Organizacja Monarchistów Polskich

Rozdział I.
Osoby w prawie honorowym

Art. 1.

W postępowaniu honorowym mogą brać udział tylko osoby honorowe.

Art. 2.

Do osób honorowych zaliczają się wszystkie osoby spełniające kryteria przynależności do stanu honorowego.

Art. 3.

Z punktu widzenia prawa honorowego ogół ludzki można podzielić na trzy stany:

1. stan honorowy;
2. stan pospolity;
3. stan ogarniający infamisów (tych, którzy bez względu na poprzednią przynależność stanową, dopuścili się ciężkiego przestępstwa przeciw zasadom honorowym).

Art. 4.

Utratę honoru orzeka Sąd Honorowy.

Art. 5.

1. Do stanu honorowego należą wszystkie osoby zaliczane do duchowieństwa i szlachty.
2. Do stanu honorowego na równi z duchowieństwem i szlachtą należą osoby o wrodzonym poczuciu honoru, wypełniające wszystko, co im posiadane poczucie honoru nakazuje.
3. Osoby z ust. poprzedniego poznać można po wyjątkowej szlachetności i godności w postępowaniu. Cechy te mają ich wyróżniać wśród normalnych, porządnych ludzi, a zarazem wypływać wprost z ich wewnętrznego przekonania.

Art. 6.

Do stanu pospolitego należą wszystkie osoby nie będące członkami pozostałych stanów.

Art. 7.

Żadnej osobie honorowej nie wolno odmówić satysfakcji honorowej pod sankcją utraty honoru.

Rozdział II.
Przestępstwa przeciw honorowości i grożące za nie sankcje

Art. 8.

Przestępstwa przeciw honorowości dzielą się na występki i zbrodnie.

Art. 9.

Występkami są lżejsze przewinienia przeciw honorowości zagrożone sankcją zawieszenia w prawach honorowych od trzech miesięcy do trzech lat (okres zawieszenia zależy od decyzji Sądu Honorowego).

Art. 10.

Do występków zaliczają się:

1. obrazy drugiego stopnia, o ile nie można ich wystarczająco usprawiedliwić;
2. obrazy trzeciego stopnia, o ile były spowodowane usprawiedliwioną pomyłką (proces o powyższe występki można zacząć tylko z oskarżenia prywatnego);
3. pijaństwo w miejscach publicznych;
4. uprawianie prostytucji;
5. brak dbałości o rodzinę powodowany skrajną lekkomyślnością;
6. drobne kradzieże i oszustwa finansowe nie powodujące znacznej krzywdy;
7. wyjawienie tajemnicy spowodowane lekkomyślnością;
8. denuncjacja spowodowana złą wolą, ale nie mająca cech zdrady;
9. autorstwo anonimów i plotek o niskiej szkodliwości;
10. dezercja ze służby zawodowej (wojsko i policja);
11. tchórzostwo;
12. zaniechanie żądania satysfakcji za ciężką zniewagę uczynioną przez człowieka honorowego;
13. nieprawne przywłaszczanie sobie tytułów, godności i odznaczeń;
14. prowokacja;
15. obraza pierwszego stopnia wobec osoby honorowej, która bronić się nie może (np. szef obrażający pracownika);
16. cudzołóstwo;
17. inne czyny kompromitujące w opinii ogółu ludzi honorowych w stopniu małym lub średnim.

Art. 11.

Do zbrodni należą:

