria [właśc. Józef Franciszek Emanuel] Bocheński, h. Rawicz, imię zakonne Innocenty Maria OP, filozof, logik, historyk logiki, sowietolog i publicysta; starszy brat Aleksandra (1904-2001) i Adolfa (1909-1944) Bocheńskich oraz Olgi Zawadzkiej (1905-2008); ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej (8 Pułk Ułanów); studiował ekonomię na UJK i Uniwersytecie Poznańskim; jako prezes Organizacji Młodzieży Monarchistycznej walczył po stronie rządowej w maju 1926 roku; w tym samym roku wstąpił (za namową o. J. Woronieckiego OP) do seminarium duchownego, rok później do nowicjatu Zakonu Kaznodziejskiego św. Dominika, a w 1932 otrzymał święcenia kapłańskie; ukończył filozofię we Fryburgu (1931), a doktorat z teologii otrzymał w rzymskim Collegium Angelicum, gdzie w latach 1934-1940 był profesorem logiki; dwukrotny (1932, 1934) uczestnik Międzynarodowych Kongresów Tomistycznych; założyciel i redaktor „Polskiego Przeglądu Tomistycznego” (ukazał się tylko jeden numer w 1939), gdzie opublikował pierwszy (niepełny) polski przekład opusculum św. Tomasza o królowaniu; w 1938 habilitował się na UJ; w czasie II wojny światowej kapelan WP w 80. Pułku Piechoty (brał m.in. udział w bitwie pod Kockiem) oraz w II Korpusie (m.in. pod Monte Cassino); od 1945 profesor filozofii współczesnej na Uniwersytecie Fryburskim (w latach 1964-1966 jego rektor); kierownik Instytutu Europy Wschodniej we Fryburgu, redaktor „Studies in Soviet Thought” i serii „Sovietica”; ekspert w postępowaniu delegalizacyjnym partii komunistycznej w RFN oraz wielu rządów w dziedzinie sowietologicznej; członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie oraz (od 1994) PAN; doktor h.c. pięciu uniwersytetów; w drugiej połowie XX wieku ewolucji uległo zarówno jego stanowisko filozoficzne (od tomizmu do filozofii analitycznej, gdyż filozofia syntetyczna jest już, jego zdaniem, niemożliwa z powodu niemożności ogarnięcia wszystkich danych dostarczanych przez nauki szczegółowe), jak i ideowo-polityczne: przed wojną zwolennik i teoretyk nacjonalizmu oraz „monoideowego” państwa katolickiego, po wojnie uznał demokrację za jeden z filarów cywilizacji europejskiej (Manifest Demokratyczny); dokonał też kontrowersyjnego rozróżnienia pomiędzy „chrześcijańską bogobojnością” a „moralnością świata tego”, której naczelnym nakazem jest: „postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło”; piętnował rozliczne „zabobony” (głównie „naukowe”, acz również na przykład humanizm i pacyfizm), których „najbogatszym zbiorem” jest marksizm-leninizm.

150 lat temu, 12 lutego 1865 roku, urodził się w Paryżu Louis Dimier, historyk i krytyk sztuki oraz historyk kontrrewolucji; monarchista; syn imigranta sabaudzkiego, podtrzymywał rodzimą tradycję regionalną jako dyrektor dziennika „Le Réveil savoyard”, założonego przezeń w 1906 roku; od 1938 był również sekretarzem wieczystym Akademii w Val d’Isère; przez 25 lat związany z Action Française, w 1907 roku z „namaszczenia” Ch. Maurrasa założył „rojalistyczną Sorbonę”, czyli Instytut Akcji Francuskiej, w której sam kierował katedrą (chaire) Rivarol (historii idei politycznych), opublikował też obszerną pracę o mistrzach kontrrewolucji XIX wieku, jednak po ostrej scysji z Maurrasem opuścił AF w 1925 roku, poświęcając się odtąd wyłącznie krytyce artystycznej; jako historyk sztuki specjalizował się w malarstwie późnego średniowiecza, francuskiego renesansu i klasycyzmu; choć nacjonalista polityczny, był „antynacjonalistą” estetycznym, przeciwstawiając się propagatorom tezy o „sztuce autochtonicznej” i dowodząc, że to artyści włoscy – na czele z Le Primatice (Francesco Primaticcio) – nauczyli Francuzów kultury klasycznej; chwała malarstwa, rzeźby i architektury Grand Siècle została dopiero zaprzepaszczona w dobie dominacji ideologii oświecenia i rewolucji, głównym winowajcą upadku artystycznego czynił zaś J.-L. Davida, który zdradził tradycję klasyczną przez „afektowany puryzm” jego „archaizujących doktryn” oraz indywidualistyczne odstąpienie od autentycznej tożsamości narodowej, nierozerwalnie złączonej z dynastią kapetyńską; zmarł w 1943 roku.

