Jesteś tutaj: prof. Jacek Bartyzel » Miscellanea » Kalendarzyk reakcjonisty — maj
40 lat temu, 6 maja 1975 roku, zmarł w Wiedniu, w wieku 83 lat (ur. 29 III 1892), abp József kard. Mindszenty (właśc. József Pehm), Sługa Boży Kościoła katolickiego, monarchista, niezłomny obrońca wiary katolickiej i narodu węgierskiego przed faszyzmem i komunizmem; wyświęcony w 1915 roku, już cztery lata później znalazł się po raz pierwszy w więzieniu, podczas żydo-komunistycznego reżimu („Węgierska Republika Rad”) Béli Kuhna; w 1924 mianowany opatem tytularnym klasztoru Pornó, a w 1937 prałatem papieskim; w 1941 roku zmienił rodowe nazwisko na oznaczające zarazem nazwę rodzinnej miejscowości i uroczystość Wszystkich Świętych (węg. Mindszent); w marcu 1944 roku został biskupem Veszprém – jego konsekracja nastąpiła 10 dni po zajęciu Węgier przez armię niemiecką; poszukiwany przez Gestapo za udzielanie pomocy uchodźcom polskim, został uwięziony, lecz zwolniony w lipcu, po interwencji regenta, adm. M. Horthy’ego; ponownie uwięziony w listopadzie (wraz z trzema byłymi premierami i wielu innymi osobistościami) po ustanowieniu pod auspicjami III Rzeszy reżimu faszystowskich strzałokrzyżowców, przez których (z powodu sprzeciwu wobec deportacji Żydów do Auschwitz-Birkenau) został oskarżony o zdradę; uwolniony w kwietniu 1945, w październiku tegoż roku został mianowany przez papieża Piusa XII arcybiskupem metropolitą Ostrzyhomia (Esztergom), tym samym zaś prymasem Węgier, a w lutym 1946 – wyniesiony do godności kardynalskiej; po sowietyzacji Węgier, której przeciwstawiał się z całą mocą, aresztowany 28 grudnia 1948, oskarżony o zdradę stanu i antypaństwową konspirację; poddany przez 39 dni okrutnym torturom oraz działaniu narkotyków, które skutkowały obciążającymi samooskarżeniami, w 1949 roku został skazany w procesie „pokazowym” na dożywocie, oficjalnie za sprzeciwianie się wprowadzeniu republiki i nacjonalizacji szkół katolickich (papież Pius XII nałożył ekskomunikę na wszystkich jego oprawców); uwolniony podczas powstania narodowego w październiku 1956, poparł publicznie (przez radio) powstańców oraz rząd I. Nagy’ego, który przeszedł na stronę narodu; po stłumieniu w listopadzie powstania przez armię sowiecką ogłoszony kontrrewolucjonistą przez kolaboracyjny rząd J. Kádára, uzyskał azyl w ambasadzie amerykańskiej, w której spędził 15 lat; pomimo wielu nacisków z Watykanu (od lat 60.), nigdy nie godził się na rezygnację z urzędu biskupiego i godności prymasa w zamian za możność wyjazdu za granicę; ostatecznie padł ofiarą watykańskiej Ostpolitik za czasów Pawła VI i zmuszony do opuszczenia Węgier; w 1973 roku pozbawiono go urzędu arcybiskupiego i godności prymasa; również i potem był szykanowany z powodu nieprzestrzegania nałożonego nań zakazu publikacji i odbywania podróży do diaspory węgierskiej na różnych kontynentach; jego szczątki spoczęły w ojczyźnie – zgodnie z jego życzeniem – dopiero wtedy (1991), gdy „gwiazda moskiewskiej bezbożności znikła z nieba Maryi i św. Stefana”; w 1996 roku został otwarty jego proces beatyfikacyjny.