1. zdrada państwa;
2. zdrada małżeńska (również rozwód, jeżeli strona potencjalnie pokrzywdzona uważa to za zdradę);
3. inna zdrada;
4. notoryczne i zuchwałe popełnianie występków przeciw honorowości;
5. czyny przeciw naturze (szczególnie te piętnowane w Piśmie Świętym);
6. przestępstwa pochodzące z chęci zysku i inne uwłaczające godności człowieka honorowego;
7. zeznawanie fałszu przed Sądem Honorowym;
8. odmowa dania satysfakcji człowiekowi honorowemu;
9. kompromitowanie czci i szkodzenie innym osobom (zwłaszcza kobietom) przez  niedyskrecję;
10. wrogość wobec religii katolickiej;
11. członkostwo w redakcji pisma brukowego i notoryczne rozszerzanie paszkwili;
12. oszczerstwo (wynikające ze złej woli);
13. podstępny atak;
14. narażenie na szwank honoru klienta (zwłaszcza kobiety) podczas reprezentowania go w postępowaniu honorowym;
15. występowanie przeciw własnej rodzinie i celowe działanie przeciw niej;
16. wszelkie kierowanie się złą wolą w postępowaniu honorowym;
17. zaniechanie obrony rodziny, a w szczególności kobiet pozostających pod opieką winowajcy;
18. złamanie słowa honoru (tylko przyczyny obiektywne lub zwolnienie mogą być przyczyną niedotrzymania danego słowa honoru);
19. antypatriotyzm;
20. autorstwo anonimów o średniej lub znacznej szkodliwości;
21. obraza drugiego i dalszych stopni wobec osoby honorowej, która bronić się nie może;
22. inne czyny w znacznym stopniu uwłaczające godności człowieka honorowego.

Art. 12.

Sankcją za zbrodnię przeciw honorowości może być tylko utrata honoru. Utrata honoru jest nieodwracalna i dożywotnia.

Art. 13.

Indywidua, które utraciły honor nie podlegają ochronie prawa honorowego. Oznacza to że za jakikolwiek wyrządzony im czyn sprawca jest wolny od honorowej odpowiedzialności i żadne sankcje honorowe mu nie grożą.

Rozdział III.
Obraza i stopnie obrazy

Art. 14.

1. Obrazę stanowi każda czynność (gestykulację, pisemne, słowne, obrazowe wywnętrzenie się itp.) mogąca obrazić honor lub miłość własną innej osoby bez względu na zamiar obrażającego. Obrazą więc jest wszystko, obrażony za zniewagę uznaje.
2. W kwestiach wątpliwych obrażony musi dokładnie i wyczerpująco uzasadnić, dlaczego czuje się obrażonym.

Art. 15.

Obrazę można wyrządzić również nieumyślnie. Wtedy jednak obrażający odpowiada inaczej od sprawcy działającego z premedytacją.

Art. 16.

Obrazę stanowi również powtarzanie i rozszerzanie wiadomości podanych przez osobę trzecią. Obrażony ma wówczas prawo wyzwać obu (obrażającego słownie i powtarzającego).

Art. 17.

Obrazy przypadkowe, drobnego znaczenia, jak potrącenie – o ile zostaną natychmiast sprostowane, usprawiedliwione lub o ile nastąpi bezpośrednie przeproszenie – nie mogą być powodem żądania satysfakcji honorowej.

Art. 18.

Obrazy pierwszego i drugiego stopnia spowodowane nieporozumieniem lub pomyłką (np. błąd co do osoby) powinny zostać protokolarnie sprostowane (stwierdzenie nieporozumienia i przeproszenie).

Art. 19.

W przypadku, gdy jedna zniewaga pociąga za sobą drugą, należy trzymać się następujących zasad:

1. o ile zniewagi były jednej kategorii należy przyznać prawa obrażonego temu, który pierwszy został obrażony;
2. jeżeli obrażony na obrazę pierwszego stopnia zareagował obrazą drugiego stopnia – należy go w postępowaniu honorowym uznać za obrażającego, ale traktować łagodniej;
3. jeżeli na obrazę pierwszego i drugiego stopnia obrażony reagował czynnie – należy go w postępowaniu honorowym uznać za obrażającego (bez łagodniejszego traktowania);
4. jeżeli obrażony doznał obrazy trzeciego lub czwartego stopnia i reagował czynnie – zachowuje prawa obrażonego;
5. jeżeli obrażony na lżejszą zniewagę reagował cięższą to należy (za wyj. art. 19 p. 2) w postępowaniu honorowym uznać go za obrażającego.

Art. 20.

Jedna zniewaga pociąga za sobą tylko jedną sprawę honorową. Jeżeli zniewaga raz już między tymi samymi osobami została honorowo załatwiona i powtórnie wywołuje zajście przez jej powtórzenie – należy obrazę uznać za prowokację.

Art. 21.

1. Przy obrazach zbiorowych — jeżeli jedną obrazą znieważono całe zrzeszenie (np. rodzinę, klub itd.), wówczas wszyscy członkowie zrzeszenia zdolni do działań honorowych wybierają reprezentanta ze swego grona, który podejmie sprawę w imieniu zrzeszenia.
2. Jeżeli jedna osoba została przez całe zrzeszenie obrażona, może ona z tego zrzeszenia wybrać osobę, która ma zrzeszenie zastąpić.

