Guy AUGÉ

Jacek Bartyzel

Francuski historyk prawa dynastycznego i teoretyk legitymizmu monarchicznego. Urodził się w 1938 roku w Maroku Francuskim. Studia prawnicze i historyczne ukończył na Sorbonie. Już jako student, w 1957 roku związał się z reanimowanym po prawie osiemdziesięciu latach ruchem legitymistycznym. Wykładowca historii i nauk politycznych na Sorbonie (Paris II), współpracownik La Gazette Royale; samodzielnie redagował przeglądy: La Tradition Française i La Légitimité. Autor dzieł: Legitymizm monarchiczny we Francji w XIX wieku (1964), „Biali Hiszpańscy”. Studium o kształtowaniu się współczesnego rojalizmu francuskiego (1967), Sukcesja we Francji i zasada narodowości (1979); współautor Manifestu Legitymistycznego (przekład polski: 1992). Zmarł w 1994 roku.

Rola Augé`ego jako renowatora doktryny legitymistycznej, przeżywającej swój renesans w ostatnich dwóch dekadach, jest trudna do przecenienia; precyzją swoich studiów zdołał on doprowadzić do zmiany układu sił w obozie rojalistycznym, w którym nurt legitymistyczny odgrywał wcześniej rolę marginalną, albo był nieściśle – z punktu widzenia praw fundamentalnych Królestwa Francji – interpretowany.

W aspekcie dynastyczno-personalnym sens legitymizmu wykładany przez Augé`ego sprowadza się do uznawania za aktualną głowę Domu Francji (Maison de France) najstarszego z Burbonów w porządku pierworództwa (urodzonego w 1974 roku) księcia Andegawenii Ludwika-Alfonsa, czyli – w świetle zasad prawa sukcesyjnego – króla z prawa „Ludwika XX”, co jest następstwem ścisłej obserwacji tradycyjnych zasad sukcesji, których nikomu – nawet władcy – nie wolno arbitralnie zmieniać. Korona francuska jest bowiem „niedysponowalna”, stanowi niematerialną własność narodu: to król jest w jej dyspozycji, a nie ona w jego. Nie ma również znaczenia fakt, iż dzisiaj „pierworodny z rodu Kapetyngów posiada paszport hiszpański”, gdyż etniczne pojęcie narodowości jest nowożytne, więc chęć jego włączenia do praw fundamentalnych monarchii francuskiej stanowi ewidentny anachronizm, a „książę z rodu Kapetyngów bez względu na miejsce, w którym przebywa, zawsze pozostaje gotowy do objęcia tronu”.

Istoty legitymizmu nie można atoli sprowadzić do kwestii formalnej sukcesji, gdyż jest on przede wszystkim doktryną o pochodzeniu i celu prawowitej władzy w społeczeństwie i nad nim. Oznacza to przede wszystkim uznawanie pochodzenia władzy, tak duchownej jak politycznej, od Boga.

Legitymiści mają […] świadomość umierania, dekadencji: kładą nacisk na dogmat upadku w grzech pierworodny, i cała ich akcja polityczna jest związana z tą ideą upadku […]. Jest to idea […], że musimy być świadkami doczesnego triumfu zła nad dobrem, a następnie triumfu Boga nad złem. Wobec tego można powiedzieć, że ostatecznym wynikiem tych wszystkich myśli jest rodzaj „optymistycznego katastrofizmu”!