10 lat temu, 6 maja 2005 roku, zmarł w Westbury (Long Island), w wieku 86 lat (ur. 11 X 1918), ks. Gommar A. DePauw, rzymskokatolicki duchowny, pionier ruchu tradycjonalistycznego; urodzony w Belgii, ukończył studia humanistyczne, filozoficzne i teologiczne; w kampanii 1940 roku służył jako lekarz – ochotnik w belgijskim regimencie piechoty i dostał się do niewoli pod Dunkierką; po ucieczce z obozu jenieckiego ukończył seminarium i został wyświęcony na prezbitera (1942) jako najmłodszy wówczas kapłan na świecie (za specjalnym zezwoleniem papieża Piusa XII); był kapelanem belgijskiego ruchu oporu, a w 1944/45 – polskiej 1. Dywizji Pancernej gen. S. Maczka; po wojnie kontynuował studia w Lowanium, w zakresie prawa kanonicznego, teologii moralnej i historii Kościoła; w 1949 roku zamieszkał przy swojej rodzinie w Stanach Zjednoczonych; był wikariuszem w kilku parafiach nowojorskich (na Manhattanie i w Bronxie), kontynuując też studia na Amerykańskim Uniwersytecie Katolickim w Waszyngtonie, uwieńczone doktoratem z prawa kanonicznego w 1953 roku; od 1952 do 1963 wykładał prawo kanoniczne w seminarium w Emmitsburgu (Maryland); w 1955 został inkardynowany do diecezji Ghent w archidiecezji Baltimore; w tym samym roku uzyskał też obywatelstwo amerykańskie; współpracował z wieloma czasopismami teologicznymi i z katolickimi encyklopediami; w czasie Soboru Watykańskiego II służył jak peritus swojemu biskupowi, otrzymał także od papieża Pawła VI godność prałata domowego; pod koniec soboru popadł w konflikt z abpem Baltimore, kard. L. Shenanem, odnośnie do aplikacji nauczania soborowego oraz kwestii liturgicznych; z błogosławieństwem abpa Nowego Jorku, kard. F. Spellmana, założył w styczniu 1965 roku Katolicki Ruch Tradycjonalistyczny (Catholic Traditionalist Movement) na obszarze stanu Nowy Jork, uzyskując jednocześnie zgodę (którą rok później kard. Shenan uznał za nieważną) na transfer inkardynacji do włoskiej diecezji Tivoli; w tym okresie współpracował blisko z abp. A. kard. Ottavianim; w 1968 roku założył tradycjonalistyczną kaplicę Ave Maria w Westbury, gdzie żył i pełnił służbę liturgiczną aż do śmierci, współpracując także z licznymi pismami oraz propagując Tradycję katolicką w radio i nagraniach wideo.
250 lat temu, 9 maja 1765 roku, urodził się w Curières (Aveyron, Midi-Pyrénées) bp Denis-Antoine-Luc hr. (comte) Frayssinous, duchowny katolicki, orator, pisarz i polityk; wyświęcony w 1789 roku, podczas Terroru sprawował posługę kapłańską w podziemiu; od 1800 roku nauczał teologii w paryskim seminarium św. Sulpicjusza, wygłaszając także cykl konferencji (zakazanych przez Napoleona po uwięzieniu przezeń papieża Piusa VII w 1809 i opublikowanych dopiero w 1825) na temat Obrony chrześcijaństwa; w listopadzie 1821 mianowany pierwszym kapelanem króla Ludwika XVIII, a w kwietniu 1822 – przez papieża Piusa VII – biskupem in partibus infidelium Hermopolis; w tym samym roku król mianował go szefem wychowania publicznego (z tytułem Wielkiego Mistrza Uniwersytetu) i parem Francji z tytułem hrabiego; również w 1822 roku został wybrany do Akademii Francuskiej (fotel 3); od 1824 do 1828 był ministrem ds. kościelnych i wychowania publicznego w ultrasowskim rządzie J. hr. de Villèle’a i przez następny rok w gabinecie J.-B. wicehr. de Martignaca; wierny legitymista, po obaleniu prawowitego króla Karola X udał się wraz z nim na wygnanie do Pragi i został wychowawcą diuka de Bordeaux (późniejszego Henryka V); w 1838 powrócił do Francji, gdzie zmarł w 1841 roku.