Art. 22.

Przy obrazie uczynionej w miejscu publicznym warunki satysfakcji muszą być ostrzejsze.

Art. 23.

Zniewagę popełnioną drukiem należy traktować jako obrazę co najmniej trzeciego stopnia.

Art. 24.

Za obrażający artykuł odpowiada ten, kto go napisał i podpisał własnym imieniem (znanym pseudonimem lub opatrzył go innym rozpoznawalnym znakiem).

Art. 25.

Jeżeli artykuł ów nie jest podpisany – za jego treść odpowiada honorowo redaktor pisma, a autor jest winny przestępstwa określonego w art. 11 p. 20.

Art. 26.

1. Publiczne krytyki nawet ostre i bezwzględne, dotykające osób lub urzędów, o ile napisane zostały w interesie dobra publicznego – nie mogą być powodem żądania satysfakcji honorowej, jeżeli nie wyciągają na jaw faktów z życia prywatnego osób i wolne są od zniewag osobistych.
2. Również dotyczy to orzeczeń sądów i wykonywania innych urzędowych obowiązków określonych w ustawach (np. praca adwokata, radnego, urzędnika administracji państwowej, posłów itd.).

Art. 27.

Występują cztery stopnie obrazy (ze względu na wagę i znaczenie).

Art. 28.

Obrazą pierwszego stopnia (lekką) jest każde uchybienie godności obrażonego bez naruszenia jego czci (np. odmówienie komuś inteligencji, obrażenie poglądów lub inny afront).

Art. 29.

Obrazą drugiego stopnia (ciężką) jest naruszenie czci człowieka honorowego (np. zarzut niedotrzymania danej obietnicy, braku moralnej odwagi, nieuctwa itp.).

Art. 30.

Obraza trzeciego stopnia (bardzo ciężka) to znieważenie czynne lub zarzut przeciw honorowi obrażonego (jest to zarzut kwestionujący przynależność obrażonego do stanu honorowego).

Art. 31.

Obrazą czwartego stopnia jest wszelka zniewaga uwłaczająca czci rodziny.

Art. 32.

Zniewaga popełniona jako akt samoobrony przeciw prowokacji lub tchórzliwej aluzji nie jest obrazą.

Art. 33.

Sędziowie honorowi nie odpowiadają honorowo za swe orzeczenia.

Art. 34.

Osoby poniżej osiemnastego roku życia nie mogą dawać ani żądać satysfakcji. Reprezentują je członkowie rodziny lub opiekuni.

Art. 35.

Mąż znieważający człowieka uwodzącego mu żonę jest wolny od odpowiedzialności honorowej.

Art. 36.

Osoba honorowa nie powinna na zniewagę reagować zniewagą.

Rozdział IV.
Satysfakcja honorowa (w tym protokoły)

Art. 37.

Obrażona osoba honorowa ma prawo i obowiązek żądać satysfakcji honorowej za poważną zniewagę – zaś obrażający ma obowiązek dać satysfakcję honorową pod sankcją utraty honoru.

Art. 38.

Rodzaje satysfakcji w postępowaniu honorowym:

1. wyjaśnienie;
2. zaprzeczenie obrazy;
3. odwołanie obrazy;
4. usprawiedliwienie czynu tworzącego zniewagę i oświadczenie honorowe;
5. przeproszenie;
6. sytuacja, w której obrażający zobowiązuje się oddać przysługę (lub więcej przysług) na rzecz obrażonego w celu zadośćuczynienia (nigdy jednak takie zadośćuczynienie nie może mieć charakteru zapłaty finansowej);
7. orzeczenie Sądu Honorowego o zawieszaniu w prawach honorowych (art. 10 p. 1 i 2);
8. orzeczenie Sądu Honorowego o utracie honoru.

 Art. 39.

W sprawach o obrazy pierwszego i drugiego stopnia (oraz w przypadku art. 10 p. 2) strony mogą same dojść do porozumienia i ustalić formę satysfakcji bez wnoszenia sprawy do Sądu Honorowego. Mogą jednak wnieść sprawę do Sądu Honorowego; sprawę uważa się za wniesioną do Sądu Honorowego, jeżeli chociaż jedna ze stron złożyła wniosek do Sądu.