15 lat temu, 13 lutego 2000 roku, zmarł w Bonn, w wieku 77 lat, Rüdiger Altmann, socjolog polityki i publicysta; uczeń (w czasie wojny) Carla Schmitta i (po wojnie) lewicowego politologa Wolfganga Abendrotha; działacz młodzieżówki CDU i wydawca (od 1954) pisma „Civis”; doradca Konrada Adenauera i Ludwiga Erharda, autor koncepcji solidarnego „uformowanego społeczeństwa” (Formierte Gesellschaft) i „demokracji z autorytetem” (Demokratie mit Autorität); od lat 60. krytyk rosnących ciągle redystrybucyjnych funkcji państwa, „pluralizmu tonących dochodów i luk budżetowych”, socjalnego państwa będącego „wykastrowanym kotem, który przybiera na objętości, tracąc potencję”; autor pamfletu na kanclerza H. Kohla Zero przed przecinkiem; niedługo przed śmiercią oświadczył, że nie uważa się już za konserwatystę, bo wszystko, co chciał konserwować, zużyło się.

150 lat temu, 15 lutego 1865 roku, zmarł w Londynie, w wieku 62 lat, abp Nicholas Patrick Stephen kard. Wiseman, duchowny, teolog, historyk starożytności, orientalista i powieściopisarz; urodził się w rodzinie anglo-irlandzkich emigrantów w hiszpańskiej Sewilli; święcenia kapłańskie otrzymał w 1825 roku; w angielskim kolegium w Rzymie uzyskał doktorat z teologii, a następnie (1827) został jego wicerektorem i (1828-1840) rektorem; z nominacji papieża Leona XII profesor języków wsch. na Uniwersytecie Rzymskim; podczas pobytu w Anglii 1835-1836 zainteresował się („anglokatolickim”) ruchem oksfordzkim i wywarł wpływ na J.H. Newmana; w 1836 założył „Dublin Review”; 22 V 1840 mianowany koadiutorem wikariusza apostolskiego dla Dystryktu Centralnego Anglii; wraz z przywróceniem (29 IX 1850) przez papieża bł. Piusa IX katolickiej hierarchii w Anglii mianowany głową Kościoła angielskiego jako prymas Anglii i Walii, arcybiskup-metropolita Westminsteru i jednocześnie pierwszy od czasów reformacji angielski kardynał; w 1854 roku prezentował w Rzymie definicję dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP; zdecydowany ultramontanin.

10 lat temu, 15 lutego 2005 roku, zmarł w Buenos Aires, w wieku 84 lat, Jorge F. Montiel Belmonte, historyk, publicysta i działacz nacjonalistyczny; aktywista Sojuszu Wyzwolicielsko-Nacjonalistycznego (Alianza Libertadora Nacionalista); współpracował również z Partią Narodową Republiki Wschodniej Urugwaju i jej organem „El Debate” (później „El Deber”); fundator Wielkiego Krzyża Stalowego ku czci argentyńskich bohaterów narodowych – zwycięzców w bitwie (Batalla de la Vuelta de Obligado) na rzece Parana z flotą francusko-brytyjską (20 XI 1845).