50 lat temu, 9 maja 1965 roku, zmarł w Wiedniu, w wieku 62 lat (ur. 2 X 1902) Leopold Figl, polityk katolicki; pochodził z rodziny chłopskiej w Dolnej Austrii, z wykształcenia był inżynierem rolnictwa; w 1933 roku stał na czele Związku Chłopskiego (Bauernbund), który wsparł „konserwatywną rewolucję” kanclerza Engelberta Dollfußa; w chrześcijańskim państwie autorytarnym (1934-1938) był członkiem rady federalnej ds. polityki ekonomicznej; po Anschlussie Austrii został deportowany do obozu koncentracyjnego w Dachau; zwolniony w 1943 roku, został ponownie aresztowany w 1944 i uwięziony w Mauthausen, a w lutym 1945 skazany w Wiedniu „za zdradę” na karę śmierci, której wykonanie jednak odroczono; ze względu na jego antyhitlerowską postawę sowieckie władze okupacyjne same prosiły go o wejście do administracji cywilnej (jako tymczasowego gubernatora Dolnej Austrii); na bazie Bauernbundu zaczął organizować (w kwietniu 1945) Austriacką Partię Ludową (ÖVP); po wygranych przez nią w grudniu 1948 roku wyborach został pierwszym powojennym kanclerzem federalnym Austrii, pozostając na tym urzędzie do 1953 roku; w kolejnym rządzie, swojego kolegi partyjnego Juliusa Raaba, sprawował urząd ministra spraw zagranicznych; w tej roli mógł ogłosić z balkonu Pałacu Belwederskiego: „Austria jest wolna!”, po podpisaniu (15 V 1955) traktatu przywracającego Austrii suwerenność i wycofaniu wojsk okupacyjnych; w latach 1959-1962 był przewodniczącym Rady Narodowej – izby niższej parlamentu, a od 1962 do śmierci – premierem Dolnej Austrii; kawaler Wielkiego Krzyża Orderu Piusa IX.
25 lat temu, 10 maja 1990 roku, zmarł w Covington (Luizjana), w wieku 73 lat (ur. 28 V 1916), Walker Percy, powieściopisarz i semiotyk; urodzony w rodzinie protestanckiej (prezbiteriańskiej) z Alabamy, przez szereg lat był faktycznie agnostykiem, lecz ostatecznie, w 1947 roku, nawrócił się (wraz z żoną) na katolicyzm, a na trzy miesiące przed śmiercią został świeckim oblatem benedyktyńskim; związany głęboko z konserwatywną tradycją Południa (Southern Tradition), był współzałożycielem (1987) Związku Pisarzy Południa (Fellowship of Southern Writers) w Chattanooga (Tennessee); jego specjalnością był gatunek powieści filozoficznej, w duchu egzystencjalizmu (największy wpływ wywarli na niego Kierkegaard, Dostojewski i Faulkner); za powieść Kinoman (The Moviegoer, 1961) otrzymał Narodową Nagrodę Literacką (National Book Award), a w 1989 roku Laetare Medal od Uniwersytetu Notre Dame w Indianie za twórczość „obrazującą ideały chrześcijaństwa”; wykładał na Uniwersytecie Loyoli w Nowym Orleanie; został pochowany w benedyktyńskim opactwie Św. Józefa w Luizjanie.
100 lat temu, 12 maja 1915 roku, zmarł w La Garnache (Wandea), w wieku 78 lat (ur. 15 VI 1836), Léon-Armand-Charles de Baudry d’Asson, markiz papieski, polityk rojalistyczny; deputowany w latach 1876-1915 z ramienia monarchistycznej Unii Prawic (Union des droites) do jej rozpadu po ralliement (1893), później niezależny; obrońca katolicyzmu, usiłował doprowadzić do unieważnienia prawa rozwodowego, występował w obronie wypędzanych kongregacji zakonnych oraz przeciwko prawu o separacji państwa od Kościoła (1905); sprzeciwiał się amnestii dla komunardów (1879) i zgłosił projekt pozbawienia Żydów obywatelstwa francuskiego (1895); jego rojalistyczną wierność kontynuowali – jako deputowani bądź senatorowie z Wandei – syn Armand (1862-1945) i wnuk Armand Quentin (1910-1998).