Art. 40.

W sprawach o zniewagi trzeciego i czwartego stopnia musi być wszczęte postępowanie przed Sądem Honorowym.

Art. 41.

Słowa i czynności, które mogą być uważane za zniewagę — jednak przez swój niejasny charakter lub tkwiącą w nich dwuznaczność, nie dają pewności czy zniewaga istotnie miała miejsce – mogą być oświetlone przez wyjaśnienie, iż obraza miejsca nie miała; mężczyzna zobowiązany jest bronić czci swej rodziny, więc ten rodzaj satysfakcji należy stosować w przypadku gdy sytuacja z art. 41 spotkała osobę pod jego ochroną.

Art. 42.

1. Zaprzeczenie obrazy jest wystarczającym zadośćuczynieniem w przypadkach, w których obraza rzeczywiście nastąpiła, ale ogranicza się do znieważenia miłości własnej obrażonego lub jest niegrzecznością towarzyską. Ta forma satysfakcji wystarcza w wypadku lżejszej obrazy.
2. Zaprzeczenie może nastąpić na trzy sposoby:
   1. ustnie, przy wyzwaniu;
   2. pisemnie;
   3. publicznie.
3. O ile obraza nie była zbyt poważna – wystarczy, że wyzwany przy wyzwaniu zaprzeczy obrazie, zaś wyzywający go sekundanci owo zaprzeczenie umieszczą w liście do swego klienta – w którym muszą oświadczyć, iż wobec zaprzeczenia obrazy i uprawdopodobnienia przez wyzwanego braku zamiaru znieważenia – uważają sprawę za załatwioną honorowo.
4. W wypadku obrazy drugiego stopnia, lub gdy obraza została popełniona w szczególnych okolicznościach, ale nie narusza honoru i dobrego imienia obrażonego, wtedy wyzwany zaprzeczający obrazie, powinien na żądanie sekundantów wyzywającego dołączyć odnośne oświadczenie pisemne do protokołu sprawy.
5. Jeżeli obrazę popełniono publicznie wśród okoliczności takich, iż godność obrażonego wymaga, aby świadkowie zajścia zostali powiadomieni o załatwieniu sprawy – wówczas pisemne zaprzeczenie obrazy dołączone do protokołu jak w art. 42 ust.1 p. 3, należy w odpisach dostarczyć świadkom zajścia do – za wiedzą obrażającego ( nie należy nakłaniać obrażającego do osobistego zaprzeczenia obrazy w obecności świadków).
6. Samo zaprzeczenie nie wystarcza, gdy obrażony poniósł krzywdę moralną. W takim wypadku sekundanci winni żądać ustnego lub pisemnego usprawiedliwienia się — zależnego od natury zniewagi.

Art. 43.

1. Odwołanie obrazy i oświadczenie honorowe należy stosować we wszystkich wypadkach, w których obrażający naruszył honor wyzywającego, jednak został wprowadzony w błąd przez osobę trzecią, lub działał w nieznajomości pewnych faktów, zaś jego działalność nosiła wyraźne cechy dobrej wiary.
2. Sekundanci powinni zadowolić się oświadczeniem składającym się z:
   1. usprawiedliwienia się wyzwanego, iż został wprowadzony w błąd;
   2. ubolewanie nad mimowolnie wyrządzona krzywdą;
   3. oświadczenie honorowe, stwierdzające cofnięcie zarzutu względem honorowości wyzywającego.
3. Usprawiedliwienia i oświadczenia honorowe można składać w różnej formie, a jest ona zależna od okoliczności, w jakich zniewagę wyrządzono:
   1. ustnie wobec dwóch lub czterech sekundantów;
   2. pisemnie, na ręce sekundantów obrażonego;
   3. publicznie, przez ogłoszenie lub opublikowanie treści usprawiedliwienia.
4. Treść oświadczenia honorowego powinna być jasna i nie pozostawiać żadnych wątpliwości (wszelkie usiłowania osłabienia treści oświadczenia przez dodawanie zastrzeżeń lub usprawiedliwień są niedopuszczalne).
5. Nie wolno przyjąć usprawiedliwienia, jeżeli obrażono rodzinę.