5 lat temu, 15 lutego 2010 roku, zmarł w Saint-Parres-lès-Vaudes (Szampania-Ardeny) ks. Georges de Nantes, znany lepiej jako L’Abbé de Nantes, duchowny katolicki, myśliciel mistyczno-apokaliptyczny i kontrrewolucyjny; święcenia kapłańskie otrzymał w 1948 roku; w 1958 roku założył kongregację misyjną Małych Braci Najświętszego Serca Jezusa; związany tradycją rodzinną z Action Française, sam w latach 50. współpracował (pod pseudonimem Amicus) z „Aspects de la France”; jako obrońca Algierii Francuskiej (współpracownik „L’Ordre Français”) aresztowany i internowany w latach 1962-1963; oskarżyciel Soboru Watykańskiego II i Pawła VI o zastąpienie kultu Boga „kultem człowieka”, schizmę i herezję oraz przekształcenie Kościoła w „Ruch Ożywienia Duchowego Demokracji Powszechnej” – z tego powodu suspendowany a divinis w 1966 i obłożony interdyktem w 1997 roku; w 1967 roku założył Ligę Kontr-Reformy Katolickiej (Ligue de la Contre-Réforme catholique).

70 lat temu, 16 lub 17 lutego 1945 roku, zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau, w wieku 60 lat, Friedrich Percyval Reck-Malleczewen [właśc. Fritz Reck], lekarz, dziennikarz i pisarz; pochodził z pruskiej rodziny junkierskiej na Mazurach (Maleczewo); po ukończeniu medycyny służył jako lekarz okrętowy; jako krytyk teatralny pisał recenzje do „Süddeutsche Zeitung”; specjalizował się w literaturze dziecięcej (wiele z tych książek było zakazanych w III Rzeszy) oraz w biografiach z epoki rewolucji protestanckiej (sekta anabaptystów i jej „Führer” Jan z Lejdy) i francuskiej (J.-P. Marat, Ch. Corday); pielęgnował maniery arystokratyczne i wielbił monarchię Habsburgów; przyjaźnił się z O. Spenglerem i obracał w kręgach „rewolucji konserwatywnej” (E. Niekisch, bracia Jüngerowie), ale sam postulował „rewolucję duchową”, która zbliży Niemcy do antycznych ideałów dobra i piękna; w 1930 roku konwertował na katolicyzm; od początku nieprzejednany wróg narodowego socjalizmu (który sprawił, że lud niemiecki stał się plebsem) i osobiście A. Hitlera nazywanego przezeń „Wielkim Manitu”, „szefem bandy rozbójniczej”, „wielkim eunuchem” i „tym wieprzem”; w czasie wojny utrzymywał kontakty zarówno z kręgiem konspiracyjnym braci von Stauffenbergów, jak i z kręgiem Białej Róży; aresztowany (wskutek denuncjacji) przez Gestapo w grudniu 1944 roku i przewieziony do obozu został – według jednej wersji – zamordowany 16 lutego, albo zmarł na dur brzuszny następnego dnia; jego wydany po wojnie Dziennik człowieka zdesperowanego jest jedną z najcenniejszych (obok V. Klemperera) analiz Lingua Tertii Imperii.

60 lat temu, 17 lutego 1955 roku, urodził się w Bisceglie (Puglia, Włochy) Marcello Veneziani, dziennikarz i pisarz; absolwent filozofii, współpracownik wielu dzienników i przeglądów (m.in. „Il Tempo”, „Il Giornale Italia”, „Il Messagero”, „La Stampa”, „Il Resto del Carlino”), wydawca „L’Italia settimanale” (1992-1995), „Lo Stato” (1998-1999) i od 2004 „Il Giornale”; teoretyk kultury prawicy, historyk rewolucji konserwatywnej we Włoszech i tradycjonalizmu integralnego (J. Evola).

25 lat temu, 17 lutego 1990 roku, zmarł w León (Guanajuato, Meksyk), w wieku 79 lat, José Antonio Trueba Olivares, prawnik, publicysta i działacz synarchistyczny (narodowo-katolicki); starszy brat Alfonsa Trueby, również synarchisty i historyka; w latach 30. działacz sekcji 11. (obywatelsko-społecznej) podziemnego Legionu; współzałożyciel (23 V 1937) i pierwszy Jefe nacional (do 13 III 1938) Narodowego Związku Synarchistycznego (Unión Nacional Sinarquista); współautor Manifestu Komitetu Organizacyjnego UNS, 16 Punktów Podstawowych, Synarchistycznego Pentalogu i Zasad Głównych; w latach 1942-1943 kierował kolonią synarchistyczną w Villa Kino (Sonora); w konflikcie (1944) pomiędzy kolejnymi szefami UNS: tradycjonalistą Salvadorem Abascalem i proamerykańskim Manuelem Torresem Bueno opowiedział się po stronie tego pierwszego i wraz z nim został wykluczony z UNS; po wycofaniu się z działalności politycznego pracował jako notariusz.