80 lat temu, 12 maja 1935 roku, zmarł w Warszawie, w wieku 67 lat (ur. 5 XII 1867), Józef Klemens Piłsudski h. Piłsudski (Kościesza), wódz i mąż stanu, pierwszy marszałek Polski; pochodził ze starożytnej i skoligaconej szlachty litewskiej, lecz w XIX wieku zubożałej wskutek konfiskat carskich; od 1892 roku (do wybuchu I wojny światowej) działacz i przywódca niepodległościowego nurtu Polskiej Partii Socjalistycznej; organizator i przywódca organizacji paramilitarnych w Galicji (Związek Walki Czynnej, Związek Strzelecki) i inicjator na ich bazie Legionów Polskich (komendant I Brygady); od 11 XI 1918 Wódz Naczelny Wojsk Polskich, a od 22 XI 1918 (faktyczną władze zwierzchnią sprawował od 14 XI) Tymczasowy Naczelnik Państwa; zatwierdzony przez Sejm Ustawodawczy 20 II 1919 jako Naczelnik Państwa (do 14 XII 1922); w 1923 wycofał się z życia politycznego; po dokonanym przez siebie przewrocie majowym (12-15 V 1926), wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta, wyboru nie przyjął; odtąd do śmierci dyktator de facto, formalnie sprawujący funkcję Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych oraz urząd ministra spraw wojskowych we wszystkich gabinetach; dwukrotnie (2 X 1926 – 27 VI 1928, 25 VIII – 4 XII 1930) stawał także na czele rządu.
10 lat temu, 12 maja 2005 roku, zmarł w Westerham (Kent), w wieku 96 lat (ur. 24 I 1909), Martin Lings, znany także jako Abu Bakr Siraj ad-Din, pisarz i myśliciel ze „szkoły tradycjonalistycznej” („perenialistycznej”) R. Guénona; pochodził z rodziny protestanckiej; ukończył studia literaturoznawcze w Oksfordzie (w Magdalen College przyjaźnił się z C.S. Lewisem – wówczas jeszcze agnostykiem); na początku lat 30. wykładał historię Anglosasów na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie; w 1938 roku poznał Frithjofa Schuona, a rok później wyjechał do Egiptu i został asystentem Guénona oraz wykładał anglistykę na uniwersytecie w Kairze; w 1940 przeszedł na islam i został inicjowany do sufizmu (Alaviyya); po powrocie (1952) do Wielkiej Brytanii doktoryzował się w Szkole Orientalistyki przy Uniwersytecie Londyńskim, a następnie pracował w British Museum i wreszcie w British Library; prócz studiów sufickich w swoich badaniach koncentrował się na twórczości Szekspira, a zwłaszcza jego duchowości; niektóre jego książki były opatrzone przedmową księcia Karola Windsora.
125 lat temu, 15 maja 1890 roku, urodził się w Suchej Beskidzkiej Ferdynand Goetel, prozaik, dramaturg, scenarzysta, publicysta, działacz kulturalny, społeczny i polityczny, taternik; piłsudczyk; młodszy brat geologa, paleontologa i taternika Walerego Goetla (1889-1972); studiował architekturę w Wiedniu, w Galicji był członkiem Związku Strzeleckiego, od 1912 roku mieszkał w Warszawie; jako poddany austriacki, deportowany przez Rosjan po wybuchu I wojny światowej do Turkiestanu; w czasie rewolucji bolszewickiej wybrany do Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich oraz wcielony do Armii Czerwonej; w 1920 roku udało mu się uciec – wraz z żoną i córeczką – od bolszewików i przez Iran, Indie i Anglię powrócić (1921) do Polski, co opisał w swojej pierwszej powieści Przez płonący Wschód; jego szczytowym osiągnięciem literackim była druga po Pałubie K. Irzykowskiego polska powieść autotematyczna Z dnia na dzień (1926); oprócz