Art. 44.

Przeproszenie jako forma satysfakcji jest dopuszczalne, jeżeli doszło do zniewagi czynnej (spowodowanej błędem co do osoby) oraz w wypadkach, gdy usprawiedliwienie i oświadczenie honorowe są niewystarczające.

Art. 45.

W wypadku gdy:

1. wyzwany nie chce dać satysfakcji bez dania powodów;
2. po zarzuceniu niehonorowości nie chce podtrzymać oskarżenia przed Sądem Honorowym;
3. jedna ze stron łamie kodeks honorowy lub nie stosuje się do umów albo orzeczeń Sądu Honorowego;
4. postępowanie dotyczy stwierdzenia honorowości, a nie rozstrzygnięcia zatargu — spisuje się protokół jednostronny.

Art. 46.

Protokół jednostronny powinien składać się z:

1. dokładnego opisu powodu zatargu honorowego lub innej sprawy przed Sądem Honorowym;
2. szczegółowego określenia przebiegu procesu;
3. dokładne wyszczególnienie powodu (z powołaniem się na przepisy Kodeksu Honorowego), dla którego został spisany jednostronny protokół;
4. orzeczenie Sądu Honorowego;
5. podpisy sędziów, datę, nazwiska osób biorących udział w postępowaniu honorowym.

Art. 47.

Protokoły jedno i dwustronne spisuje Sąd Honorowy. Oryginał dostaje zwycięzca procesu, jedna kopia musi być dostarczona drugiej stronie, a druga zostaje w archiwum Sądu Honorowego.

Art. 48.

Protokół dwustronny kończy każdy zatarg honorowy (za wyjątkiem przypadku z art. 45 – wtedy protokół jednostronny) między dwoma osobami honorowymi. Powinien zawierać:

1. dokładny opis powodu zatargu honorowego;
2. szczegółowe określenie przebiegu procesu;
3. orzeczenie Sądu Honorowego o rodzaju zadośćuczynienia i innych konsekwencjach;
4. podpisy sędziów, datę, nazwiska osób biorących udział w postępowaniu honorowym.

Art. 49.

1. W przypadkach gdy strona obrażonego żąda zadośćuczynienia z art. 38 p. 6 sprawa musi być rozstrzygana przez Sąd Honorowy.
2. Zadośćuczynienie takie nie może w niczym uwłaczać godności człowieka honorowego i powinno być bardzo dokładnie uzgodnione przez obie strony pod arbitralnym kierownictwem Sądu Honorowego.

Art. 50.

W przypadku z art. 39 strony mogą (a czasami powinny) same spisać protokół dwustronny na własny użytek, ale ma on znacznie mniejszą moc od protokołu spisanego przez Sąd Honorowy.

Rozdział V.
Sąd Honorowy

Art. 51.

1. Sąd Honorowy jest wewnętrznym organem sądowniczym Organizacji Monarchistów Polskich.
2. Mogą jednak przed nim toczyć się sprawy honorowe dotyczące osób honorowych nie należących do OMP.

Art. 52.

Sąd Honorowy składa się z trzech sędziów.

Art. 53.

Orzeczenie Sądu Honorowego drugiej instancji jest ostateczne w danej sprawie.

Art. 54.

Orzeczenia Sądu Honorowego nie tworzą prawa honorowego bezwzględnie obowiązującego, ale Sąd Honorowy ma prawo powoływać się na swe wcześniejsze rozstrzygnięcia.

Art. 55.

Uczestnicy procesu powinni bezwzględnie poddać się rozstrzygnięciom Sądu Honorowego pod sankcją utraty honoru.

Art. 56.

Każdy człowiek honorowy ma obowiązek moralny odwołać się do Sądu Honorowego w każdym przypadku, gdy przeciw jego honorowi podniesiono zarzuty, lub bodaj najmniejsze wątpliwości.

Art. 57.

1. Orzekać w sprawie honorowej w imieniu Sądu Honorowego musi trzech sędziów.
2. Sędzia nie może brać udziału w procesie jeżeli ze względu na jej charakter, osoby biorące udział lub inne ważne czynniki nie może zachować obiektywności.
3. W przypadku wyłączenia sędziego do składu orzekającego wstępuje ławnik rezerwowy.
4. Przepis powyższy stosuje się również w sytuacji gdy dany sędzia z innych przyczyn nie może brać udziału w sprawie.
5. O wstąpieniu ławnika rezerwowego w miejsce wyłączonego sędziego decyduje Strażnik Praw.