10 lat temu, 20 lutego 2005 roku, zmarł, w wieku 94 lat, Jacques Ploncard d’Assac, dziennikarz, eseista, historyk i działacz nacjonalistyczny; uczeń É. Drumonta i monarchisty Ch. Maurrasa, w latach 30. zradykalizował się, wstępując najpierw (1933) do antyżydowskiego Frontu Narodowego Robotników Rolnych (Henry’ego Costona), zwanego także Les Francistes (nie należy ich mylić z Francisme/Parti Franciste Marcela Bucarda), a następnie (1936) populistyczno-faszystowskiej Francuskiej Partii Ludowej (PPF) Jacquesa Doriota, lecz jeszcze przed wybuchem wojny powrócił na pozycje narodowo-konserwatywne; w kampanii czerwcowej 1940 roku wysłużył Krzyż Wojenny; po akcesie do Rewolucji Narodowej marszałka Ph. Pétaina (który go odznaczył orderem Francisque) odgrywał (wraz z H. Bostonem i Bernardem Faÿ) znaczącą rolę w demaskowaniu masonerii, jako członek Służby ds. Stowarzyszeń Tajnych, która zdołała przejąć archiwa Wielkiego Wschodu Francji i innych organizacji masońskich; skazany zaocznie po „wyzwoleniu” w zemście na karę śmierci (trzykrotnie), zdołał schronić się w Portugalii, gdzie stał się biografem i komentatorem myśli politycznej Antonia Salazara; głosił obronę Zachodu przed ekspansją komunistyczną oraz demaskował infiltrację Kościoła przez nurty progresistowskie; jako historyk i teoretyk nacjonalizmu kładł nacisk na rozróżnienie pomiędzy kontrrewolucyjnym nacjonalizmem integralnym (rozwijającym się głównie w krajach romańskich) a rewolucyjnym i totalitarnym nacjonalitaryzmem (którego kwintesencją był hitleryzm); po tzw. rewolucji goździków w Portugalii (1974) powrócił do Francji, gdzie związał się z kołami tradycjonalistyczno-katolickimi i narodowymi; sympatyzował z Frontem Narodowym i współpracował z dziennikiem „Présent”; w swoich studiach historycznych zajmował się m.in. dziejami prawowitych królów Francji na wygnaniu w Gorycji (w świetle archiwów Metternicha); prawie do końca życia był także aktywny jako konferencjonista; jego synem jest również znany pisarz nacjonalistyczny Philippe Ploncard d’Assac (ur. 1936).

1375 lat temu, 21 lutego 640 roku, zmarł w Landen (Brabancja, Belgia), w wieku ok. 60 lat, św. Pepin z Landen [franc. Pépin de Landen], zw. też Pepinem Starszym [Pépin l’Ancien, Pépin le Vieux], majordom frankijskiej Austrazji w epoce Merowingów: Chlotara II (którego wraz ze św. Arnulfem z Metzu osadził w 613 roku na tronie), Dagoberta I i Sigeberta III; dziadek Pepina z Heristalu i protoplasta Karolingów; jako święty czczony najpierw w Brabancji.

80 lat temu, 24 lutego 1935 roku, urodził się w Rzymie Jean de Viguerie, historyk i eseista, specjalizujący się w dziejach XVIII wieku i Kościoła w tej epoce; profesor (obecnie emerytowany i honorowy) Uniwersytetu Lille III, przewodniczący Francuskiego Stowarzyszenia Historii Idei i Historii Religii; od 2001 członek Académie des Jeux floraux (okcyt. Acadèmia dels Jòcs Florals), wskrzeszającej średniowieczne konkursy poetyckie trubadurów; laureat Nagrody Akademii Francuskiej (1974), Renesansu (1987) i Hugona Kapeta (2003); monarchista i tradycjonalista katolicki; analityk mitów rewolucyjnych, na czele z mitem „obywatela” (citoyen), jako parodii i substytutu chrześcijaństwa; szczególne poruszenie wywołała jego książka Dwie Ojczyzny, esej historyczny o idei ojczyzny we Francji (1998), w której zaatakował „nacjonalizm integralny” Ch. Maurrasa i Action française jako, jego zdaniem niekompatybilny z tradycyjnym rozumieniem ojczyzny we Francji kapetyńskiej, uwikłany zaś – mimo deklarowanej kontrrewolucyjności – w szowinistyczny, ideologiczny i laicki „patriotyzm rewolucyjny”.