literatury zajął się też dziennikarstwem, będąc redaktorem naczelnym „Przeglądu Sportowego” (1922-1925), następnie piłsudczykowskiego „Kuriera Porannego” i miesięcznika „Naokoło Świata”; w latach 1926-1935 był prezesem polskiego PEN-Clubu, a w latach 1933-39 – Związku Zawodowego Literatów Polskich; otrzymał Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury, a w 1935 roku został jej członkiem; był pomysłodawcą nazwy Obozu Zjednoczenia Narodowego, a jako teoretyk polskiego autorytaryzmu inspirował się włoskim faszyzmem (Pod znakiem faszyzmu, 1938); we wrześniu 1939 roku został kierownikiem sekcji propagandy Obywatelskiego Komitetu Pomocy Ludności Warszawy, współpracując z prezydentem miasta S. Starzyńskim, któremu pisał przemówienia radiowe; pod okupacją niemiecką był współorganizatorem kuchni dla literatów; w latach 1943-1944 redagował wraz z Wiliamem Horzycą podziemne pismo kulturalne „Nurt” (ukazało się 9 numerów), związane z piłsudczykowskim Obozem Polski Walczącej; za wiedzą Delegatury Rządu RP na Kraj wziął udział w delegacji Czerwonego Krzyża, która na zaproszenie Niemców badała groby katyńskie; jako jeden z niewygodnych świadków, był ścigany przez władze sowieckie i ich komunistyczną agenturę w Polsce listem gończym oraz oskarżony o kolaborację z Niemcami; ukrywał się w jednym z krakowskich klasztorów, lecz wytropiony i zdradzony przez Adama Ważyka (właśc. Wagmana), musiał ratować się ucieczką na Zachód z fałszywym paszportem holenderskim; przez Czechy i Bawarię dotarł do II Korpusu Polskiego we Włoszech, którego został oficerem prasowym; od 1946 roku mieszkał w Londynie, publikując w „Wiadomościach” oraz w paryskiej „Kulturze”; ostatnie lata był ociemniały z powodu jaskry, mimo to nadal dyktował swoje teksty; w PRL jego twórczość była objęta całkowitym „zapisem”, a książki wycofano z bibliotek; zmarł w 1960 roku; w 1989 zarząd polskiego PEN-Clubu stwierdził całkowitą bezpodstawność zarzutów wobec niego o kolaborację, a w 2003 roku jego prochy zostały sprowadzone do Polski i złożone na Pęksowym Brzysku w Zakopanem.
70 lat temu, 15 maja 1945 roku, urodził się w ambasadzie portugalskiej w Bernie szwajcarskim książę Edward Pius de Braganza [Dom Duarte Pio João Miguel Gabriel Rafael de Bragança], syn króla de iure Portugalii Edwarda II (Dom Duarte Nuno) i królowej Marii Franciszki de Orléans e Bragança, chrześniak papieża Piusa XII, książę królewski (Príncipe Real) Portugalii i 24. książę (duque) de Bragança, od śmierci swojego ojca (24 XII 1976) król de iure Portugalii i Algavre Edward III.
275 lat temu, 18 maja 1740 roku, urodził się w Norton (Massachusetts) Daniel Leonard, prawnik i publicysta; ukończył prawo na Harvardzie; z chwilą wybuchu kryzysu rewolucyjnego stał się jedną z głównych postaci środowiska lojalistów (resp. amerykańskich rojalistów i torysów), wiernych Koronie Brytyjskiej; w tym duchu opublikował w latach 1774-1775 cykl artykułów w „Massachusetts Gazette”, jako „Massachusettensis” (w imieniu niepodległościowców odpowiadał mu w „Boston Gazette”, jako „Novanglus”, John Adams); wraz z Brytyjczykami ewakuował się z Bostonu w 1776 roku, a jego dobra zostały skonfiskowane; od 1782 do 1806 był przewodniczącym sądu na Bermudach; następnie zamieszał w Londynie, gdzie zmarł w 1829 roku, prawdopodobnie popełniając samobójstwo.