Art. 57a.

Sędziowie wybierają ze swego grona superarbitra.

Art. 58.

Zadania superarbitra:

1. kierowanie procesem i wewnętrznymi obradami ławy sędziowskiej;
2. jego głos przeważa w przypadku dwuosobowego składu ławy;
3. przechowywanie akt sprawy do czasu jej zakończenia.

Art. 59.

Kompetencje Sądu Honorowego:

1. orzekanie w sprawach przestępstw przeciw honorowi;
2. rozstrzyganie zatargów między osobami honorowymi;
3. przedkładanie projektów zmian w Kodeksie Honorowym;
4. odpowiadanie na pytania i rozstrzyganie w kwestiach pobocznych podczas procesu honorowego;
5. orzekanie w sprawach dotyczących członkostwa w OMP.

Art. 60.

Sędziowie związani są honorowym obowiązkiem dyskrecji, zaś przy orzekaniu bezwzględnie muszą się kierować dobrą wolą.

Art. 61.

Miejscem obrad sędziów (gdy zajmują się sprawą) nie może być restauracja, kawiarnia lub inne niestosowne miejsce. Najlepszym miejscem takowych obrad jest mieszkanie prywatne (albo stosowne biuro itp.).

Art. 62.

Poza powyższym przepisem sędziowie są względnie swobodni w sposobie prowadzenia procesu.

Art. 63.

W sprawach dotyczących członkostwa w OMP sędziowie kierują się Statutem OMP oraz innymi podstawowymi wartościami i ideami Organizacji (np. tymi z postulatów stowarzyszenia) jak również interesem stowarzyszenia.

Art. 64.

1. W orzecznictwie sędziowie mogą się kierować przepisami innych kodeksów honorowych, jednak tylko w roli posiłkowej i tylko wtedy, gdy przepisy obowiązującego w OMP Kodeksu Honorowego nie regulują jakiejś kwestii, albo regulują ją w sposób niepełny.
2. Surowo zakazane jest kierowanie się przepisami sprzecznymi z niniejszym Kodeksem Honorowym i wartościami, którym on hołduje.
3. W przypadku posiłkowania się innymi kodeksami — należy o tym bezwzględnie zawiadomić wszystkich uczestników procesu i umożliwić im zapoznanie się z treścią owych kodeksów, o ile tego zażądają.

Rozdział VI.
Sekundanci 

Art. 65.

Sekundanci (zastępcy honorowi) to osoby mianowane przez strony mające bronić interesów swych klientów.

Art. 66.

Każda strona może wyznaczyć jednego lub dwóch sekundantów (ale zawsze w równej liczbie).

Art. 67.

1. Nie powinno dochodzić do sytuacji, gdy osoba honorowa sama siebie reprezentuje w postępowaniu honorowym. Do sytuacji takiej może dojść jedynie w szczególnych okolicznościach.
2. Przez szczególne okoliczności rozumie się sytuację, gdy dana osoba nie może znaleźć sobie obrońcy.
3. Pozwolenie na występowanie przed Sądem Honorowym bez sekundantów wydaje superarbiter w drodze postanowienia.
4. W postępowaniu dwustronnym druga strona musi wyrazić na to zgodę.
5. Zgoda drugiej strony nie jest wymagana, jeżeli sama występuje przed sądem honorowym bez sekundantów.

Art. 68.

1. Kobieta w postępowaniu honorowym powinna wybrać sobie obrońcę, a ten dopiero winien mianować zastępców honorowych.
2. Jeżeli żaden obrońca się nie znajdzie, to kobieta może sama mianować sekundantów.
3. W skrajnym przypadku kobieta sama może uczestniczyć w sporze (wtedy jednak sprawa rzuca poważny cień na dobre imię męskich członków jej rodziny i znajomych).

Art. 69.

Zastępcą honorowym może zostać każdy mężczyzna będący człowiekiem honoru i mając ukończony osiemnasty rok życia.