50 lat temu, 25 lutego 1965 roku, zmarł we Florencji, w wieku 85 lat, Guido Manacorda, pisarz, myśliciel religijny, filolog, tłumacz i bibliograf; na początku wieku XX pracował jako bibliotekarz uniwersytecki (Katania, Piza, Messyna); w 1908 roku założył przegląd „Studi di filologia moderna”; w 1913 został mianowany profesorem nadzwyczajnym literatury niemieckiej na Uniwersytecie Neapolitańskim (od 1919 – zwyczajnym), lecz pracę uniwersytecką w latach 1915-1918 przerwał mu udział w wojnie (walczył nad Piawą, w bitwie pod Vittorio Veneto i należał do oddziału, który zdobył Triest); w latach 1920-1927 redagował serię „Biblioteca Sansoniana stranieri”, dla której sam przetłumaczył cały korpus dramatyczny Ryszarda Wagnera oraz Elegie Goethego (później również Fausta); aktywny w promocji kultury włoskiej za granicą (Niemcy, Francja, kraje skandynawskie), otwierał pierwszą wystawę książki i prasy włoskiej w Warszawie; wychowany w tradycji idealistycznej (G. Gentile), po wojnie przeżył kryzys duchowy, wyrażający się poszukiwaniem „nowej mistyki”, lecz zakończony nawróceniem (1927) na katolicyzm, czego pierwszym owocem był „drama sacro” Paweł z Tarsu; od 1929 roku współtworzył z G. Papinim i P. Bargellinim florencki ośrodek kultury katolickiej i antyidealistycznej wokół czasopisma „Frontespizio” [„Fasada”], opowiadający się również za pojednaniem (conciliazione) katolicyzmu z faszyzmem; przyjmowany często przez B. Mussoliniego, wykorzystywał te spotkania do wskazywania Duce błędów rasizmu hitlerowskiego; próbował również (jako poufny łącznik papieża Piusa XI) wpływać na powstrzymanie prześladowań katolików w III Rzeszy; w reakcji na pakt Ribbentrop-Mołotow opublikował książkę Bolszewizm, będącą prezentacją antykomunizmu faszystowskiego w kontraście do narodowego socjalizmu; pomimo iż nie pełnił żadnych funkcji oficjalnych we Włoskiej Republice Społecznej, został w 1946 roku pozbawiony katedry przez komisję ds. czystki (epurazione) personelu uniwersyteckiego; odtąd współpracował z florenckim wydawnictwem Fussi i poświęcał się pracy pisarskiej.

5 lat temu, 25 lutego 2010 roku, zmarł w Pau (Akwitania), w wieku 55 lat, Jean-Claude Valla, dziennikarz, publicysta i historyk; w młodości członek Federacji Studentów Nacjonalistycznych (FEN) i współpracownik Europe-Action, następnie jeden z głównych animatorów Nowej Prawicy (Nouvelle droite), jako współzałożyciel (1968) GRECE (Groupement de recherche et d’études pour la civilization européenne) i jej sekretarz generalny w latach 1973-1978, dyrektor wydawnictwa Copernic (1976-1978), redaktor naczelny kwartalnika „Éléments” (1973-1978) oraz pierwszy redaktor „Figaro Magazine” (1978-1980); współpracownik „Valeurs actuelles” (1970-1973), „Magazine Hebdo” (1983-1985) i miesięcznika „Marianne” (1985-1986); po wystąpieniu z GRECE (1986) redaktor tygodnika „Minute” (1993-99) oraz (od 2002) współpracownik „La Nouvelle revue d’histoire” Dominique’a Vennera. Autor biografii narodowych rewolucjonistów (Ledesma Ramos, Valois, Doriot), a także prac na temat kolaboracji socjalistów i Żydów z hitleryzmem.