40 lat temu, 20 maja 1975 roku, zmarł w Sewilli, w wieku 80 lat (ur. 10 VIII 1894), Manuel José Fal Conde, książę (duque) de Quintillo, grand Hiszpanii, kawaler Orderu Wygnanej Prawowitości; prawnik, publicysta i polityk tradycjonalistyczny; żarliwy katolik, przystępujący codziennie do komunii św., w 1930 roku wstąpił do Partii Katolicko-Narodowej, zwanej też potocznie „integrystyczną”, skupiającej secesjonistów z partii karlistowskiej, którzy w 1888 roku odseparowali się od sprawy dynastycznej; rok później doprowadził do zakończenia trwającego od pół wieku rozłamu w obozie tradycjonalistycznym i powrotu „integrystów” do karlistowskiej Wspólnoty Tradycjonalistycznej (Comunión Tradicionalista); w krótkim czasie region Andaluzji Zachodniej uczynił jednym z najsilniejszych bastionów karlizmu (dotychczas tu praktycznie nieobecnego); w sierpniu 1932 roku wziął udział w nieudanym puczu antyrepublikańskim gen. J. Sanjurjo, co zakończyło się jego trzymiesięcznym uwięzieniem (podczas pobytu w więzieniu „nawrócił” na karlizm płk. J.E. Varelę, późniejszego szefa requetés); w listopadzie 1933 został szefem Wspólnoty w całej Andaluzji, a w 1934 król de iure Alfons Karol I mianował go sekretarzem królewskim i sekretarzem generalnym Wspólnoty; w tym samym roku dokonał wielkiej demonstracji siły karlizmu andaluzyjskiego (tzw. Acto de Quintillo); w 1935 roku stanął na czele Wspólnoty jako szef-delegat króla (nominację tę potwierdził po śmierci Alfonsa Karola I w sierpniu 1936, regent Don Javier de Borbón-Parma); zaocznie skazany na karę śmierci, był jednym z najbardziej energicznych organizatorów powstania przeciwko reżimowi Frontu Ludowego w 1936 roku (kierującym przygotowaniami z wygnania w Portugalii); po jego wybuchu przybył natychmiast do Nawarry, tworząc Królewską Akademię Wojskową w Pampelunie; po ultimatum gen. F. Franco – rozstrzelanie albo emigracja – musiał ponownie wyjechać do Portugalii; zdecydowanie przeciwstawił się też dekretowi o „zjednoczeniu” (unificación) wszystkich formacji powstańczych w monopartyjną Falangę Tradycjonalistyczną (odrzucając też oferowane mu miejsce w jej Radzie Narodowej), co oznaczało likwidację struktur Wspólnoty i krok w kierunku ustroju totalitarnego; napisał modlitewnik (Devocionario del Requeté) dla karlistów; w marcu 1939 roku otrzymał zezwolenie na powrót do kraju, co wykorzystał do wystosowania apelu do Franco o natychmiastowe przywrócenie monarchii tradycyjnej z księciem Ksawerym jako królem; w 1941 roku wydał karlistom zakaz wstępowania do Błękitnej Dywizji (jednocześnie przekazał poufnie W. Churchillowi odpowiedź wykluczającą kategorycznie ewentualność współpracy z partyzantką komunistyczną nawet w wypadku inwazji Niemiec na Hiszpanię i jej okupacji), w następstwie czego został zesłany na Minorkę (według świadectwa dowódcy konwoju planowano go pod drodze zabić w upozorowanym wypadku); uwolniony w 1945 roku, zaczął odbudowywać struktury Wspólnoty – nielegalne, lecz w zasadzie tolerowane, powołując też w 1947 jej Radę Narodową; wraz z innymi przywódcami karlizmu zorganizował akt proklamacji Don Javiera Ksawerym I w trakcie Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego w Barcelonie (30-31 V 1952); po 20 latach kierowania Wspólnotą, 11 VIII 1955 zrezygnował z kierownictwa, aby dać szansę zwolennikom política posibilista wobec frankizmu, wycofując się w ogóle z życia publicznego.
