João do AMEAL

Jacek Bartyzel

Właściwie: João Francisco Sande de Barbosa de Azevedo e Bourbon de Aires de Campos, 2. wicehr. do Ameal, 3. hr. do Ameal. Portugalski historyk, myśliciel polityczny, krytyk literacki i powieściopisarz. Urodził się w 1902 roku, jako syn 2. hrabiego do Ameal.

Przedstawiciel tzw. drugiego pokolenia (Segunda Geração) Integralizmu Luzytańskiego oraz współzałożyciel (1923) i dyrektor Akcji Królewskiej (Acção Realista). Jak większość reprezentantów drugiego pokolenia integralistów – a w przeciwieństwie do „Ojców Założycieli” (H. Raposo, L. de Almeida Braga, R. Preto) – za spełnienie kontrrewolucyjnych ideałów integralizmu uznał korporacyjne Nowe Państwo Antónia de Oliveiry Salazara, a nawet został jego „nadwornym historykiem”, jako autor monumentalnych Roczników Rewolucji Narodowej (I-V, 1948-56). W Estado Novo był „człowiekiem – instytucją” życia kulturalnego i politycznego, jako deputowany do Zgromadzenia Narodowego (1942-57), członek Izby Korporacyjnej, Junty Centralnej Legionu Portugalskiego, Portugalskiej Akademii Historycznej, Stowarzyszenia Portugalskich Pisarzy Katolickich, a także czołowy autor dzienników: Diário de Noticias i Diário de Minha oraz tygodnika A Voz („Głos”). Zmarł w 1982 roku.

Inspiracji dla nacjonalizmu integralnego szukał Ameal zarówno w tradycji „odwiecznej Luzytanii” (powieść Wieczny Luz, 1927), jak w filozofii politycznej św. Tomasza z Akwinu (Rewolucja tomistyczna, 1952). Do jego głównych dzieł należą ponadto: Kontrrewolucja (1928), Panorama nacjonalizmu portugalskiego (1932), Królewskość Dom Miguela (1936), Struktura Nowego Państwa (1938), Historia Portugalii (1939), Europa i jej upiory (1945), Idea Europy (1967).

Z perspektywy historycznej, uwzględniając zarówno doświadczenie integralizmu i salazaryzmu, jak całej nacjonalistycznej fazy kontrrewolucji w XX-wiecznej Europie, Ameal rozważnie bilansował pierwiastki uniwersalne i rdzenne luzytanizmu. Jego zdaniem, portugalski nacjonalizm integralny jest porównywalny w swoich zasadach z nacjonalizmami integralnymi we Francji, Włoszech i innych krajach. Uwzględniał tę okoliczność, że to francuska szkoła nacjonalistyczna (Action Française) pierwsza zareagowała na niebezpieczeństwa płynące ze strony rozmaitych „międzynarodówek”, przeto nic dziwnego, że zainspirowała elity narodowe innych krajów, zagrożonych przez te same czynniki kosmopolityczne. Jej wpływ w aspekcie formy („dialektyki”) sięgał tedy głęboko, ale treść ideową każdy nacjonalizm kontrrewolucyjny czerpał z głębin historii własnego narodu.

Każdy ruch reakcji na niwelujący globalizm znajduje racje konieczne i wystarczające dla tej obrony ciała społecznego, którą jest nacjonalizm, w swojej własnej historii, we własnych obyczajach i we własnej tradycji. Zasady różnych nacjonalizmów dadzą się natomiast uzgodnić jedynie dlatego, że wszystkie one, wyrażając żywotną reakcję świadomych obrońców ich ojczyzn na zło je trapiące, objawiają przy tym – każdy z osobna – szczególny i niepowtarzalny aspekt tej powszechnej reakcji.

PMK Design
© Organizacja Monarchistów Polskich 1989–2024 · Zdjęcie polskich insygniów koronacyjnych pochodzi z serwisu replikiregaliowpl.com.