DEMOKRACJA LIBERALNA (Démocratie Libérale)

Jacek Bartyzel

Francuska partia konserwatywno-liberalna, utworzona 24 czerwca 1997 roku. Jej geneza sięga grudnia 1962, kiedy to w następstwie wewnątrzpartyjnego sporu w Centrum Krajowym Niezależnych i Chłopów (CNIP) powstał komitet studyjny Niezależnych Republikanów, przekształcony w czerwcu 1966 w Federację Krajową Republikanów i Niezależnych, a w maju 1977 – w Partię Republikańską (wchodzącą od 1978 do federacyjnej Unii Demokracji Francuskiej Valéry`ego Giscarda d`Estaing). Na przełomie 1994/95, z inicjatywy Alaina Madelina (ur. 1946) – ongiś aktywisty zdelegalizowanej organizacji narodowo-radykalnej Zachód (Occident) – powstał klub Idées Action, którego twórcy powołali Demokrację Liberalną na bazie PR, lecz z udziałem działaczy mniejszych partii centroprawicowych, jak Partia Ludowa na rzecz Demokracji Francuskiej i eks-chadecka Siła Demokratyczna.

Po wystąpieniu z UDF wiosną 1998 roku Demokracja Liberalna działała zupełnie samodzielnie aż do wyborów prezydenckich i parlamentarnych 2002 roku. Jej reprezentacja w Zgromadzeniu Narodowym (30 deputowanych) występowała pod nazwą Grupy Demokracji Liberalnej i Niezależnych. W listopadzie 2001 do DL przyłączyła się także Prawica Liberalno-Chrześcijańska (DLC) byłego ministra Charlesa Millona.

W kwietniu 2002 roku 39 deputowanych DL zgodziło się przystąpić do prochiracowskiej Unii na rzecz Większości Prezydenckiej (UMP), w której ramach DL wystąpiła już w parlamentarnych wyborach czerwcowych tego roku. DL nie roztopiła się jednak całkowicie w UMP (pod obecną nazwą: Unia na rzecz Ruchu Ludowego), podkreślając swoją autonomię ideową tworzeniem sieci Kół Liberalnych (Cercles Libéraux).

Przywódcą DL oraz jej dwukrotnym kandydatem na prezydenta Republiki (w 2002 roku uzyskał 3,91% głosów) był niezmiennie Alain Madelin, a czołowymi ideologami także: Bertrand Lemennicier i Henri Lepage. Z DL wywodził się również premier Jean-Pierre Raffarin.

Demokracja Liberalna reprezentuje mało popularną we współczesnej Francji ideologię gospodarczego neoliberalizmu, inspirowaną teoriami ekonomii neoklasycznej oraz praktyką thatcheryzmu i reaganowskiej „rewolucji konserwatywnej”. Jest także jedynym we Francji ugrupowaniem proamerykańskim na gruncie polityki zagranicznej.

Idee liberalne, projekt liberalny, są aktualne jak nigdy dotąd. Szarzyźnie socjalizmu, kosztownej demagogii dystrybutywnej, podnoszonej do rangi metody rządzenia przez etatystyczny konserwatyzm integralny, musimy przeciwstawić nie łagodniejszą postać socjaldemokracji, lecz prawdziwe odrodzenie liberalne. […] Trzeba wybierać pomiędzy byciem socjalistą albo byciem liberałem.