10 lat temu, 25 maja 2005 roku, zmarł w Neapolu, w wieku 77 lat (ur. 28 I 1928), Silvio Vitale, prawnik (cywilista), publicysta i polityk; współzałożyciel (1950) i pierwszy przewodniczący organizacji studenckiej Włoskiego Ruchu Społecznego (MSI) – Front Uniwersytecki Akcji Narodowej (FUAN); w następstwie rozłamu w MSI (1954) przystąpił w 1956 roku do założonego przez Pino Rauti stowarzyszenia polityczno-kulturalnego Centrum Studyjne Nowego Ładu (Centro Studi Ordine Nuovo), skupiającego „spirytualistyczny” nurt prawicy, inspirujący się tradycjonalizmem „integralnym” J. Evoli; po odkryciu z kolei rdzennej tradycji neapolitańskiej, dzięki poznaniu hiszpańskiego karlisty F. Eliasa de Tejady i lekturze jego Neapolu hiszpańskiego, został legitymistą burbońskim (Królestwa Obojga Sycylii) oraz założył (1960) neapolitański przegląd tradycjonalistyczny „L’Alfiere” („Herold”), który redagował do śmierci; powrócił jednocześnie do MSI, zostając radcą regionalnym partii w Kampanii przez dwie kadencje; od czerwca 1988 do lipca 1989 był deputowanym do Parlamentu Europejskiego z listy MSI – Prawica Narodowa, w Grupie Prawicy Europejskiej; w 1995 roku wycofał się z życia politycznego, poświęcając się odtąd wyłącznie tradycjonalistycznej akcji kulturalnej.
60 lat temu, 26 maja 1955 roku, zmarł w Rzymie, w wieku 77 lat (ur. 15 I 1878), Maurizio Maraviglia, prawnik, publicysta i polityk; w młodości (do 1906) członek partii socjalistycznej; po zwrocie na prawo stał się jedną z czołowych postaci włoskiego nacjonalizmu, jako współzałożyciel (1910) i członek Komitetu Centralnego Włoskiego Stowarzyszenia Nacjonalistycznego (ANI) oraz współdyrektor (obok E. Corradiniego i L. Federzoniego) tygodnika „L’Idea Nazionale”; w czasie I wojny światowej walczył jako ochotnik artylerzysta, za co otrzymał Krzyż Wojenny; po 1918 roku współpracował z miesięcznikiem „Politica”, redagowanym przez F. Coppolę i A. Rocco, angażując się zwłaszcza w walkę z masonerią i bolszewizmem; w 1923 roku był członkiem delegacji nacjonalistów negocjującej warunki fuzji ANI z partią faszystowską; od 1924 do 1939 piastował mandat deputowanego z Kalabrii-Lukanii, a w 1939 roku został senatorem – nominatem królewskim; od 1938 roku był również członkiem Wielkiej Rady Faszystowskiej; wykładał na prestiżowym (założonym w 1308) uniwersytecie w Perugii; po wojnie został postawiony przed specjalnym trybunałem do osądzenia faszyzmu, lecz ostatecznie uniewinniony w 1948 roku.
90 lat temu, 30 maja 1925 roku, zmarł w Berlinie, w wieku 49 lat (ur. 23 IV 1876), Arthur Moeller van der Bruck, historyk kultury i pisarz polityczny, jeden z animatorów „Rewolucji Konserwatywnej” w Niemczech; studiował literaturę i filozofię w Berlinie, Paryżu i we Włoszech; największy wpływ wywarli nań Nietzsche i Dostojewski; był apologetą „stylu pruskiego” oraz wrogiem demokracji parlamentarnej i liberalizmu; cywilizacji komunizmu oraz amerykańskiemu kapitalizmowi przeciwstawiał antyimperialistyczną filozofię państwa narodowego i sprawiedliwości społecznej; w ruchu rewolucyjno-konserwatywnym reprezentował umiarkowany nurt „młodokonserwatystów” (Jungkonservativen); współzałożyciel Klubu Czerwcowego (Juniklub) oraz Niemieckiego Klubu Panów (Deutscher Herrenklub); w swojej ostatniej książce z 1923 roku stworzył symbol Trzeciej Rzeszy (Das Dritte Reich) – przejęty później przez ruch hitlerowski, którym Moeller pogardzał jako „prymitywnie proletariackim”, a samego Hitlera (z którym spotkał się raz) nazwał „zbrodniczym imbecylem”; wskutek rozstroju nerwowego odebrał sobie życie.