Georges (-Augustin) BIDAULT

Jacek Bartyzel

Francuski polityk i publicysta. Urodził się w 1899 roku w Moulins. Po służbie w armii podczas I wojny światowej i okupacji Palatynatu oraz po ukończeniu historii na Sorbonie, nauczał w liceach w Valenciennes i Reims, a od 1931 roku – w elitarnym Louis le Grand w Paryżu. Jako działacz Akcji Katolickiej, wiceprzewodniczący Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Francuskiej (ACJF), członek Demokratycznej Partii Ludowej oraz redaktor (od 1934) jej dziennika L`Aube („Świt”) zwalczał monarchistyczną Action Française, a nie bacząc na martyrologię katolików pod rządami Frontu Ludowego, bronił Republiki Hiszpańskiej. Pod okupacją niemiecką, od zwolnienia z oflagu (lipiec 1941), profesor liceum w Lyonie, i zarazem uczestnik Ruchu Oporu. Założył organizację Combat (Walka), a w czerwcu 1943 został drugim (po aresztowaniu Jeana Moulina) przewodniczącym CNR – Krajowej Rady Ruchu Oporu (Conseil national de la Résistance).

Jako minister spraw zagranicznych w Rządzie Tymczasowym gen. de Gaulle`a podpisał w Moskwie (grudzień 1944) traktat francusko-sowiecki i uznał w imieniu Francji marionetkowy Komitet Lubelski. W polityce wewnętrznej współtworzył chadecki Ruch Republikańsko-Ludowy (Mouvement républicaine populaire), który w układzie sił politycznych IV Republiki zajął miejsce klasycznej prawicy. Od 1948 do 1952 był przewodniczącym MRP, a następnie jego przewodniczącym honorowym. Premier Rządu Tymczasowego (maj – listopad 1946) oraz dwukrotnie (październik 1949 – czerwiec 1950, kwiecień 1958) premier rządu konstytucyjnego IV Republiki; nadto piastował tekę ministra obrony (1951/52) i dwukrotnie (1947/48, 1953/54) spraw zagranicznych.

Jako patriota Algierii Francuskiej przesuwał się coraz bardziej na prawo (prowokacyjnie mawiał: „rośnie we mnie faszysta”). 2 marca 1958, wspólnie z szefem frakcji gaullistowskiej w Izbie Deputowanych, Jacquesem Soustelle`em, zażądał powrotu de Gaulle`a do władzy i powołania rządu ocalenia narodowego, a gdy to się stało – dokonał rozłamu w MRP, tworząc z jego prawego skrzydła Demokrację Chrześcijańską Francji (Démocratie chrétienne de France).

Gdy zorientował się, że de Gaulle zamierza porzucić Algierię, związał się z wojskową konspiracją generałów, znaną jako OAS, a po jej rozbiciu przez siły bezpieczeństwa, ogłosił 20 czerwca 1962 w Rzymie wskrzeszenie Krajowej Rady Ruchu Oporu (CNR), i został jej przewodniczącym. Pozbawiony immunitetu poselskiego i ścigany, wydalony z Włoch i Niemiec, otrzymał azyl polityczny w Brazylii. Do Francji wrócił po amnestii w listopadzie 1968 roku. Założył partię: Ruch Sprawiedliwość i Wolność (Mouvement Justice et Liberté), która w 1972 roku (lecz bez Bidaulta) przystąpiła do Frontu Narodowego; on sam, w 1973 bezskutecznie kandydował do Izby Deputowanych. Zmarł w 1983 roku w Cambo-les-Bains.

Opublikował m.in.: Algieria, ptak ze złamanymi skrzydłami (1958), Od jednego Ruchu Oporu do drugiego (1965) i wspomnienia Kropka (1968).

Być chrześcijańskim demokratą, znaczy rządzić w centrum, metodami prawicy, aby osiągnąć cele lewicy.