Art. 68 i 69 nie wynikają w żadnym wypadku z podejścia szowinistycznego. Przeciwnie – przepisy te mają swoje źródło w zwyczaju honorowym o kardynalnym znaczeniu. Wedle owego zwyczaju kobieta jest istotą zbyt wspaniałą, aby uczestniczyć w jakimkolwiek zatargu. Zwyczaj ten bierze się z ogromnego szacunku do kobiet. Nie ma jednak przeszkód, aby kobiety zajmowały stanowisko sędziów honorowych (wtedy bowiem osądzają, a nie walczą w sporze).

Art. 70.

Obowiązkiem człowieka honorowego jest przyjąć mandat sekundanta – o ile prosi go o to przyjaciel (w szczególności w przypadku z art. 68 ust. 1). Jedynie ważne i obiektywne okoliczności mogą stanowić usprawiedliwienie odmowy.

Art. 71.

Mandat udzielany sekundantom może być (zależnie od woli mianującego) ograniczony lub nieograniczony.

Art. 72.

Mandat ograniczony udzielany jest, gdy klient chce współdziałać ze swymi sekundantami w postępowaniu honorowym (zwłaszcza w formie doradztwa i częstych konsultacji). Nie może jednak klient występować w procesie zamiast swych sekundantów.

Art. 73.

Mandat nieograniczony udzielany jest, gdy mianujący chce całość postępowania powierzyć sekundantom.

Art. 74.

Klient może cofnąć pełnomocnictwo bez dania powodu i bez obowiązku odpowiedzialności z tego tytułu.

Art. 75.

Sekundant, który w czasie postępowania popadł w ostry konflikt ze stroną przeciwną, powinien bezzwłocznie złożyć mandat.

Art. 76.

Klient powinien dokładnie i szczegółowo poinformować swych zastępców o wszystkich ważnych szczegółach sprawy (intencjach, okolicznościach itp.).

Przepisy wprowadzające Kodeks Honorowy

Art. 1.

Uchwała Konwentu OMP „Kodeks Honorowy” obejmuje niniejsze przepisy wprowadzające, właściwy kodeks i reguły interpretacyjne.

Art. 2.

Kodeks Honorowy jest równorzędnym aktem ze Statutem Organizacji Monarchistów Polskich.

Art. 3.

Postępowanie zgodne z Kodeksem Honorowym bezwzględnie wiąże członków OMP oraz wszystkich innych ludzi honoru.

Art. 4.

Zmiany w KH mogą być dokonane tylko w trybie właściwym dla zmiany Statutu OMP.

Art. 5.

Właściwość miejscowa Sądu Honorowego OMP obejmuje cały kraj.

Art. 6.

Reguły interpretacyjne będą wprowadzane w drodze precedensowych rozstrzygnięć oraz uchwał Sądu Honorowego.

Art. 7.

Zwyczaj jest najlepszą interpretacją przepisów KH.

Art. 8.

Przy orzekaniu i interpretacji Sąd Honorowy uwzględnia zwyczaj.

Art. 9.

Postępowanie przed Sądem Honorowym jest dwuinstancyjne. W wypadkach zawartych w Statucie OMP lub z ważnych przyczyn (art. 10. PwKH) można apelować do drugiej instancji.

Art. 10.

Ważnymi przyczynami są:

1. konieczność ponownego ustalenia prawdy materialnej,
2. naruszenie prawa materialnego w procesie,
3. znaczące naruszenie prawa formalnego w procesie,
4. nadzwyczajne naruszenie zasad słuszności w poprzednim wyroku.

Art. 11.

1. Z ważnych przyczyn osobistych sędzia SH może być z danej honorowej sprawy wyłączony na wniosek własny lub strony.
2. Jeżeli wskutek wyłączenia sędziego lub sędziów sprawa może okazać się niemożliwa do rozstrzygnięcia można powołać ławnika lub ławników dodatkowych z listy rezerwowej.
3. Nadzór nad tą listą sprawuje Strażnik Praw.
4. Ławników rezerwowych powołuje Prezes OMP za zgodą 2/3 Sądu Honorowego.
5. Zarówno etatowi jak i rezerwowi członkowie Sądu Honorowego muszą się wyróżniać poczuciem honoru ponad społeczność ludzi honorowych.

Art. 12.

Uchwała Konwentu OMP „Kodeks Honorowy” wchodzi w życie 14 dni po ogłoszeniu.